فاطمه محسن زاده"پس از درج مطلب " بی عنوان ! " در سایت یزد فردا، آقای فراد فرزین مطلبی را ارسال کردند که دیدم در تکمیل مطلب « بی عنوان » مفید است و خواندنی .
نامش در دانشنامه ی مشاهیر یزد آمده است : " پدرش، ملّا حسین عقدایی، در جوانی از یزد به کرمان رفت... " منظورم میرزا رضا کرمانی است. او که گویا اولین قتل سیاسی در تاریخ معاصر ایران را رقم زد.
«الحال دار کشیدن میرزا رضا را از زبان کاساکوفسکی، نویسنده ی روسی که در آن عصر در تهران در سفارت روسیه بوده، بشنوید. او می نویسد: چون دستور دار زدن قاتل ناصرالدّین شاه داده شد؛ نجّارهای تهران حاضر نشدند چوب دار را درست نمایند. بالاخره شخصی پیدا شد و در مقابل 25 تومان، تیر لازم را تحویل داد... » ( تاریخ کرمان )
« و بعد ( میرزا ) شهادتین به زبان آورد و برای آخرین مرتبه گفت: ای مردم! این چوبه ی دار خیلی ارزش دارد، چون دیگر فرصتی نیست تا قیمت آن را بیان نمایم. بعداٌ می فهمید و من هم آخرین نفر نیستم که به وسیله ی او هلاک می شوم. تمنّا دارم آن را به یادگار نگاه دارید. در این وقت طناب دار بالا کشیده شد... » ( همان )
امّا داشتم کتاب کوچه را می خواندم که به این جا رسیدم : « پس از اعدام میرزا رضا باز هم دو سه بار مقصّرینی را در میدان پاقاپوق گردن زدند و از آن پس سکّوی پاقاپوق برای صحنه ی نمایش اختصاص یافت : به این ترتیب که عصرها عدّه ای رقّاص و تقلیدچی روی آن می رفتند و برای تفریح مردم، نمایشات خنده دار اجرا می کردند و در میان نمایش یکی از بازیگرها با تشتکی برنجی میان جمعیّت راه می افتاد و از آنها پولی جمع می کرد که به اش چراغ الله می گفتند و در آخر برای اعلام ختم نمایش کلّه ی مقوایی انسانی را بر گوی برنجی قاپوق نصب می کردند و مردم دست می زدند...» ( دفتر اول کتاب کوچه )
ایشان ذیل این عکس چنین نوشته اند :
عکس قاتل ناصرالدین شاه یعنی میرزا رضای کرمانی که در صحن شاه عبدالعظیم در شهر ری، ناصرالدین شاه را به گلوله بست، نگاه کنید. این عکس را همه دیده اند. میرزا رضا در حالی که زنجیر شده است، سر زنجیر را یک امنیه سیه چرده به دست دارد.
این امنیه سیه چرده، پدر رضا شاه است که از بادکوبه به ایران مهاجرت کرد و مدتها جزء عساکر قزاق بود. اما بعدها به علت اعتیاد به مواد مخدر (که در آن زمان منع قانونی نداشت و استعمال آن آزاد بود) از سپاه قزاق اخراج شد و به خدمت کامران میرزا نایب السلطنه درآمد. (امنیه دولتی شد )
در تمام دوران خدمت ۱۷ ساله رضا شاه و در طول ۳۷ سال سلطنت محمدرضا شاه هیچ تاریخ نگار و نویسندهای حق نداشت به این مطلب اشاره کند و هیچ عکسی از پدر رضا شاه به چاپ نرسید و هر وقت این عکس معروف به مناسبتهای تاریخی در نشریات چاپ میشد، فقط زیر آن مینوشتند: «میرزا رضا کرمانی» قاتل ناصرالدین شاه! و اشاره ای به نام امنیه ای که زنجیر میرزا رضا را در دست داشت نمیکردند.
« نقل قول از فرح پهلوی در کتاب دختر یتیم »
مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
چهارشنبه 22,ژانویه,2025