امنيت اخلاقي از نگاه نبوي

امنيت اخلاقي از نگاه نبوي

يزدفردا :مختصري از بيوگرافي نويسنده

حجت الاسلام مهدي احمدي

از اهالي توابع شهرستان طبس ودر قم مشغول تحصيل مي باشد

سابقه پنج ساله كار پژوهشي. دو كتاب درباره شيخ محمد عبده و شيخ محمدجواد مغنيه و حدود 30 مقاله نتيجه فعاليتهاي پژوهشي اش مي باشدوآشنائي وي با دنياي مجازي از ديگر ويژگي هاي وي مي باشد و وبلاك ذخيره خدا

يادگار ديگري است از اين پژوهشگر جوان يزدي

ارزش سالانة فروش محصولات پورنوگرافي[1] در آمريکا، بالغ بر ده ميليارد دلار است. اين مبلغ، چندين برابر هزينه‌اي است که آمريکايي‌ها صرف فعاليت‌هاي ورزشي مي‌کنند.
سالانه 800 ميليون نسخه از آثار پورنوگرافي به فروش مي‌رسد و همين مقدار نيز از مراکز اماني به امانت برده مي‌شود.
بيش از 180 ميليون پيوند (لينک) اينترنتي در زمينه پورنوگرافي وجود دارد. امروزه توليد و توزيع اين گونه محصولات، به شکل يک صنعت درآمده و 900 شرکت فعال در اين زمينه وجود دارد. تعداد 200 شرکت در شهر لاس وگاس آمريکا فعاليت مي‌کنند.
شبکه C.B.S آمريکا ضمن بيان مطالب فوق در يک برنامه شصت دقيقه‌اي، اذعان کرد که تنها يکي از اين شرکت‌ها تا کنون بالغ بر 500 ميليون دلار درآمد داشته است.[2]
شبکه فاکس نيوز وضعيت جامعة آمريکا را چنين ترسيم مي‌کند:
در هر 18 ثانيه، يک بچه از خانه‌اش فرار مي‌کند. 75% دانش‌آموزان قادر نيستند استانداردهاي خواندن و نوشتن را رعايت کنند. در هر سال 16 هزار نفر در رابطه با مسائل جنسي به قتل مي‌رسند. يک سوم نسل جديد آمريکا نامشروع هستند.[3]
مايکل کوک، استاد دانشگاه در آمريکا، انگيزه تحقيق چهارده ساله خود پيرامون «امر به معروف و نهي از منکر در انديشه اسلامي» را تجاوز آشکار و گستاخانه به يک زن در ايستگاه قطار شهري شيکاگو، اعلام کرده و از بي تفاوتي جمعيت حاضر در ايستگاه، تعجب مي‌کند.[4] - [5]
«امنيت اخلاقي»، دغدغه‌اي است که همه جوامع و مکاتب به دنبال آن بوده و هستند. «امنيت» يعني آرامش داشتن، و احساس خطر نکردن، که در ابعاد مختلف قابل بررسي است. امنيت اجتماعي، شامل امنيت احترام و آبرو، امنيت جاني، امنيت مالي، امنيت مسکن و شغل و امنيت اخلاقي مي‌باشد.[6]
موضوع اين مقاله، «امنيت اخلاقي» در برابر فساد و انحراف جنسي است. گرچه اين نوع امنيت، ارتباط زيادي با ساير بخش‌هاي امنيت دارد؛ ولي پرداختن به اين موضوع مجال بيشتري لازم دارد.

برخوردهاي سه گانه

راستي، راه ايجاد امنيت اخلاقي در جامعه چيست؟ با وضع کدام قوانين و دستورالعمل‌ها مي‌توان انسان‌ها را از افتادن در پرتگاه فساد جنسي حفظ کرد؟
مکاتب الهي و غير الهي هر کدام براي تضمين امنيت اخلاقي، برنامه‌هايي را ارائه کرده‌اند که در يک نگاه کلي به سه دسته تقسيم مي‌شوند:

الف: نفي هر گونه ميل جنسي

آمار بالاي فساد و افسارگسيختگي جنسي، عده‌اي از متفکران غربي را بر اين داشت تا هر گونه اميال جنسي را نفي کنند.
موريس مترلينگ[7] مي‌گويد:
ما انسان ها هم بايد (مثل زنبور عسل که در فصل خاصي آميزش دارد و در سائر اوقات کار مي‌کند) براي رهايي از بحران جنسي که فعلاً در غرب گرفتار آن شده‌ايم، ريشه عشق را در خود خشک کنيم و اميال تناسلي را از بين ببريم. کار ما فعلاً به جايي رسيده که جز اين، راهي پيش روي ما نيست.[8]
اين تفکر، به صورت‌هاي ديگري در برخي اديان و فرقه‌هاي مذهبي نيز نمود دارد؛ همانند: رهبانيت در مسيحيت و پست شمردن ازدواج، دوري از همه تمايلات بشري در برخي مکاتب منحرف عرفاني و ....
اين نوع تفکر، در حاشيه بوده و کمتر توانسته است مؤثر باشد.

ب: آزادي اخلاق جنسي

پيوند مکتب فکري اومانيسم[9] ، افکار فرويد و راسل و همراهي نظام‌سرمايه‌داري در غرب، «امنيت اخلاقي» را چنان با خطر مواجه ساختند که فساد و تباهي امروز غرب محصول آن است.
برخي معتقدند که نظام سودآوري بيشتر، استفاده از نيروي ارزان زنان، گسترش مصرف‌گرايي و ايجاد بازار براي فروش توليدات خود، عامل توليد و تبليغ چنين انديشه‌هايي شد.
اگر اين نوع نگرش را نپذيريم و فرض کنيم که انديشمندان غربي به دنبال ايجاد جامعه امن اخلاقي بوده‌اند، باز به هدف خود نرسيده‌اند، و پيامد کارشان اوضاع نابسامان اخلاقي امروز است. ارقام تکان دهنده‌اي که از مراکز آماري خودشان منتشر مي‌شود، بيانگر اين واقعيت است.

شعار و تصور نظريه‌پردازان انسان محور و غريزه مدار! اين بود که اگر محدوديت‌ها و خط قرمزها در مسائل اخلاقي برداشته شود، حساسيت موجود بين دو جنس زن و مرد از بين خواهد رفت و ديگر کسي به اين مسائل رغبتي نشان نخواهد داد.
اينان گويا تنوع طلبي و لذت خواهي و سير نشدن هواي نفس از فساد را، فراموش کرده بودند!
برتراند راسل با نسبي قلمداد کردن اخلاق[10] مي‌نويسد:
اگر «برهنگي» مد مي‌شد، مسلماً مردان از ديدن بدن برهنه يک زن، دچار تحريک نمي‌شدند.[11]
راسل معتقد است که احساساتي نظير: احساس شرم، حيا، عفاف و تقوا، مانع ارضاي جنسي هستند و بايد از بين بروند.[12]
فرويد و طرفدارانش مدعي بودند که اخلاق کهن در امور جنسي را بايد واژگون کرد. او معتقد بود که اخلاق جنسي کهن بر اساس ممنوعيت‌ها و محروميت‌ها به وجود آمده است و بايد اين محدوديت‌ها برداشته شود. و براي اين که بشر از توجه دائم به امور جنسي و عوارض ناشي از آن منصرف شود، يگانه راه صحيح آن است که همه قيود اجتماعي و اخلاقي از زندگي جنسي انسان‌ها، لغو و به او آزادي بي‌مرز داده شود.[13]
اين فيلسوف نمايانِ معتقد به اصالت لذت! پا را فراتر گذاشته و عدم پوشش افراد خانواده در حضور يکديگر، و همجنس بازي را نيز موجه و مطلوب ارزيابي کردند.[14]
همين طرز تفکر، انسان غربي را به سمت افراط در شهوات سوق داد تا جايي که کندي ـ يکي از رؤساي جمهور آمريکا ـ مي‌گويد:
از هر هفت جواني که در آمريکا به سربازي مي‌رود، شش نفرشان نالايق و سست عنصر هستند و به نظر من، علت اين ناتواني و فلاکت، افراط در شهوت‌راني است که استعدادهاي بدني و رواني آنها را کاسته است.[15]

نخبگان! غربي با ترويج اين افکار، زمينه از هم پاشيدن کانون خانواده را فراهم کرده و اصولاً مردان را از ازدواج و قبول مسئوليت زندگي معاف نمودند و عملاً زنان را وسيله ارضاي نامشروع مردان دانستند.

حال خواننده گرامي ‌مي‌تواند با مراجعه به آمار تکان دهنده منتشر شده، نتيجه بگيرد که تفکر حاکم بر جوامع غربي تا چه ميزاني توانسته است جامعه را اصلاح و امنيت اخلاقي را برقرار نمايد.

ج: امنيت اخلاقي از نگاه نبوي

دين مترقي اسلام ـ که خواهان تعالي انسان است ـ تفريط و افراط در امور جنسي را جايز نمي‌داند و با تکيه بر سه اصل اساسي توحيد، نبوت و معاد، براي احتياجات ثابت بشري، قوانين ثابت وضع کرده و ارزش‌هاي فطري و مطلق و فرا زماني، فرا مکاني و فرا ملّي را در اختيار جوامع انساني قرار داد.[16]
آيات 100 مائده، 157 اعراف ، 103 يوسف و ... نشان روشني بر مطلق بودن و هميشگي بودن ارزش‌هاي اخلاقي از نظر اسلام دارد.[17]
محدودسازي روابط زنان و مردان، از بين بردن عوامل تشويش خاطر مردم، تأکيد بر پوشش[18] و ترويج فرهنگ حيا و شرم، ديدگاه پيامبر مکرم اسلام و عموم پيامبران است که نقش مهمّي در سالم‌سازي و امنيت اخلاقي جامعه دارد.

هيچ آدم عاقلي نمي‌گويد: مقيد بودن رانندگان به رعايت مقرراتي مانند توقف پشت چراغ قرمز، رعايت حرکت از دست راست و... مخالف آزادي رانندگي است و موجب محدوديت رانندگان است. بلکه خردمندان مي‌گويند: آزادي بايد در چارچوب مقرراتي باشد که انسان را به مقصد برساند نه اين که باعث اتلاف جان و مال و اذيت و آزار مردم شود.[19]
از ديدگاه «اسلام» اشباع غريزه با رعايت عفت و تقوا، منافي نيست. بلکه تنها در سايه عفت و تقوا مي‌توان غريزه را به حد کافي اشباع کرد و جلوي هيجانات بيجا و ناراحتي‌ها و احساس محروميت‌ها و سرکوب شدن‌هاي ناشي از هيجان‌ها را گرفت. به عبارت ديگر: تأمين نيازها، غير از دامن زدن به هوس‌ها و آرزوهاي پايان ناپذير است.[20]

در قاموس نور

قرآن کريم، کتاب روشني‌بخش راه بشريت، که تمام انديشه‌هاي نبوي را دربردارد، راهکار امنيت اخلاقي جامعه را چنين به تصوير مي‌کشد:
1. تأکيد بر ارزش پاکدامني و شرم.[21]
2. ارزش دانستن حيا براي انسان‌ها و به ويژه زنان.[22]
3. سفارش به اجراي احکام و حدود الهي براي جلوگيري از شيوع فساد در جامعه.[23]
4. سفارش به دوري از گناهان آشکار و پنهان جنسي.[24]
5. هشدار درباره عذاب‌هاي سخت اخروي در مقابل انجام گناهان جنسي.[25]
6. اعلام دوري از پليدي‌هاي جنسي، شرط پيوند معنوي و بيعت زنان با پيامبر اسلام.[26]
7. تحريم تهمت و شايعه‌سازي جنسي.[27]
8. ارزش دانستن بکارت دوشيزگان و روابط محدود با همسر.[28]
9. سفارش ازدواج با کساني که قبل از ازدواج روابط نامشروع نداشته‌اند.[29]
10. اعلام عفت‌ورزي به عنوان يکي از ويژگي‌هاي بهشتيان.[30]
11. مبارزه با همجنس‌گرايي.[31]
12. تحريم ازدواج به طور کلي با برخي بانوان. (مثل محارم و ... )[32]
13. سفارش به اينکه فرزندان به هنگام ورود به خلوتگاه پدر و مادر، اجازه بگيرند.[33]
14. تجليل از حماسه عفت و پاکدامني.[34] - [35]

پيامبر اسلام(ص) رعايت حيا، عفت‌ورزي، پوشش و غيرت[36] را شرط سالم سازي جامعه و عامل پيش‌گيري از منکرات و نقطه ايده‌آل براي برقراري «امنيت اخلاقي» مي‌داند.
پيامبر اعظم(ص) در جاي جاي سخنانش کارهاي مخالف با اين ارزش‌ها ـ که مطابق با فطرت انسان است ـ را سرزنش مي‌کند.

حياورزي

پيامبر(ص) مرداني که مثل بانوان نازک حرف بزنند و زنان مردنما را، مشمول لعنت خدا مي‌داند.[37] پوشيدن لباس زنان توسط مردان و بالعکس را، مخالف روح عفت و حيا شمرده و مي‌فرمايد:
لعن الله الرجل يلبس لبسة المرأة و المرأة يلبس لبسة الرجل؛[38] خداوند، مردي که لباس زنان و زني که لباس مردان را بپوشد، لعنت کند.
آن پيشواي اخلاق، «حيا و ايمان» را لازم و ملزوم يکديگر معرفي مي‌نمايد و مي‌فرمايد:
الحياء و الايمان مقرونان في قرن واحد، فاذا سلب احدهما تبعه الاخر؛[39] شرم و ايمان، با يک رشته به هم پيوسته‌اند. لذا اگر يکي از دست برود، دومي نيز خواهد رفت.
انسان در صورتي که حيا نداشته باشد، هر کاري ممکن است از او سر بزند. پيامبر (ص) ضرب المثلي را از پيامبران نقل مي‌کند که:
اذا لم تستح فاصنع ما شئت؛[40] اگر حيا نداري، هر کاري مي‌خواهي انجام بده.
پيامبر به مؤمنان سفارش مي‌فرمود که به هنگام غسل، مکاني را انتخاب کنند که بدن برهنه آنان ديده نشود.[41] و تأکيد مي‌کرد که مردم درباره روابط زناشويي ديگران سخن نگويند و پرسش نکنند.[42]
پيامبر(ص) وظيفه زنان درباره رعايت حيا و پاکدامني و تأثيرگذاري بي‌حيايي زنان را هشدار داده و مي‌فرمايد:
الحياء عشر اجزاء فتسعة في النساء و واحد في الرجال؛[43] حيا، ده قسمت است که نُه تاي آن در زنان و يک جزئش در مردان است.

«حيا» در بُعد فردي و در خلوت نيز از نگاه تيزبين پيامبر داراي اهميت ويژه‌اي است. فردي که در خلوت و تنهايي، حيا را مراعات کند، بدون شک در جامعه نيز بهتر از ديگران خود را حفظ خواهد کرد. پيامبر اکرم(ص) با بيان اينکه دو فرشته همواره و به صورت شبانه روزي مراقب انسان هستند، به مؤمنان گوشزد مي‌‌کند: به همان اندازه که از دو مرد صالح و پرهيزکار که در همسايگي آنان است حيا مي‌کنند، از آن دو فرشته نيز حيا کنند.[44]

عفت ورزي

عفت ورزي نيز سهم زيادي در حفظ انسان از افتادن به پرتگاه فساد جنسي دارد. و تقويت اين ويژگي، به سلامت افراد و در نتيجه به سلامت جامعه کمک مي‌کند.
پيامبر اکرم با ستايش جواني که به خاطر عفت‌ورزي ازدواج مي‌کند،[45] مي‌فرمايد:

ان احب الخلائق الي الله عزوجل شاب حدث السن في صورة حسنة جعل شبابه و جماله لله و في طاعته ذلک الذي يباهي به الرحمان ملائکته يقول: هذا عبدي حقّاً؛[46] جواني که در اوج جواني و زيبايي چهره، جواني و زيبايي خود را صرف اطاعت خدا نموده (گرفتار انحرافات جنسي نشود)، محبوب‌ترين خلايق نزد خداست. او کسي است که خداوند به او مباهات مي‌کند و به ملائکه مي‌فرمايد: اين، عبد حقيقي من است.
پيامبر همچنين کسي که به عشق‌هاي کاذب جنسي توجه نکند و در برابر آن عفت به خرج داده و صبر کند را، مشمول غفران خدا و از بهشتيان معرفي مي‌نمايد.[47]
پيامبر(ص) خطرات بي توجهي به عفت‌ورزي را بيان فرموده و زنان را از استعمال عطرهايي که تمايلات خفته مردان را بيدار مي‌نمايد، نهي کرده است.[48]
پيامبر غيور، شهوت‌راني را درکنار انحرافات اعتقادي و سياسي عنوان کرده و جامعه را آن برحذر داشته است.[49]

چرا اين همه محدوديت؟

شکي نيست که زن و مرد از نظر جسمي و روحي، تفاوت زيادي با يکديگر دارند. ميل به آرايش و خودنمايي در زن، و تحريک همسر از طريق نگاه، باعث حفظ و تحکيم کانون خانواده مي‌گردد. اما در عرصه حضور اجتماعي و خارج از محدوده خانواده، اين اميال بايد کنترل شوند تا جامعه سالم بماند و امنيت اخلاقي ايجاد گردد.
سفارش به پوشش و پاکدامني، حرمت نگاه‌هاي هوس‌آلود و همه محدوديت‌هاي تعيين شده در اسلام «سلامت جامعه» را تضمين مي‌کند.

بيم‌ها و هشدارها

امروز که برخي جوامع اسلامي با دوري از انديشه‌هاي توحيدي در مناسبات اجتماعي، سياسي و فرهنگي اخلاقي، در برابر انديشه پست دنياگرايي و انسان محوري قرار گرفته است، بيم آن مي‌رود که شياطين جن و انس، به غارت عفاف و حياي دختران و پسران بپردازند.
خداوند حکيم در قرآن هشدار داده که هدف شيطان، گسترش فرهنگ برهنگي است و انسان فطرتاً مايل به پوشش است[50] آيه 27 سوره اعراف به مردم گوشزد مي‌کند که مراقب وسوسه‌هاي شيطان باشند تا لباس و پوشش را از آنان نگيرد.
خداوند مهربان در آيات متعدد نسبت به اقدام شياطين انس هشدار داده و فرموده است: شهوت پرستان مي‌خواهند شما را به انحراف بزرگي بکشند.[51] و البته زورمداران و شهوت‌رانان در طول تاريخ، حامي گسترش «فرهنگ برهنگي» و خواهان برچيده شدن حيا و عفت بوده‌اند. بعضي مفسران در ذيل آيه 49 سوره بقره ـ که ظلم فرعون را نسبت به بني‌اسرائيل شرح مي‌دهد ـ استحياي زنان را به معناي حيازدايي و زدودن شرم مي‌دانند.[52]
حال، ضروري است دولت‌هاي اسلامي مراقب عواملي باشند که در پوشش: آموزش جنسي، کنترل جمعيت، جلوگيري از ايدز[53] و... به دنبال حيازدايي و عادي سازي روابط زن و مرد هستند!

مبارزه نبوي با مفاسد اخلاقي

پيامبر اعظم در مبارزه با مفاسد اخلاقي گام‌هايي بلند برداشتند که به فهرست آن اشاره مي‌شود:
1. توجه دادن مردم به آخرت و قيامت و بيان عذاب شهوت‌رانان.[54]
2. سفارش به پوشش و عفت.
3. اصلاح نگرش جامعه به زن، تبيين شخصيت و احياي حقوق بانوان و پاسداري از کرامت آنان.
4. تحکيم پايه‌هاي خانواده.
5. تأکيد بر نظارت عمومي و امر به معروف و نهي از منکر.
6. از بين بردن عوامل فساد با وضع قوانين مثل: تحريم شراب و قمار و ... .[55]
7. معرفي عوامل گسترش فساد.
8. اجراي حدود الهي.[56]

پي‌نوشت‌ها:

1. به معناي «فاحشه نگاري» که از قرن هجده و نوزده شروع شد. يکي از کتاب‌هاي مشهور در اين زمينه که در سال 2001 م. به چاپ رسيد و به 33 زبان دنيا ترجمه شد، بيش از 700 هزار نسخه فقط در فرانسه فروش داشت. پورنوگرافي در اصطلاح به نمايش کنش‌هاي جنسي با ابزار هنري گفته مي‌شود. ( www.mandegar.com )
2. www.zendegi.com به نقل از سايت Baztab.ir .
3. روزنامه کيهان 6 / 12 / 1384.
4. اين کتاب توسط بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي به چاپ رسيده و در نشريه مبلغان، شماره 68 معرفي گرديده است.
5. جهت دريافت آمار بيشتر، به کتاب «جامعه ايده‌آل اسلامي و مباني تمدن غرب»، نشر دبيرخانه دايمي اجلاس دوسالانه بررسي ابعاد وجودي حضرت مهدي، چ2، 1379ش، ص187 ـ 206 مراجعه نماييد.
6. پيام زن، ش9، س5، ص 36.
7. از فيلسوفان بلژيکي که بيست اثر ممتاز از خود به جاي گذاشت.
8. راز يک فريب، يوسف غلامي، ص 57، قم، چ1، 1381ش. انتشارات لاهيجي.
9. اومانيسم (اصالت انسان) که پس از رنسانس در غرب مطرح شد، عبارت است از : «مبنا و محور قرار گرفتن انسان در جهان و ابزار و وسيله بودن غير انسان، جهت رسيدن به اوج لذت و بهره‌برداري از امکانات و مواهب جهان، و کاهش هر چه بيشتر آلام و اذيت‌هاي روحي انسان».
به تعبير ديگر: تسلط و سيطره انسان بر غير خود جهت استفاده هر چه بيشتر از امکانات و ساختن بهشت موعود در دنياي موجود و برداشته شدن هر گونه مانعي که موجب دست نيافتن به مطلق خواهش‌ها و خواست‌هاي او مي‌شود. حال اين مانع، چه فکري و اعتقادي باشد مثل اعتقاد به خدا، روز قيامت و چه اجتماعي و سياسي باشد و يا وجود بعضي آداب و رسوم سنتي و ممنوعيت روابط آزاد جنسي و ... . (جامعه ايده‌آل اسلامي و مباني تمدن غرب، ص 112).
اومانيسم با تکيه کامل به عقل بشري و احساس بي‌نيازي کاذب به وحي، دين را از عرصه اجتماع رانده و عقلانيت و تجربه را دو ابزار براي رسيدن به خواسته‌ها و غرايز بشري مي‌داند. در حقيقت، انسان به جاي خدا نشست و خط قرمز اومانيسم در اين خلاصه شد که : فقط مزاحم حقوق ديگران مباش و هر چه مي‌خواهي بکن. (انديشه حوزه، س6، ش5، ص55 و 56).
10. اخلاق در مکاتب غربي، نسبي شناخته شده است؛ به اين معني که هيچ کاري خوب يا بد نيست. خوب يا بد بودن کارها را، به پذيرش يا عدم پذيرش جامعه مرتبط دانستند. در حقيقت سنجش زيبايي يا زشتي يک کار، بر محور تمايلات جنسي و اغراض شخصي قرار داده و حسن و قبح ذاتي براي افعال قائل نيستند، و هيچ ملاک اخلاقي الزام آور را برنمي‌تابند. به همين دليل، ارتباط‌هاي جنسي را محدود به خانواده ندانسته و همجنس بازي را نيز مجاز مي‌شمرند. (اخلاق در قرآن، ناصر مکارم شيرازي، ج 1، ص 66، نشر مدرسه الامام علي بن ابي‌طالب(ع)، 1381ش؛ انديشه حوزه، س6، ش5، ص 61).
11. راز يک فريب، ص 23.
12. اخلاق جنسي در اسلام و جهان غرب، شهيد مرتضي مطهري،ص 18، انتشارات صدرا، چ 12، 1377ش.
13. همان ، ص 19 و 20.
14. راز يک فريب، ص 23 و 24.
15. همان، ص 27، به نقل از سيماي تمدن غرب، ص61.
16. براي دريافت توضيحات کامل‌تر، مراجعه کنيد به نظام حقوق زن در اسلام، شهيد مرتضي مطهري، ص 80 ـ 107، چ9، 1359ش.
17. اخلاق در قرآن ، ج 1، ص 67.
18. رک: مقاله معاشرت با نامحرم از ديدگاه نبوي، در همين ويژه‌نامه.
19. اخلاق در قرآن ، ج1، ص 93.
20. اخلاقي جنسي در اسلام و جهان غرب، ص 48.
21. بقره/ 25؛ نساء/34؛ مريم/ 16 ـ 33؛ نور /30 ـ 34؛ معارج/ 29 ـ 31.
22. قصص/ 23.
23. نساء/ 15 ـ 19.
24. انعام/ 151.
25. فرقان/ 68 و 69.
26. ممتحنه/ 12.
27. نور/ 4 ـ 25.
28. واقعه/ 35 ـ 37.
29. نساء/ 25.
30. معارج/ 29 ـ 31.
31. هود/ 77 ـ 81.
32. نساء/ 22.
33. نور/ 58 و 59.
34. يوسف/ 23 ـ 35.
35. فروغ بي‌پايان، عبدالمجيد معاديخواه، ص 61.
36. ر.ک: مقاله غيرتمندي از منظر نبوي، در همين ويژه‌نامه.
37. نهج الفصاحه، ص 344، ح 2236.
38. همان، ح 2232.
39. اخلاق النبي و اهل بيته، باقر شريف قرشي، ص29، نشر مهر اميرالمومنين، چ1، 1425ق، به نقل از معاني الاخبار، ص140.
40. ميزان الحکمه، ج1، ص 718، ح 4583.
41. سفينة البحار، ج2، ص 509.
42. سنن الرسول الاعظم، پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، ص207.
43. ميزان الحکمه، ج1، ص 720، ح 4603.
44. همان، ص 719، ح 4593.
45. همان، ج3، ص2007، ح 13135.
46. همان ، ج 2، ص 1401.
47. همان، ج 3، ص 1988، ح 13029.
48. همان، ج2، ص 1757.
49. همان، ج3، ص 2008، ح 13145.
50. طه/ 121.
51. نساء / 27.
52. تفسير تسنيم، عبدالله جوادي آملي، ج4، ص 344، مرکز نشر اسراء.
53. منشور جاويد قرآن، جعفر سبحاني، ج1، ص 94، چاپ فرهنگ، 1360ش.
54. فضايل و سيره حضرت محمد(ص) در آثار علامه حسن زاده آملي، عباس عزيزي، ص89، انتشارات صلاة، قم، چ1، 1381ش.
55. کارنامه سياسي، اجتماعي، اخلاقي محمد(ص)، محمدحسين مظفر، مترجم: مصطفي زماني، ص 241 تا 242، چ 1349ش.
56. الگوي برتر، شيوه مبارزه پيامبر اکرم با مفاسد اجتماعي، محمدرضا تويسرکاني، ص 249 ـ 307، چ 1، نشر آرام دل.

