احمد جعفری ندوشن

پديده ریزگردها و آلودگي هوا مهمان ناخوانده و ماندگار استان یزد در طول سال و بخصوص ماههاي اسفند، فروردين و ارديبهشت و خرداد است که مردمان خطه کویری یزد از هم اینک باید به استقبالش بروند.

با توجه به اینکه استان یزد یکی از استانهای کویری، خشک و بیابانی کشور است که بوسیله کویرهای زیادی احاطه شده و این امر باعث شده که این استان در طول سال با بادهای موسمی مواجه باشد.

ريزگردها و ذرات معلق در هوا به همراه آلودگي ناشي از دود كارخانجات و واحدهاي آلاينده شهري در برخی از مواقع شرايط زندگي را براي مردمان اين استان دشوار و سخت می کنند و خشکسالی‌های سال‌های گذشته موجب شده این استان با تشدید رو به تزاید انتشار ذرات در هوا مواجه باشد.

وزش طوفان هاي شديد و گرد و غبار علاوه بر وارد آمدن خسارت به واحدهای صنعتی و مختل کردن زندگی مردم، موجب بروز بسیاری از بیماری ها به خصوص آسم و آلرژی، عفونت های دستگاه تنفسی، عفونت های ریوی و اختلالات تنفسی، اختلالات قلبی و غیره انسان می شود و تاثیرات سوء این ریزگرد‌ها بر سلامتی انسان و نقش آن در بروز بیماری‌ها به اثبات رسیده است.

به اعتقاد متخصصان آسم و آلرژی در یزد ریزگرد‌ها گازهایی همچون دی اکسیدکربن، گاز سولفور و ذارت معلق در هوا ناشی از وزش طوفان و گرد غبار و فلزات سنگینی مانند سرب هستند که در اثر سوخت‌های صنعتی و یا وسایل نقلیه بوجود می‌آیند.

استان یزد در مسیر وزش طوفان ها و بادهاي شديد شمال غرب به جنوب شرق از اصفهان به استان كرمان قرار دارد و با توجه به وجود كوير و تپه هاي شني و ماسه اي اين امر موجب به وجود آمدن گرد و غبار و افزايش ذرات معلق در هوا مي شود.

به گفته مسئولان یزد امر گاهی این ذرات معلق در هوای تا ۷ برابر حد مجاز و استانداردهای زیست محیطی فرا‌تر می‌رود، و میزان ذرات از میانگین ۱۵۰ میکروگرم شروع شده و گاهی تا یک هزار میکروگرم هم می‌رسد .

هر چند ایجاد کمربند سبز در اطراف شهر يزد و گسترش فضای سبز و اجراي طرح جامع كاهش كآلودگي هواي يزد، توسعه و تجهیز مراکز درمانی و پزشکی، کنترل فعالیتهای عمرانی، استفاده از فناوری های نو در مهار پدیده گرد و غبار، افزایش آگاهی عمومی و مدیریت صحیح منابع آب و خاک، مقابله با بیابان زایی، استفاده از انواع بادشکنها و مالچ پاشی می تواند اثرات مخرب این ریزگرد ها را کاهش دهد اما نمی تواند کاملا مشکل را حل کند.

ریزگردها در سنوات اخیر بیش از آنکه یک مشکل موقتی باشد تبدیل به معضلی دائمی شده که باید برای عبور از این بحران زیست محیطی چاره اندیشی جدی از سوی متولیان امر صورت گیرد

برخی منابع منشاء ای ذرات را عوامل داخلی و برخی عوامل خارجی می دانند و گزارش مستدلي مبني بر اينكه در اين استان ذرات تحت تاثير ريزگردهاي كشورهاي همسايه باشد در دست نيست بنابراين مي توانيم پايگاه طبيعي ذرات معلق در هواي استان يزد را داخلي فرض كنيم و اين ذرات در ساير استانها منشا خارجي دارد.

بر اساس آمار سازمان جنگل‌ها ، مراتع و ابخیزداری و سازمان هواشناسي کشور، حدود 20  استان کشور گرفتار ريزگردها هستند و براساس اطلاعاتي كه سازمان هواشناسي كشور منتشر كرده است شش كانون عمده گرد و غبار در مناطق غربي و كشورهاي عراق، سوريه و عربستان وجود دارد كه چهار كانون آنها در عراق است و بيشترين گرد و خاك نيز از اين كانون‌ها وارد كشور مي‌شود.

بررسي‌هاي انجام شده طي 10سال گذشته نشان مي‌دهد در استان‌هاي هرمزگان، خوزستان، آذربايجان‌ شرقي و غربي، يزد، كهگيلويه و بويراحمد، لرستان، كرمانشاه، ايلام، مركزي و گيلان با افزايش تعداد روزهايي كه ديد به زير دو كيلومتر رسيده، مواجه است .

علاوه بر اين در مطالعه ديگري درخصوص پديده گرد و خاك مشخص شده طي 10سال گذشته در استان‌هاي كرمانشاه، ايلام، لرستان، فارس، هرمزگان و يزد تعداد روزهايي كه گرد و خاك در آنها ثبت شده است، 40‌درصد و در استان‌هاي آذربايجان غربي، كردستان، همدان، مركزي، كهگيلويه و بويراحمد و فارس غلظت گرد و غبار 30‌درصد افزايش داشته است.

مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید

 
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا