در بخش نخست این سلسله نوشتار با توجه به آیه 28 سوره مبارکه کهف به دستور قرآنی عدم تبعیت از افراط گرایان و تفریط کاران و ارزش بودن اعتدال و میانه روی اشاره گردید و رئیس جمهور منتخب و ملت ایران را شایسته تبریک و تحسین دانستیم. در این بخش نیز به مویدهای دیگری بر اعتدال گرایی اسلام می پردازیم.

قرآن کریم، در سوره بقره آیه 143  نیز امت اسلام را امت میانه و وسط می نامد و می فرماید: "و کذلک جعلناکم امة وسطا لتکونوا شهداء علی الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا" و این چنین شما را امتی میانه ساختیم تا بر مردمان گواه باشید و پیامبر (صلی الله علیه و آله) هم بر شما گواه باشد .

یکی از واژه هایی که در متون دینی به کرات استفاده شده واژه "قصد" می باشد که به معنای میانه روی و اعتدال است. پیامبر گرامی اسلام می فرمایند: «یا ایها الناس علیکم بالقصد، علیکم بالقصد، علیکم بالقصد  ; ای مردم! بر شما باد به میانه روی، بر شما باد به میانه روی، بر شما باد به میانه روی .(کنز العمال، ج 3، ص 28)

برخی  روایات نشانه جهل و نادانی  را افراط و تفریط اعلام می کند. امیر المومنین حضرت علیعلیه السلام  درباره انسان جاهل چنین خصیصه ای  را بیان می فرماید: «لَا تَری الجاهِلَ إلّا مُفرِطاً أَو مُفَرّطاً» ; جاهل را نمی بینی، مگر این که یا افراط می کند و یا تفریط ( نهج البلاغه، حکمت 70)

در بخش های مختلف نهج البلاغه به کلماتی چون وسط ، اوسط ، قصد، اقتصاد، عدل ، عدالت ، اعتدال و ... بر می خوریم که همه به نوعی تزریق رویه و سبک زندگی اعتدالی در اسلام است. که به چند نمونه آن اشاره می نماییم.

عَلیكَ بِالْقَصدِ فِی الاُموُرِ فَمَنْ عَدَلَ عَنِ الْقَصدِ‌ جارَ وَ مَنْ اَخَذَ بِهِ عَدَلَ

بر تو باد به میانه روی در كارها؛ هر كس از میانه روی روی گرداند، ستم می كند و هر كس به آن چنگ زند، ‌عدالت ورزد.(شرح غررالحكم، ج 4، ص 291)

الْیَمینُ وَ الشّمالُ مَضَلَّهٌ وَ الطَّریقُ الْوُسطی هِیَ الجادَّهُ

راست روی و چپ روی، گمراهی است و راه میانه، جاده زندگی است.(نهج‌البلاغه، خطبه 16، ص 69)

وَ لْیَكَنْ اَحَبُّ الْاُموُرِ اِلَیكَ اَوْسَطَها فِی الْحَقِّ وَ اَعْمَّها فِی الْعَدْلِ

باید دوست داشتنی ترین كارها نزد تو، میانه ترین آنها در حق و گسترده ترین آنها در عدالت باشد.(نهج‌البلاغه، نامه 53، ص 996)

امید است همانگونه که رئیس جمهور منتخب در مناظره ها ، گفتگوی ویژه ، سفرهای استانی ، مصاحبه ها، مستندهای تلویزیونی و... تاکید داشتند ، رویه اعتدالی را سرلوحه و سرمشق فعالیت های خود قرار داده و این توصیه دینی را در زندگی ایرانیان گسترش دهند.   

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا