دیگر تردیدی وجود ندارد که ایران و آمریکا آماده تعامل و گفتوگو هستند؛ دو کشور هر روز پالس تازه و چراغ سبزی پرنگتر از قبل در اینباره برای هم ارائه میکنند. از اعلام آمادگی برای تعامل تا طرح احتمال دیدار روسای جمهوری دو کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از جمله پالسها و نشانههایی است که حکایت از آن دارد که فصل تازهای از مناسبات دو کشور فرا رسیده است.
در آستانه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد، حسن روحانی، رییسجمهوری ایران که از جمله وعدههای خود در جریان رقابتهای انتخاباتیاش را «تعامل با جهان» و «بهبود شرایط بینالمللی ایران» اعلام کرده بود، دو گام بلند برای اثبات جدیت خود در تحقق این وعدهها برداشت؛ نخست گفتوگو با شبکه خبری «انبیسی» و دوم نگارش یادداشتی در روزنامه واشنگتنپست؛ روزنامهای که از ملزومات سفره صبحانه باراک اوباما، رییسجمهوری آمریکاست.
او هر روز صبح خود را با این روزنامه آغاز میکند و انتخاب این روزنامه از سوی رییسجمهوری ایران برای انتشار یادداشتش بیارتباط با این موضوع نبوده است. روحانی در گفتوگو با شبکه خبری «ان بیسی» آمریکا به نگرانیهای واشنگتن درباره برنامه هستهای ایران پرداخت و بار دیگر تاکید کرد ایران هرگز سلاح هستهای نخواهد ساخت و او برای دستیابی به توافق بر سر مناقشه هستهای تهران با غرب، اختیار کامل دارد.
این سخنان رییسجمهوری ایران با واکنش مثبت مقامات آمریکایی و غرب روبهرو شد. در همین حال «جان کری» وزیر خارجه آمریکا با استقبال از اظهارات رییسجمهوری ایران مبنی بر اینکه ایران تمایلی برای ساخت تسلیحات اتمی ندارد آن را بسیار مثبت ارزیابی کرد و گفت با این حال هر موضوعی را باید مورد آزمایش قرار داد.
کری به خبرنگاران در ساختمان مرکزی وزارت خارجه آمریکا گفت: «من فکر میکنم اظهارات روحانی بسیار مثبت بود اما همهچیز نیازمند آزمودن است. ما خواهیم دید به کجا خواهیم رفت. من فکر میکنم در زمانی درست، کاخ سفید و وزارت خارجه روشن کنند که چه باید کنیم.»آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو نیز با استقبال از این بخش از اظهارات حسن روحانی تاکید کرد به سود ایران است تا با جامعه بینالمللی تعامل داشته باشد. راسموسن که در نشست اندیشکده «کارنگی اروپا» در بروکسل سخنرانی میکرد، اظهار داشت از ضمانت ایران مبنی بر اینکه در پی سلاحهای هستهای نیست «بسیار دلگرم» شده است.
دبیرکل ناتو تصریح کرد: «اگر در آنچه از رییسجمهوری جدید ایران دیدهایم نشانهای از تمایل جهت تعامل مثبتتر با جامعه بینالمللی وجود داشته باشد، تنها میتوانیم از آن استقبال کنیم.» روحانی در بخش دیگری از گفتوگوی خود با «انبیسی» به نامهنگاریهای خود با باراک اوباما اشاره کرد و لحن آن را «مثبت و سازنده» خواند و درباره دیدار احتمالی با رییسجمهوری آمریکا در نیویورک گفت: «دیدار با اوباما در دستور کار سفر من نیست اما هرچیزی در دنیای سیاست امکانپذیر است البته بسته به شرایطی که به وجود میآید.»بر این اساس روحانی تلویحا از دیدار احتمالی با باراک اوباما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد استقبال کرد. این در حالی است که کاخ سفید نه تلویحا بلکه مستقیما از این دیدار استقبال و اعلام کرد :«احتمال دیدار باراک اوباما و حسن روحانی وجود دارد.»
سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه، ۲۸ شهریور گفت که اگرچه برای آن برنامهریزی نشده است اما احتمال دارد باراک اوباما و حسن روحانی در نشست هفته آینده مجمع عمومی سازمان ملل با یکدیگر دیدار کنند منوط به اینکه ایران در مورد دست کشیدن از برنامه «هستهای-نظامی» خود جدی باشد. سخنگوی کاخ سفید اظهار داشت: «این اتفاق ممکن است ولی خب همیشه چنین احتمالی وجود دارد.
رییسجمهوری آمریکا از زمانی که سوگند خورده، دست خود را دراز کرده است.» باراک اوباما، رییسجمهوری آمریکا در مبارزات انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۸ گفته بود تصمیم دارد تحت شرایطی، مستقیما با ایران گفتوگو کند. جی کارنی روز پنجشنبه گفت رییسجمهوری همچنان آن موضع را حفظ کرده است. سخنگوی کاخ سفید اظهار داشت رییسجمهوری ایران در مصاحبه با شبکه «انبیسی» رویکرد مثبتی نشان داد ولی «اقدامات عملی مهمتر از حرف هستند».
تهران و واشنگتن در حالی خبر از احتمال دیدار روسای جمهوری دو کشور در نیویورک میدهند که والاستریتژورنال در گزارشی نوشت دولت آمریکا خود را آماده دیدار با مقامات بلندپایه دولت ایران و همچنین دیدار اوباما و روحانی در سازمان ملل کرده است. براساس این گزارش، روحانی و اوباما هر دو در روز سهشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک سخنرانی خواهند کرد. مقامات کاخ سفید میگویند اوباما هماکنون دیدار برنامهریزی شدهای با روحانی ندارد.
اما دو طرف بیش از آنچه میتوان آن را نخستین تعامل رودررویی رییسجمهوری ایران و آمریکا دانست، با یکدیگر ارتباط برقرار کردهاند. به گفته یک مقام ارشد دولت اوباما، روابط ایران و آمریکا به حدی ضعیف است که حتی یک دست دادن هم میتواند نقطه عطف بزرگی باشد.
با وجود آنکه والاستریتژورنال دیدار روحانی و اوباما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل را قطعی میداند، خبرگزاری رویترز ارتباط دو طرف را محدود به یک خوش و بش خواند. رویترز با اشاره به سفر رییسجمهوری ایران برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل نوشته است: «باراک اوباما» در این فرصت میتواند هم به صورت لفظی و هم به صورت عملی دست دوستی خود را به سوی همتای ایرانیاش دراز کند.
به گزارش فارس، رویترز با اشاره به سخنان سخنگوی کاخ سفید و احتمال دیدار روسای جمهوری دو کشور نوشت: به نظر میرسد به جای آنکه دیداری رسمی و طولانی صورت پذیرد، دیدار آنها تنها به دست دادن و تعارفات معمول، احتمالا در ساختمان سازمان ملل، محدود شود. این خبرگزاری با بیان اینکه در روزهای اخیر طرف ایرانی گامهای بسیار مثبتی در جهت بهبود روابط برداشته، نوشته است اوباما بیم آن را دارد که با دادن پاسخی بسیار گرم پیش از آنکه ایران قدمی عملی در زمینه برنامه هستهای بردارد، با موج انتقادات کسانی مواجه شود که وی را به رفتار ناپخته در سیاست خارجی متهم میکنند؛ از جمله اسراییلیها.
در همین حال یک پایگاه صهیونیستی اذعان کرده اوباما درباره مساله هستهای ایران از مواضع گذشته خود کوتاه آمده و نتانیاهو را از قافله دیپلماتیک عقب رانده است. پایگاه صهیونیستی دبکا، نزدیک به منابع نظامی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی در گزارشی از نرم شدن مواضع باراک اوباما، رییسجمهوری آمریکا درباره مساله هستهای ایران خبر داد و نوشت: لحن میانهروی رییسجمهوری جدید ایران حتی پیش از آغاز مذاکرات هستهای به نتیجه مورد نظر رسیده است.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
دوشنبه 23,دسامبر,2024