در استان یزد بیش از 30 کاروانسرای ثبتی وجود دارد که قدیمی ترین آن کاروانسرای سنگی انجیره اردکان می باشد.

 به گزارش روابط عمومی، امورفرهنگی و اجتماعی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد کاروانسراها به عنوان حلقه گمشده معماری ایرانی هستند که در گذشته بیشتر با کاربری تجاری بنا شده اند و با توجه به موقعیت بازرگانی و تجاری یزد رشد و رونق خاصی داشته اند.

به گفته سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی یزد: 35 کاروانسرای ثبتی در استان یزد وجود دارد که قدیمی ترین آن کاروانسرای سنگی انجیره اردکان مربوط به دوره ایلخانی می باشد. این بنا که در ساخت آن از سنگ  و در بعضی قسمتهای آن از آجر استفاده شده دارای پلان هشت ضلعی نامنظم می باشد. این کاروانسرا در بیابان انجیره در مجاور راه قدیمی یزد به ساغند و طبس در فاصله تقریبی 500 متر از کاروانسرای آجری انجیره قرار گرفته است و به شماره ثبتی 2449 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

ذاکری نیا در خصوص انواع کاروانسراهای موجود در یزد اظهار داشت: برخی از کاروانسراهای یزد جزئی از بافت بازار  بوده اند که «تاجر نشین» نام گرفته اند و به عنوان یک فضای تجاری مطرح بوده اند و از آن جمله می توان به کاروانسرای سادات در بازار پنجه علی اشاره کرد.

برخی دیگر از کاروانسراها درون شهری بوده اند که به عنوان فضاهای اقامتی در محله های مسکونی مجاور بازار قرار داشته اند و کاروانسراهای مشیر و امیرچقماق از آن جمله اند.

به گفته وی نوع سوم کاروانسراها بین شهری می باشند که کاروانسرای زین الدین در این میان در ایران بی نظیر می باشد. این کاروانسرا تنها کاروانسرای مدور ایرانی است که دارای ساختمان آجری با اطاقها و صفه هایی برای استراحت مسافران، شاه نشین، شترخان و بادگیر می باشد. این بنا متعلق به دوره صفوی است و به شماره ثبتی 926 در فهرست  آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

گفتنی است در استان یزد کاروانسراهایی نظیر علی آباد، خرانق، خرگوشی، کاروانسرای رشتی عقدا و .... به چشم می خورد که اکنون به عنوان میراث پرافتخار و گرانبهای شهر تاریخی یزد مطرح هستند. برخی از این کاروانسراها نظیر کاروانسرای شاه عباسی میبد و کاروانسرای مشیر با تغییرکاربری رونق و زندگی دوباره ای یافته اند.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا