آیین مقدس اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین ادیان الهی از چنان جامعیتی برخوردار است که برای تمامی موضوعات، نیازهای وسایل زندگی فردی و اجتماعی انسانها دستورالعمل و برنامه دارد و از هیچ نکته ای برای سعادت نوع بشر فرو گذار نکرده است.

از جمله این موارد تاکیدات و دستورات اجتماعی اسلام، نماز است که به عنوان بالاترین و برترین جلوه عبودیت انسان در مقابل پروردگار هنگامی به اوج مقبولیت و پذیرش می رسد که به جماعت و در مکان عمومی (مسجد) برگزار شود به عبارت اولی همانطور که انسان موظف است، هر روز با پروردگار خود با رساترین کلمات ارتباط برقرار نماید، در همان حال هم موظف است که از دیگر بندگان خدا در محل زندگی خود غافل نماند.

بر همین اساس نماز جمعه با نگرش به محیط بزرگتر از محله و با فلسفه گردهمایی افراد یک شهر یا منطقه و اطلاع بر آنچه که بر آن شهر، کشور و یا جهان می گذرد حیطه گسترده عبادت و اجتماع را خاطر نشان می سازد و مراسم حج به واقع به منزله یک کنگره جهانی عظیم است که همه مسلمانان را از اقصی نقاط جهان به سرزمین واحد و به منظور یکدلی، یکرنگی و مساعدت به یکدیگر فرا می خواند. ملاحظه می شود که بزرگداشت اجتماعات(با همه ظرافت روانشناسانه با جامعه شناسانه و دیگر نکات علمی لحاظ شده) در عین حال که جنبه الزامی و تکلیف دارد، عالمانه و نظام مند طراحی و تعریف شده است- به گونه ای چنین دستورات جامعی فقط در آئین مقدس اسلام تبلور عینی می یابد و لا غیر.

اینکه تا چه حدود عملاً در جوامع اسلامی حصول به این نتایج، قطعی و محقق گردیده است یا میگردد بستگی مستقیم با میزان درک، خلوص نیت، مشارکت و اقدامات علمی، فردی و اجتماعی مسلمانان در هر جامعه دارد و نه ماهیت دستورات اسلامی. به تعبیر شاعر:

            اسلام به نفس خود ندارد عیبی                  هر عیب که هست از مسلمانی ماست

بدیهی است به نسبت وسعت و جمعیت جوامع اسلامی فضاها و دیگر امکانات مساجد و اماکن مذهبی هم باید متناسب انتخاب گردد. مثلاً برای یک روستائی که در شلوغترین وضعیت آن جمعیتی بیش از یکصد نفر گرد هم نمی آیند، ساختن مسجدی با گنجایش ده هزار نفر نه تنها منطقی نیست بلکه عملاً غیر قابل استفاده باقی خواهد ماند.

مسئله کوچکی و بزرگی اماکن زیارتی و عبادی و به ویژه مساجد جامع(مسجد جمعه) در هر شهر و منطقه ای یکی از ویژگیها و وجوه مشخصه میزان جمعیت و رونق آن شهر یا منطقه محسوب می گردد.

به طوری که یکی از شاخص ترین معیارهای تشخیص میزان آبادانی و جمعیت شهرها در مناطق مختلف تاریخی به شمار می رود.

نکته دیگری در راستای مطالعات مربوط به فضاها و وسعت و امکانات اماکن مذهبی و به ویژه مساجد جامع قابل توجه است این است که، پیدایش هر نوع امکانات و ابداعات و اختراعات جدید در هر عصر و زمان نه تنها با اجرای فرامین و دستورات اسلامی منافات ندارد بلکه خود به منزله تأئید جامع نگری و آینده نگری این آئین الهی است ملاحظه می شود که امکانات و فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی نیاز انسانها برای دانستن احکام و دستورالعمل های اسلامی برای برخورداری از یک زندگی سعادت آمیز در عصر ما را فزونی بخشیده و انسان معاصر را ناگریز از پناه بردن به این وسیله مطمئنی در این عصر پر هیاهو و پر تنش نموده است.

در عین حال مبلغین و کارگزاران رسالت ترویج عمومی اسلام را موظف به اطلاع رسانی و تبلیغ با استفاده از همه این امکانات و فناوریها جدید نموده است، نماز جمعه به عنوان سَمبُل و نماد همبستگی اجتماعی، تجلی رابطه بلا منازع و سیاست با یک دیگر، اهمیت فوق العاده جامعه و اجتماعات اسلامی، نقش منبر و خطابه در فرهنگ سازی و تنوید افکار عمومی، پایگاه جامع اطلاع رسانی و کسب اخبار و ... از آنچنان جایگاه رفیعی برخوردار است که به جرأت میتوان گفت به عنوان مهمترین و یا لااقل یکی از مهمترین ارکان نظام اسلامی باید در کانون توجهات دائم و همیشگی باشد.

