عصبانیت و خشم / 28 نکته برای غلبه برعصبانیت و خشم

یزدفردا "سرویس اجتماعی : خشم و عصبانیت/معمولا هر شخص یک شیوه را نسبت به دو شیوه دیگر بیشتر مورد استفاده قرار میدهد
بسیاری از مردم توان نگهداری خشم در درون خود را ندارند.

هرچند اکثر مردم در زندگی روزمره ممکن است از همه این روشها استفاده کرده باشند، اما معمولا هر شخص یک شیوه را نسبت به دو شیوه دیگر بیشتر مورد استفاده قرار میدهد.

این سه شیوه، مولود شرایط خارجی و محیطی و همچنین رفتارهای ژنتیکی هستند. هر خلق و خوی خاص، یک یا دو نوع از این روشها را بیشتر مورد استفاده قرار میدهد و فرهنگ، خانواده و اجتماع نیز نقش مهمی در این موضوع ایفا میکنند. اما مهمترین عامل در تعیین کردن روشی که هر فرد در برخورد با نزدیکترین کسان خود، مانند خانواده، به کار میبرد، آموختن است.
● روشهای اکتسابی
تمام روشهای ابراز خشم، روشهای اکتسابی هستند و ما آنها را از دیگران می آموزیم. در نتیجه، هر نوع ابراز خشم میتواند با روش دیگر جایگزین شود یا فراموش شود. به این معنا که شخص میتواند روش خاص ابراز عصبانیت خود را تغییر داده، آنرا کنترل و هدایت کند.
● فرو نشاندن
روش فرو نشاندن خشم، در اشخاصی وجود دارد که خشم را به طور کل چیزی ناپسند دانسته و سرکوب کردن آنرا کاری شایسته میدانند. اما خشم، احساسی خدا داده و طبیعی است که نمیتواند سرکوب شده یا از بین برود. در نتیجه، کسانی که خشم خود را مدام سرکوب میکنند، با گذشتن از مرز تحمل خود، در ناچیزترین و کوچکترین موقعیت عصبی ممکن، منفجر میشوند.
افرادی که از این روش پیروی میکنند عادت کرده اند که احساس و ابراز خشم را نادیده بگیرند. آنها مدام نگران این هستند که در صورت عصبانیت، دیگران درباره شان چه فکر خواهند کرد. مهمترین دل مشغولی آنها این است که سعی میکنند در تمام احوال موافق دل دیگران عمل کنند و همه آنها را به دید مثبت بنگرند. ممکن است آنها سرکوب کردن خشم را به خاطر ترس از انتقام طرف مقابل به کار برند یا اینکه قسم خورده باشند مانند والدین غضبناک خود رفتار نکنند.
● بیرون ریختن و منفجر شدن
این روش درست نقطه مقابل شیوه قبلی است. چنین شخصی، برخلاف فرد سرکوب کننده، خشم خود را آزادانه و بدون کنترل ابراز میکند. آنها هیچ چیزی را در دل نگه نمیدارند و تحت تاثیر شدت موقعیت، بی رحمانه بر همه میتازند. هر کسی میتواند هدف حملات لفظی یا جسمی آنها باشد. آنها غالبا احساسات خود را سیل آسا توصیف میکنند و میگویند که چنان تحت تاثیر احساسات قرار میگیرند که نمیدانند در آن لحظه چه میکنند.
آنها معمولا به خاطر شیوه ابراز خشم خود دچار پشیمانی و احساس گناه میشوند و گاهی قول میدهند که رفتار خود را تغییر دهند. این دسته از افراد آموخته اند که ابراز خشم روشی سریع و مطمئن برایرسیدن به خواسته ها و کنترل دیگران است. کودکان در سن کم می آموزند که کج خلقی و رفتاری توام با گریه و جیغ و فریاد میتواند یک شکلات، اسباب بازی یا عملی شدن خواسته آنها را به دنبال داشته باشد و بزرگسالان نیز متوجه میشوند که عصبانیت میتواند موجب شود کودکان به حرفشان گوش دهند، هر چند که عمر این حرف شنوی ممکن است بسیار کوتاه باشد.
آنچه در کانون افکار این اشخاص وجود دارد، نیاز به قدرت و کنترل داشتن بر دیگران است. آنها بر خلاف ظاهرشان معمولا دارای حس نا امنی و عدم قدرت هستند و غیر از مواقهع ابراز خشم، خود را قوی نمیدانند. آنها از وابستگی رنج میبرند و هنگامی که دیگران ترکشان میکنند دچار انزوا و تنهایی شده و بیش از پیش به خشم فزاینده و انفجاری مبتلا میشوند.
● کنترل یا مهار کردن
آخرین روش، کنترل یا مهار خشم است. شخصی که چنین روشی در ابراز خشم دارد، از میزان خشم خود آگاه است و آنرا در راهی سازنده ابراز میکند. او به جای سرکوب کردن یا منفجر شدن از غضب، به احساس خود واقف است و انرژی حاصل از آنرا در راهی صرف میکند که منجر به یک تغییر در موقعیت یا رابطه آنها شود.
برای مثال، یکی از والدین مکن است اعلام کند: من از اینکه تو اسباب بازیهایت را جمع نکرده ای عصبانی هستم شخصی که خشم خود را کنترل میکند، گفتگو را طوری پیش میبرد که سازنده باشد و به جای اینکه بگوید چه چیزی نمیخواهد، به بیان واضح خواسته خود میپردازد. او ممکن است به فرزندش بگوید: من میخواهم که تمام اسباب بازیهایت را جمع کنی، در غیر اینصورت مجبور میشوم مدتی آنها را کنار بگذارم.
در این روش، والد، فرزند خود را به خاطر اجرای خواسته خود خجالت نمیدهد و او را مقصر جلوه نمیدهد. روش اول ممکن است در کوتاه مدت مفید باشد، اما همکاری کودک را در دراز مدت تضمین نمیکند و علاوه بر آن موجب بروز رنجش و کینه توزی خواهد شد.
● باورهای غلط در ابراز خشم
کسی که میتواند خشم خود را کنترل کند، میداند که جملاتی نظیر: خشم و غضب نادرست و مذموم هستند و یا اگر داد بزنی خشمت به پایان میرسد واقعیت ندارند و مهمتر از همه اینکه، چنین افرادی افکار غیر منطقی و بی معنایی که میتوانند موجب خشمشان شوند را تشخیص میدهند، با آنها مبارزه کرده و از ذهن خود خارج میکنند. آنها به خوبی متوجه هستند که چه چیزی خونشان را به جوش می آورد و با تمرین و ممارست توانسته اند در چنین برخوردهایی بهترین تصمیم را اتخاذ کنند.
روش ابراز خشم شما چیست؟آیا شما میدانید که شیوه ابراز خشمتان چیست؟

