حقوق قانونی طراحان مد ولباس (36)

بانو حمیده زابلی – وکیل پایه یک دادگستری یزد -کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری

یزدفردا : امروزه شاهد مغازه هایی با لباس های تکراری در سطح تمام شهرها بخصوص کلان شهرها هستیم که بر اساس تعدادی طرح و الگوی محدود تولید شده و صرفا در پارچه و رنگ دارای تنوع هستند . بااین مقدمه می خواهم از یکی از بزرگترین مشکلاتی که طراحان مد و لباس با ان مواجه هستند یعنی کپی برداری سریع از طرح هایشان در بازار و نحوه حفاظت از طرح های مد ولباس سخن بگویم.

طراحان مد ولباس , هنرمندانی هستند که با استفاده از مهارت و تخصص خود وبا الهام گرفتن از آداب ورسوم فرهنگ های مختلف در عرصه های مد مانند کیف , کفش , لباس و غیره بصورت خلاقانه , طرح های نو واصیلی را بوجود می آورند. طراحان مانند مولفان , نویسندگان و هنرمندانی که مالک اثاری مانند کتاب , ترجمه , شعر , فیلم و.. بوده و مورد حمایت قانون کپی رایت می باشند , انتظار دارند قوانین از طرح های انان در زمینه مد ولباس که ماحصل فکرخلاقانه انان می باشد نیز حمایت نماید.

یزدفردا - محمد حسین تقوایی زحمت کش - بانو حمیده زابلی – وکیل پایه یک دادگستری یزد -کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری- حقوق قانونی طراحان مد ولباس (36)

قانون حمایت از حقوق مولفان , مصنفان و هنرمندان به هر انچه از راه هنر و یا ابتکار اشخاص پدید می آید بدون در نظر گرفتن طریقه و یا روشی که در ایجاد ان به کار رفته (( اثر )) اطلاق نموده است که مورد حمایت قانون می باشند حتی در قانون ساماندهی مد و لباس , طرح ها و الگوهای تولید شده پارچه و لباس مبتنی بر نمادهای ایرانی – اسلامی مشمول حمایت قانونی حقوق مؤلفان و مصنفان و کانون ثبت اختراعات و مالکیت صنـعتی قرار گرفته است.

بنابراین با توجه به قانون مذکور می توان گفت طرح های مد ولباس دارای اصالت و خلاقیت نیز مورد حمایت قانون کپی رایت ایران می باشند . بدین معنی که اگر اشخاصی بدون مجوز از آن طرح ها کپی برداری نمایند با ضمانت اجرای مقرر در قانون کپی رایت که حبس می باشد , مواجه خواهند شد. لازم به ذکر است هر چند قانون حمایت از حقوق مولفان , مصنفان و هنرمندان , ثبت نمودن طرح ها را به عنوان آثار به اختیار شخص واگذار نموده و اجباری قلمداد نکرده است اما بهتر انست تا قبل از ورود طرح های مد و لباس به بازار آنها را به ثبت برسانند . همانطور که میدانیم هر طراحی برای ایجاد طرح های جدید مهارت , تخصص , زمان و هزینه زیادی را صرف می نماید و قطعا انتظار دارند نه تنها هزینه های انجام شده را جبران و بازگرداند بلکه با فروش طرح های خود سود بیشتری را کسب نمایند .

حال اگر طرحی به ثبت نرسیده باشد , هیچ شخصی حاضر به خرید طرحی که فاقد شناسنامه و سند ثبتی و به تبع آن فاقد ارزش مالی است و به راحتی مورد کپی برداری واقع می شود, نمی باشد. از طرف دیگر اگر طرحی به ثبت نرسد و مورد سرقت و کپی برداری توسط دیگران قرار گیرد , در صورت اقامه دعوا , اثبات این امر بسیار سخت بوده و بر فرض محکوم نمودن سارق طرح در دادگاه , به علت عدم ثبت طرح , دیگر قادر به اخذ کلیه خسارات وارده از طرف مقابل به دلیل نقض حق خود نخواهد بود .

بنابراین طراحان مد و لباس دارای حق کپی رایت نسبت به طرح های مبتکرانه خود می باشند و هر چند ثبت طرح های مد ولباس امری قانونا اختیاری می باشد اما ثبت آنها باعث حمایت قانونی بیشتر طرح ها خواهد بود.

یزدفردا - محمد حسین تقوایی زحمت کش - بانو حمیده زابلی – وکیل پایه یک دادگستری یزد -کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری- حقوق قانونی طراحان مد ولباس (36)