اگر به سیر تاریخی تحولات در جوامع اسلامی اشاره داشته باشیم، در مورد استان یزد نیز مصادیق تاریخی و عینی موجود در آن گواهی است بر اینکه در هر زمان متناسب به وسعت جمعیت و دیگر نیازها فضاها و امکانات برای برگزاری نماز جمعه، متغیر و متفاوت بوده است بعد از مسجد ارزشمند آخوند ملا اسماعیل عقدائی، در دوران زعامت حضرت آیت الله حاج شیخ غلامرضای یزدی(فقیه خراسانی) با تیزبینی و نکته سنجی خاصی، مساجد زیبا و بزرگ برخوردار  و رسولیان، در نقاط مرکزی و جدید یزد که با کمک تجار و بازرگانان یزدی تأسیس می گردد و هم اکنون نیز چون نگینی جزو مساجد سرآمد استان قلمداد می گردد و بازسازی مسجد جامع کبیر یزد با عنایت حاج شیخ و همت والای سید جلیل القدر حجه الاسلام حاج سید علی محمد وزیری(ره) در اذهان تاریخی مردمان یزد فراموش ناشدنی است و در سالهای پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ملت ایران، ملاحظه میشود که شهید پر آوازه محراب، آیت الله صدوقی«ره» با نوسازی و گسترش مسجد حظیره و توسعه مسجد ملا اسماعیل، برای اقامه نماز جمعه برگزیدند.

به عبارت دیگر همواره پویایی برای انتخاب بهترین و مناسب ترین کانون با توجه به شرایط و مقتضیات روز مورد نظر و توجه کارگزاران چنین اموری قرار گرفته منبعد نیز باید لحاظ گردد. مسجد ملا اسماعیل به عنوان پایگاه نزدیک به سه دهه محل برگزاری این آئین شکوهمند بوده و امامان جمعه بزرگواری چون شهید محراب آیت الله صدوقی«ره» آیت الله خاتمی«ره» حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمد علی صدوقی«ره» و امروز، آیت الله ناصری را بخود دیده و می بیند کانون پر افتخاری است که تا ابد نقش آن در تاریخ مردم این استان و کشور جاوید خواهد ماند.

واقعیت این است که با توجه به سیر سریع و روند رو به افزایش نیازهای ارتباطی و فناوری های جدید از یک طرف و واقع بودن مسجد ملا اسماعیل در مرکز بافت قدیم شهر و مناسب نبودن معابر آن در پاسخ گویی به نیازهای ترافیکی و پارکینگ وسائط نقلیه عمومی و شخصی، در حال حاضر، و به طور قطع به شدت بسیار بیشتر برای آینده) این مکان پاسخ گوی برگزاری نماز جمعه یزد نیست.

تجربة سالهای اخیر در ساختمان مصلای تهران و مصلاهای دیگری که در کشور ساخته شده است ما را متقاعد می کند که این اماکن علاوه بر نقش محوری بر پایی نماز جمعه کانون بسیار مناسبی برای برگزاری نمایشگاههای عمومی و فرهنگی، محل های بسیار مناسبی برای استقرار رسانه های ارتباطی و ارتباط جمعی پیشرفته، جولانگاه مناسبی برای برخورداری از فناوری های جدید در امر رسالت تبلیغی و فرهنگ سازی و تأمین کننده مناسب تر نیازهای ترافیکی و پارکینگ وسائط نقلیه می باشد امر مبارکی که می تواند جاذب و جالب برای بسیاری از طبقات از جمله: نسل جوان، به کانون های مذهبی و شرکت در نماز جمعه باشد.

یکی از بزرگترین مصلاهایی که بعد از انقلاب اسلامی ساخته شده است مصلی بزرگ امام خمینی شهرکرد می باشد که توسط حضرت آیت الله ناصری امام جمعه و نماینده ولی فقیه در سالهای گذشته در استان چهار محال بختیاری تاسیس که جامع خدمات فرهنگی اعم از سالن اصلی مصلی کتابخانه، مرکز نرم افزارهای دینی، فروشگاههای متعدد جهت رفع نیاز مردم و مراجعات و مرکز آموزش طلاب، دانشجویان و علاقمندان دین و پژوهشکده بزرگی که با زیباترین شکل مهیا گردیده است.

با توجه به همه جوانب از مسئولین کشوری و استانی بخصوص نواده بلند آوازه آیت الله حاج شیخ غلامرضا یزدی(فقیه خراسانی)، حضرت آیت الله ناصری درخواست داریم که موضوع مصلی یزد را به گونه ای که پاسخگوی همه نیازهای برشمرده باشد در کانون توجه و جزء اولویتهای کاری استان قرار دهند. انشاءالله

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا