عید غدیر خم از دیرباز درنزد شیعیان از اهمیت وجایگاه ویژه ای برخورداربوده است .
سالروز انتصاب مولاعلی علیه السلام به ولایت مسلمین وجانشینی ختم رسل حضرت محمد ابن عبدالله صلوات الله علیه واله و روز" اکمال دین واتمام نعمت الهی "این روز را درنزد شیعیان به یک روز ماندگار وجاودان مبدل ساخته است و همواره مسلمانان شیعه با برنامه های متنوعی این روز را عید می گرفته ومی گیرند وبرای این روز آداب ورسوم خاصی را درنظرگرفته اند .
وبراستی «الحمد الله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة علی این ابی طالب واولاده علیهم السلام» درعزاباد قدیم "غدیر "تجلی عشق به مولای متقیان ، زهرای مرضیه (س) ، امام حسن (ع) ، امام حسین (ع) وسایر ائمه معصومین علیهم السلام بود وبالتبع آن سادات نیز مورد تجلیل، تکریم وتعظیم سایر گروه های مردمی قرارمی گرفتند .
از این رو دراصطلاح عمومی از عید غدیر خم به عید مرتضی علی و عید سادات نیز یاد می کردند .
حنا بندان ، دید وبازدید ، عیدی دادن ، ولیمه ، نذری وگستراندن سفره های خانوادگی جزو لاینفک عید غدیر درعزاباد بود .مولود خوانی ، مدیحه سرائی ، اجتماعات شادمانه بر سر دیگ نذری رامی توان ازدیگر برنامه های این روز درعزاباد نام برد .
اگر به تاریخ گذشتگان این آبادی دقت بیشتری داشته باشیم دراغلب وقف نامه ها از جمله وقف نامه معتبر جامع الخیرات با وقفیات متعددی برای برگزاری مراسم روز عید غدیر مواجه می شویم واین گواه دیگری براهمیت وجایگاه این عید دربین شیعیان این خطه است .
بیشتر خانواده ها وطوایف عزاباد برای ناهار روز عید غدیر دارای وفقیات خانوادگی بودند ونوع غذای این روز نیز اغلب" پلو "بود .آن طور که پدرانمان برای ما نقل می کردند برنج وطبخ ان به دلیل بنیه اقتصادی مردم دراین آبادی رایج نبود و از این نوع غذا به عنوان غذای عیدانه وسالی یکبار استفاده می کردند وطبعا همه افراد به ویژه کوچکترها به این ناهار شاهانه که اغلب با روغن حیوانی ناب وبه صورت " کته "طبخ می شد ، علاقه وافری داشتند وبرای رسیدن عید غدیر وخوردن پلو عید روز شماری می کردند .
بدین لحاظ اجتماعات خانوادگی عزابادی ها درروز غدیر جایگاه منحصر به فردی داشت البته این اجتماعات درخانواده های سادات وبزرگان فامیل پررونق تر وپراهمیت تربود . نمونه اجتماعات خانوادگی که با پخت یک نوع آش نذری همراه است وهنوز هم ادامه دارد "مراسم خانه نادعلی " هاست .پخت این آش ازسحرگاهان اغاز می شد وبا طلوع افتاب عید به اجتماعی شادمانه تبدیل می گشت که مولود خوانی ، نقالی ، بذله گوئی های آن را هنوز به یاد دارم .
تفأل به حافظ همراه با مراسم "دستینه" نیز درعید غدیر انجام می گرفته است که اکنون اثری از آن دیده نمی شود وحتی امروزی ها از نحوه اجرای ان نیز چیزی نمی دانند .مراسم بدین گونه بود که چند روز قبل ظرفی سفالی محتوی اب تمیز در کوچه های محله می چرخاندند وافراد دواطلب یک به یک مهره هائی با نشان های خاص که آنرا "دستینه " می نامیدند درظرف سفالی می انداختند وبرای خود نیت می کردند ودرروز عید همه افراد صاحب "دستینه "دورهم جمع می شدند ، یک کودک دست درظرف آب می کرد ومهره ای برمی داشت ویکی از حضار به دیوان حافظ تفأل می زد وبرای صاحب آن مهره فال می گرفت وشعر می خواند وپس ازآن کودک دست خود را بازمی کرد ومهره را نشان می داد وصاحب مهره می دانست که این فال مربوط به نیت اوست .
چرخ ریسان که اجتماع زنان قدیم برای تبدیل پنبه به نخ بود درشب عید غدیر یکپارچه به مجلس جشن وسرور وپایگوبی مبدل می گشت ومولود خوانی تا پاسی از شب ادامه داشت دید وبازدید ، تبریک به سادات و گرفتن سکه ازآنان برای برکت ومایه جیب ، زیارت اهل قبور ، توزیع شربت وشیرینی ودیگر نذریات از برنامه های رایج کنونی درروز عید غدیر درروستای عزاباد است البته آن روز ها از عید سعید غدیر بعنوان مناسبت ترین زمان برای برپائی مجالس عقد وعروسی دراین روستا استفاده می شد
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
جمعه 22,نوامبر,2024