یزدفردا"محمد رضا کوچک زاده/ کارشناس ارشد عمران – عضو هیأت علمی دانشگاه و کارشناس رسمی دادگستری/ عضو سابق شورای شهر یزد"سالهاست که متخصصین بلحاظ رشد بی رویه شهر یزد، در حاشیه و از بیرون شهر ، هشدار می دهند، که بدین جهت ،هر روز کار خدمت رسانی را بر مدیریت شهری مشکل تر می کند .( بر اساس آمار موجود سطح محدوده شهر یزداز 50 سال پیش تا کنون حدود 17 برابر ولی جمعیت آن 5 برابر شده است ودر حال حاضر متوسط سرانه زمین برای هر نفر یزدی بیش از سه برابر سرانه استاندار است و آن هم به طور نا متوازن، که شدت عدم توازن آن قابل توجه و تامل است . )
در سال های اخیر با توسعه افقی شهر یزد به لحاظ انبوه ساخت وسازهای خلاف و بدون مجوز در خارج از محدوده و ایجاد شهرک های جدید و همچنین احداث مجتمع های آپارتمانی ، خصوصًا آپارتمان های مسکن مهر در حاشیه شهر، براین مشکلات افزوده شده است .یکی از دلایل این گونه توسعه ، نیاز آنها به زمین های ارزان و وسیع ، از جمله زمین های دولتی بوده است . ولی ممکن بود به جای آن با نوسازی انبوه در زمین های معطل مانده داخل شهر یا استفاده از پتانسیل های موجود در بافت فرسوده وسیع شهر، با بهره گیری از راهکار های مناسب و اجرای مقررات موجود و یا وضع قوانین لازم ، از توسعه بی رویه شهر پرهیز نمود . تا به تدریج با توسعه از درون ، به شهرسازی متوازن و با هویت فرهنگی و شایسته شهر یزد می رسیدیم.
لازم به ذکر است که در وضع فعلی حدود سطح محدوده شهر یزد با مساحت حدود 2600هکتار را بافت فرسوده وتاریخی تشکیل میدهد ،که ازاین مقدار حدود 2100هکتار آن مربوط به بافت فرسوده است .( از این لحاظ شهر یزد بیشترین نسبت را در سطح کشور دارد ). این سطح وسیع از بافت فرسوده ما را به راه حل نوسازی اصولی در این بافت به جای توسعه از بیرون شهر رهنمون می سازد . در سال های اخیر این روش در بعضی از شهر ها از جمله:تهران ، مشهد ، بندر عباس و غیره شروع شده است، به طوری که با نوسازی های مجموعه ای و با شهر سازی مجدد به جای نوسازی های پراکنده وموردی به نتایج مفیدی دست یافته اند ،که می تواند الگوی های مناسبی برای شهر یزد نیز باشد و با بهره گیری ازآنها عقب ماندن نوسازی در یزد جبران شود .
همچنین سالهاست که در بعضی از کشور ها از جمله ژاپن وکره جنوبی و غیره نوسازی بافت های فرسوده به روش شهر سازی مجدد در دست اجرا است . برای این منظور ابتدا شرکت یا موئسسه ای تاسیس میگردد تا تملک و تجمیع املاک در محدوده مشخص ، وسپس طراحی و اجراء را مدیریت نماید .(در قانون شهرداری ها ، ماده 111 تاسیس این گونه شرکت ها را برای نوسازی در بافت های فرسوده شهر ها پیشبینی کرده است. ) این شرکت ها املاک موجود در محدوده مورد نظر را یا باخرید ویا با عقد قرار داد مشارکت تملک مینمایند و پس از تجمیع آنها ، با شهر سازی اصولی وپیش بینی همه امکانات و زیر ساخت ها ی لازم در کنار آپارتمان و مجموعه های مسکونی وتجاری جدید،شهری زیبا وآینده نگر را بنا می نهند. مرسوم است که برای رعایت حقوق مالکین مشارکت کننده و جلوگیری از بلا تکلیفی آنها جهت اسکان موقت ، املاکی را اجاره ودر اختیار آنها قرار می دهند و یا با پرداخت ودیعه رهن در طول مدت ساخت از آنها حمایت می نمایند .
نوسازی در بافت های فرسوده دارای جنبه های اجتماعی ، فرهنگی و حتی اقتصادی نیز میباشد که هم زمان با نوسازی باید به آنها توجه شود وعند اللزوم برنامه های توانمند سازی وهدایت گر ، برای اهالی اجرا شود تا نتیجه مطلوب و پایدار بدست آید .
برای تامین مالی اینگونه نوسازی ها از روش های مختلفی استفاده میگردد. برای مثال براساس گزارشی جهت نوسازی بافت فرسوده در شهر مشهد تا کنون از 8 روش مختلف استفاده گردیده و محاسن ومعایب هر کدام احصاء شده است ،که میتوان ازاین روش ها جهت شهر یزد نیز استفاده نمود .
در هر صورت تلاش برای این گونه اقدامات اساسی وتحول آفرین در هر شهر ، نیاز مند عزم عمومی وهم سوئی همه مسولین و دست اندرکاران مدیریت شهری و در عین حال احتیاج به اطلاع رسانی وفرهنگ سازی برای جلب همکاری ومشارکت های مردمی دارد .
اگر چه توجه بیشتر به بناها و مجموعه های با ارزش تاریخی با مقاوم سازی و حفاظت بهتر از نیازهای ضروری بافت تاریخی شهر یزد است ، می توان از روش فوق الذکر برای نوسازی مجموعه ای، در بخش های کم ارزش یا بی ارزش از این بافت نیز بهره مند شد. با این تفاوت که طرح های آن هماهنگ با بافت تاریخی و با هویت متاثراز معماری قدیمی یزد تهیه واجرا گردد.
در وضع فعلی با بلا تکلیف ماندن انبوه مخروبه های جرم خیز در سطح بافت فرسوده وتاریخی شهر یزد موجبات افزایش مشکلات فرهنگی،اجتماعی ، بهداشتی ، امنیتی و ایمنی در این بخش وسیع از شهر فراهم گردیده است ، در حالی که اگر نوسازی هم هست به صورت موردی ، بی برنامه ،پراکنده و با کندی صورت میگیرد ، که معلوم نیست برای50-40 سال آینده چگونه شهری را داشته باشیم وآیندگان در خصوص عملکرد ضعیف و بی برنامه امروز ما چگونه قضاوت خواهند کرد؟!
|
این خبر را با دوستان خود به اشتراک بگذارید           | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 مخاطبان آن لاین یزدفردا -فرداییان همیشه همراه یزدفردا در سراسر جهان |
> مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید |
||||||||
|
|||||||||
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
جمعه 10,ژانویه,2025