وبلاك ذخيره خدا

ْليست كل يادداشت هاي اين وبلاگ

غذاي اسكندر! [ 8:42 ع شنبه 12 خرداد 1386]
وقتي حروف اعدامت مي كنند! [ 5:42 ع چهارشنبه 2 خرداد 1386]
يك ترازو اشك! [ 8:29 ع يكشنبه 30 ارديبهشت 1386]
اي خدا تنهام نذار [ 5:57 ع جمعه 28 ارديبهشت 1386]
بابا دوستم داري؟ [ 11:51 ع دوشنبه 24 ارديبهشت 1386]
فقر و قناعت هم آبرو دارند! [ 12:13 ص دوشنبه 24 ارديبهشت 1386]
تو خوكي يا آدم! [ 6:16 ع چهارشنبه 19 ارديبهشت 1386]
انشاء الله! [ 12:9 ص شنبه 15 ارديبهشت 1386]
آغوش مادر [ 7:12 ع شنبه 8 ارديبهشت 1386]
بوي سيب [ 11:5 ع چهارشنبه 5 ارديبهشت 1386]
در قبر حسابي خواهي خوابيد [ 12:5 ص پنجشنبه 30 فروردين 1386]
علف ماست!! [ 12:23 ص چهارشنبه 22 فروردين 1386]
عطر صلوات [ 4:40 ع پنجشنبه 16 فروردين 1386]
وضعيت نفرت آور! [ 11:27 ع سه‏شنبه 22 اسفند 1385]
تخت غصبي! [ 5:43 ع يكشنبه 20 اسفند 1385]
[همه عناوين(86)]