آشنايي با ايران

جهان > خلیج‌فارس - همشهری آنلاین:
کشور ایران با سابقه طولانی در حوزه‌های تمدنی ماوراءالنهر و بین‌النهرین در قلب فلات مشهور ایران و در حوزه غربی قاره پهناور آسیا در منطقه‌ای که اکنون به خاورمیانه شهرت دارد، واقع است

آثار باستانی و تاریخی ایران به بیش از چهار هزار سال پیش بازمی‌گردد.

ایران تا سال 1313 در مناسبات و روابط بین‌المللی با نام پرشیا در جهان شناخته می‌شد با این حال پیش از آن نیز، بنابر اسناد تاریخی، شواهد، قراین، فرهنگ شفاهی، کشفیات باستان‌شناسی و زبان‌شناسی می‌توان گفت 4 نام برای کشور ایران به‌کار رفته است.

ایران از شمال با کشورهای ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، و ارمنستان و دریای مازندران، از جنوب با خلیج فارس، و دریای عمان، از غرب با کشورهای عراق و ترکیه و از شرق با پاکستان و افغانستان همسایه است.

ایران یکی از منحصر به فردترین کشورها از لحاظ آب و هوا است به طوری که اختلاف دمای هوا در زمستان بین گرمترین و سردترین نقطه گاهی به بیش از۵۰ درجه می‌رسد. به‌طور کلی ایران در منطقه‌ای قرار گرفته‌ است که از نظر بارندگی در سطح نیمه خشک و خشک قرار دارد.

انقلاب اسلامی ایران / جنگ تحمیلی عراق علیه ایران / روزهای ملی و جهانی در تقویم ایران / قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

استان‌های ایران / دریاها و دریاچه‌های ایران / خلیج فارس / رودخانه‌های ایران / کوه‌های ایران / جزایر ایرانی خلیج فارس / تنگه هرمز / پارک‌های ملی ایران / کویرهای ایران / آبشارهای ایران /

ایران هسته‌ای / وزارتخانه‌های ایران / کابینه دهم / مجلس شورای اسلامی / قوه ‏قضائیه ایران / مجلس خبرگان رهبرى / مجمع تشخیص مصلحت نظام / شورای نگهبان / سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

زندگینامه چهره‌های سیاسی ایران / زندگینامه چهره‌های تاریخی ایران /

زندگینامه‌ شخصیت‌های دینی و حوزوی / زندگینامه چهره‌های ادبی، فرهنگی، فلسفی و علمی ایران / زندگینامه شاعران ایران / جوایز ادبی ایران / دانشگاه‌های ایران

زندگینامه: چهره‌های ارتباطات ایران /

زندگینامه اهالی سینما و تلویزیون ایران / زندگینامه اهالی موسیقی ایران / زندگینامه هنرمندان تجسمی /

لیگ برتر فوتبال ایران / تاریخچه فوتبال در ایران / زندگینامه مربیان فوتبال ایران / زندگینامه فوتبالیست‌های ایران / فدراسیون‌های ورزشی ایران / زندگینامه چهره‌های ورزشی ایران /

شورای اسلامی شهر تهران / شهرداری تهران / تاریخ تهران / جاذبه‌های طبیعی و گردشگری تهران / کلانشهر تهران / متروی تهران / سازمان‌های شهرداری تهران /

ایران هجدهمین کشور جهان از نظر وسعت است و مساحت آن یک میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع است. ایران در خاورمیانه و منطقه اوراسیا از موقعیتی استراتژیک و خاصی برخوردار است و همواره به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب مورد توجه بوده‌است، چنانکه در روزگاران کهن بخش مهمی از جاده مبادلاتی و تاریخی ابریشم از ایران عبور می‌کرده‌است.

آشنایی با مرکز مطالعات برنامه اوراسیای مرکزی / آشنایی با مؤسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس)

ایران همچنین یکی از کشورهای بنیانگذار و تأثیرگذار در سازمان ملل متحد، اوپک و سازمان کنفرانس اسلامی است و به دلیل داشتن منابع فراوان نفت و گاز نقش مهمی در امنیت انرژی بین‌المللی و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند.

اسلام دین رسمی و مذهب شیعه مذهب رسمی ایران است.

سیاست در ایران

نظام حکومتی ایران پس از سقوط نظام سلطنتی، و پیروزی انقلاب مردمی و اسلامی در 22 بهمن سال 1375 ، جمهوری اسلامی‌است که بر اساس قانون اساسی زیر نظر ولی فقیه اداره می‌شود.

در سال 1368 و پس از درگذشت رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (ره)، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به انتخاب مجلس خبرگان رهبری مقام ولایت فقیه و رهبری کشور را عهده‌دار شدند.

فرماندهی کل قوای نظامی و انتظامی نیز براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اختیارات مقام معظم رهبری است.

در کشور ما براساس قاعده تفکیک قوا، سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه، به ترتیب عهده قانونگذاری، امور اجرایی و امور قضایی هستند و رئیس‌جمهور که عهده‌دار ریاست قوه مجریه است، برای یک دوره چهار ساله با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شود.

در نظام سیاسی ایران هر شخص تنها می‌تواند دو بار به صورت متوالی عهده دار ریاست جمهوری شود. رئیس جمهور رئیس کابینه است و کابینه او هشت معاون و 22 وزیر دارد که وزیران کابینه برای فعالیت نیاز به رأی اعتماد نمایندگان مجلس دارند.

نمایندگان در مجلس شورای اسلامی همچنین حق سؤال و استیضاح هر یک از وزیران کابینه وی را دارند. مجلس شورای اسلامی مجلس قانونگذار ایران است که 290 کرسی دارد.

نمایندگان برای دوره‌ای چهار ساله به صورت محلی با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شوند.

آشنایی با انتخابات مجلس شورای اسلامی / انتخابات مجلس و حق حاکمیت ملت

در نظام قانونگذاری ایران، شورایی متشکل از 6 حقوقدان و 6 فقیه مسئولیت بررسی تطبیق قوانین مصوب مجلس با موازین اسلام و قانون اساسی را برعهده دارند، که فقهای شورای به انتخاب رهبری نظام، و حقوقدانان به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و رأی نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی، به عضویت این شورا در می‌آیند.

چنانچه مصوبات مجلس به هر دلیل مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگیرد، این مصوبات برای تأمین نظر شورا به مجلس بازگردانده می‌شود، اما در موارد اختلافی میان مجلس و شورای نگهبان نهادی با عنوان مجمع تشخیص مصلحت نظام در قانون اساسی پیش بینی شده که مرکب از اعضای شورای نگهبان و وزیران مرتبط با هر مقوله و نیز جمعی از خبرگان و شخصیت‌های برگزیده نظام به انتخاب و انتصاب رهبر انقلاب است و در موراد اختلافی موضوع به این مجمع ارجاع می‌شود و رأی مجمع تشخیص مصلحت نظام فصل‌الخطاب است.

همچنین در قانون اساسی شوراهایی برای اداره امور شهرها و روستاها پیش‌بینی شده و نمایندگان این شوراها با رأی مستقیم مردم برای دوره‌ای چهار ساله انتخاب می‌شوند و عهده‌دار برنامه ریزی امور شهرها و روستاهای خود و انتخاب شهرداران هستند. نخستین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز از سال 1377 در ایران آغاز به کار کرد.

از دیگر نهادهای مهم کشوری در ایران، مجلس خبرگان رهبری است که 86 عضو دارد و عهده‌دار تشخیص مصادیق مشخص شده در قانون اساسی و انتخاب رهبر عالی نظام است. نمایندگان مجلس خبرگان نیز با رأی مستقیم مردم به تفکیک منطقه جغرافیایی انتخاب می‌شوند.

از نظر ویژگی‌های دموکراتیک، ایران نمونه قابل توجهی از شرکت مردم در تعیین سرنوشت خود است، به طوری که به عنوان مثال مردم ایران از فروردین 1358 (همه‌‎پرسی تغییر رژیم) تا آذر 1385(سومین دوره انتخابات شوراها) 27 بار در انتخابات مختلف شرکت کرده و رأی خود را به صندوق رأی ریخته‌اند.

اقتصاد در ایران

تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2007 میلادی 852.6 میلیارد دلار بود که نسبت به سال پیش از آن رشدی 4.3 درصدی داشت.

نیروی کار در ایران 28 میلیون و 700 هزار نفر است که 25 درصد از آنها در بخش کشاورزی، 31 درصد در بخش صنعت و 45 درصد در بخش خدمات مشغول به کار هستند. نرخ تورم 17 درصد است.

ایران روزانه 4.15 میلیون بشکه نفت تولید می‌کند (آمارهای سال 2006) و 1.63 میلیون بشکه نفت مصرف می‌کند. صادرات نفت ایران در سال 2006 روزانه 2.25 میلیون بشکه بود.

سازمان ملل متحد / شورای امنیت سازمان ملل / گروه 15 (G 15) / خاورمیانه / سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) / جنبش عدم تعهد / اوپک / گروه دی هشت (D8) / سازمان کنفرانس اسلامی

محصولات صادراتی ایران شامل نفت، مواد شیمیایی و پتروشیمی، میوه و خشکبار و فرش است که به کشورهای ژاپن (14 درصد)، چین (12.8 درصد)، ترکیه (7.2 درصد)، ایتالیا (6.3 درصد)، کره جنوبی (6 درصد) و هلند (4.6 درصد) صادر می‌شود.

محصولات وارداتی ایران شامل مواد اولیه کارخانه‌ای، کالاهای اساسی، مواد غذایی و دیگر مواد مصرفی و خدمات فنی است که از کشورهای آلمان (12 درصد)، چین (10.5 درصد)، امارات متحده عربی (9.4 درصد)، فرانسه (5.6 درصد)، ایتالیا (5.4 درصد)، کره جنوبی (5.4 درصد) و روسیه (4.5 درصد) وارد می‌شود.

مردم ایران

جمعیت ایران بر پایه آمار سال 1385 حدود ۷۰ میلیون و ۴۷۲ هزار نفر اعلام شده است.[در همین ارتباط]

ایران در سال ۱۳۱۶ ه. ش. از لحاظ تقسیمات کشوری، ابتدا به ده استان و به مرور تا سال ۱۳۸۳ به 30 استان، 362 شهرستان، 918 بخش، 2430 دهستان، 1060 شهرستان با مرکزیت تهران تقسیم شد و در سال 1389 استان البرز نیز به تقسیمات کشوری افزوده شد و استان‌های کشور به عدد 31 رسید.

نام‌های 31 استان‌ ایران:

آذربایجان شرقى، آذربایجان غربى، اردبیل، اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبى، خراسان‌ رضوى، خراسان شمالى، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، گلستان، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزى، هرمزگان، همدان، یزد

میانگین سنی مردم ایران 25.8 سال است. امید به زندگی برای زنان در بدو تولد 72.07 سال و برای مردان 69.12 سال است.

51 درصد از مردم ایران فارس، 24 درصد آذری، هشت درصد گیلک و مازندرانی، هفت درصد کرد، سه درصد عرب، دو درصد لر، دو درصد بلوچ، دو درصد ترکمن و یک درصد بقیه قومیت‌ها هستند. 98 درصد مردم ایران مسلمان و دو درصد جمعیت هم اقلیت‌های مذهبی شامل زرتشتی، مسیحی و یهودی هستند. زبان رسمی کشور فارسی است که 77 درصد جمعیت بالای 15 سال کشور می‌توانند به این زبان بخوانند و بنویسند.

ارتباطات در ایران

در ایران 21 میلیون و 981 هزار خط تلفن ثابت وجود دارد و 13 میلیون و 659 هزار خط تلفن همراه. رادیو و تلویزیون در ایران دولتی است اما روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های خصوصی در ایران فعال هستند. ایران 6 هزار و 111 میزبان اینترنتی و 18 میلیون کاربر اینترنت دارد.

سرود ملی جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران در یک نگاه

مساحت	یک میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع
جمعیت	۷۰ میلیون و ۴۷۲ هزار نفر
پایتخت	تهران
واحد پول	ریال
دامنه اینترنتی	ir.
پیش‌شماره	98+