اگر نمیدانید، ممکن است دلیل مشکلاتی که در خانه، محل کار یا زندگی اجتماعی دارید، همین باشد. نگذارید خشم، کنترل شما را به دست بگیرد، بلکه شما باید با شناختن سه روش اصلی مهار خشم، کنترل زندگی خود را به دست بگیرید. این سه شیوه عبارتند از: فرو نشاندن ، بیرون ریختن و منفجر شدن و کنترل یا مهار کردن خشم.

5 نکته درباره عصبانیت و طرز برخورد با ‌آن

تازگی‌ها احساس می‌کنم که خیلی زودرنج و بدخلق شده‌ام. با کوچک‌ترین رفتاری از طرف دیگران عصبانی می‌شوم. خودم نیز می‌دانم رفتارم اشتباه است و به همین دلیل چند ساعت بعد احساس بدی دارم. شما هنگام عصبانیت چگونه خود را آرام می‌کنید؟
عصبانیت احساسی مخرب است و آرامش فکری را از ما می‌گیرد. عصبانیت با احساس پریشانی ما را رها می‌سازد و اغلب میراث افسردگی و پشیمانی از خود به جا می‌گذارد. در مواقع عصبانیت، احساس دستپاچگی به ما دست می‌دهد و به نظر می‌رسد قدرت متوقف ساختن آن از ما سلب شده است.

۱) نکته اول اینکه، ما احساس می‌کنیم عصبانیت چیز بدی است. اگر ما واقع‌بینانه در پی کنترل آن باشیم، این امر غیرممکن نخواهد بود. اگر احساس کنیم عصبانیت چیز خوبی است (موضوعی توجیه‌پذیر)، امری عادی به نظر خواهد آمد. «سری چین‌موی» درباره آثار مضر عصبانیت می‌نویسد: «عصبانیت مانع بزرگی است. آثار پس از عصبانیت عبارت است از یأس و افسردگی. ما باید عصبانیت را شبیه سارقی فرض کنیم که ماهیت و طبیعت آن دزدی است. عشق و محبتی که درون ماست مانند گنجینه‌ای گرانبهاست. اگر اجازه دهیم که این سارق (عصبانیت) به درون ما نفوذ کند، به سرعت گنجینه‌مان را به سرقت خواهد برد.»

۲) نکته دوم آنکه، ما باید این احساس را داشته باشیم که عصبانیت بخشی ذاتی از خود ما نیست بلکه چیزی است در اطراف ما که اجازه ورود آن را به درون‌مان می‌دهیم. اگر ما برای لحظه‌ای به عقب برگردیم، می‌توانیم مشاهده کنیم که عصبانیت بخشی از طبیعت و هویت ما نیست.

۳) نکته سوم آنکه، این نکته مهم است که به یاد آوریم زمانی که عصبانی می‌شویم، به آنچه خواهان آن هستیم، دست نمی‌یابیم. اگر از شخصی عصبانی شویم، حتی اگر این عصبانیت توجیه‌پذیر باشد، شخص مقابل به احتمال قوی واکنش دفاعی از خود نشان می‌دهد. اما ممکن است با مهربانی پاسخ دهد و سپس وضعیت به حالت عادی برگردد. برای مثال، اگر در خرید از یک مغازه به طرز نادرستی درگیر عصبانیت نشویم و نظرمان را به روش مودبانه و قابل قبولی بیان کنیم، در آن صورت مغازه‌دار وادار می‌شود پاسخ منطقی به ما بدهد. اگر ما به‌طرز خیلی عصبی به مسایل واکنش نشان دهیم، در این صورت اغلب مردم مایل نخواهند بود با چنین شرایطی، درست برخورد کنند. آنان احتمالا به دنبال واکنش‌های محبت‌آمیز هستند. مساله فوق شبیه مانعی میان خودمان و شخص دیگر است.

۴) نکته چهارم اینکه، اگر ما احساس می‌کنیم که عصبانی خواهیم شد، اولین چیزی که باید انجام دهیم، این است که سریع واکنش نشان ندهیم. کلمات قدرت فوق‌العاده‌ای دارند. اگر ما با عصبانیت صحبت کنیم، بعدها به آسانی پشیمان خواهیم شد. در این هنگام بهتر است سعی کنیم آرام نفس بکشیم. رییس جمهور آمریکا توماس جفرسون می‌گفت: «وقتی عصبانی هستید، پیش از صحبت کردن تا ۱۰ بشمارید و اگر خیلی عصبانی هستید، تا ۱۰۰ بشمارید.» این نصیحت عاقلانه‌ای است زیرا اغلب تا ‌آن زمان (اگر تا ۱۰۰ بشماریم) عصبانیت فروکش کرده است و ما قادر خواهیم بود شرایط را روشن‌تر ببینیم. به آرامی نفس کشیدن تاثیر قوی بر افکارمان دارد. ذهن ما را آرام می‌کند و بدین وسیله هیجان‌مان کاهش می‌یابد.

۵) نکته پنجم اینکه که باید سعی کنیم، آرامش درونی‌مان را استمرار بخشیم. اگر ما تمرکز و یا تمرینات تنفسی داشته باشیم، می‌توانیم آرامش را بر بدن خویش حاکم سازیم. از طریق تمرکز می‌توانیم یاد بگیریم روی افکار و ذهن‌مان کنترل داشته باشیم و دریابیم که ماهیت درونی‌مان به دنبال آرامش است. افکار عصبانی، مانند موج‌های دریا هستند. آنها زودگذرند و بخشی از شخصیت و هویت واقعی‌مان نیستند. پس اگر ما به آرامش درونی دست یابیم، قادر خواهیم بود از هیجاناتی مانند عصبانیت دور بمانیم.

۲۳ نکته برای غلبه بر خشم

۱ - خود را دوست داشته باشید تا هرگز گرفتار خشم‌های مخرب نخواهید شد.
۲ - خود را از شر توقعاتی كه از دیگران دارید نجات دهید.
۳ - رفتارهای خشم برانگیز را بررسی كنید و راهی صحیح برای ابراز احساسات خود بیابید.
۴ - در هنگام عصبانیت سعی كنید پیش كسی بروید كه برای او احترام خاصی قایل هستید و او را دوست دارید.
۵ - لحظات عصبانیت خود را با قید زمان و مكان و واقعه‌ای كه باعث عصبانیت شما شده یادداشت كنید.
۶ - از شخصی كه دوستش دارید بخواهید تا هنگام عصبانیت‌، به شما با گفتار یا اشاره‌های توافق شده‌، هشدار دهد.
۷ - پس از بروز خشم اعلام كنید كه خطا كرده‌اید.
۸ - یاد بگیرید كه اگر چیزی را دوست ندارید. اما از آن عصبانی هم نشوید.
۹ - یاد بگیرید كه هر كس حق دارد چیزی باشد كه خودش انتخاب كرده‌.
۱۰ - ادای عصبانیت را در آورید.
۱۱ - عصبانیت خود را به تعویق اندازید.
۱۲ - در لحظه خشم‌، از افكار خود آگاهی پیدا كنید.
۱۳ - شوخ طبعی را در خود پرورش دهید.
۱۴ - زمان حال خود را با خشم و عصبانیت به هدر ندهید.
۱۵ - زندگی را سخت نگیرید.
۱۶ - خود را ارزشمند بدانید و اجازه ندهید دیگران اختیار شما را در دست بگیرند.
۱۷ - یاد بگیرید تا اعمال و عقاید دیگران شما را پریشان و آشفته نسازد.
۱۸ - به خاطر داشته باشید كه دیگران حق دارند با آن چه دلخواه شماست همراه نباشند.
۱۹ - به یاد داشته باشید كه دیگران نمی‌توانند همیشه به میل شما رفتار كنند.
۲۰ - اگر فكر می‌كنید كه با بلندتر كردن صدایتان طرف مقابل ساكت می‌شود. بیاموزید تا احساس خود را به او نشان دهید، اما كاری نكنید كه عصبانی شود.
۲۱ - یاد بگیرید كه در برابر یأس و ناكامی به شكل تازه‌ای از خود واكنش نشان دهید.
۲۲ - خشم خود را به نحوی كه آثار مخرب نداشته باشد، ابراز كنید.
۲۳ - بیاموزید كه دنیا هرگز آن طور كه شما می‌خواهید، نخواهد بود.