ادعا می‌شود که ایران و آمریکا پیشنهاداتی را به یکدیگر ارائه کرده‌اند تا مساله اتمی بین ایران و غرب حل و فصل شود.

 نیویورک تایمز مدعی شده است که طرف ایرانی پیشنهادی را در 9 گام ارائه کرده است که بر اساس آن، تولید اورانیومی را که بشود به راحتی در ساخت سلاح اتمی مرد استفاده قرار گیرد به تدریج متوقف خواهد ساخت.

اما ایران در قبال این حرکت، امتیاز بزرگی از آمریکا مطالبه کرده است و آن هم لغو همه تحریم‌هایی است که مانع فروش نفت ایران می‌شود. نیویورک تایمز هر چند چنین توافقی از جانب مقامات آمریکایی را غیرعملی دانسته است اما مدعی شده است که هیات ایرانی از فرصت حضور در سازمان ملل استفاده کرده است تا به طرف مقابل اعلام کند که رهبری ایران از چنین توافقی حمایت خواهد کرد.

یک مقام ارشد اطلاعاتی به این روزنامه گفته است که در جامعه اطلاعاتی آمریکا تردید وجود دارد که رهبری ایران از موضع اولیه خود مبنی بر متوقف نکردن غنی‌سازی 20 درصدی کوتاه آمده باشد. وی ادعا کرده است که ما بارها شاهد بوده‌ایم که رهبری ایرانی تا آستانه توافق آمده است اما در انتها طرفین به توافق نرسیده‌اند.

طرح طرف ایرانی بر پایه پیشنهادی است که در ماه جولای به اروپا ارائه شده است. مبنای پیشنهاد این است که ایران در ازای کاهش گام به گام تحریم‌ها، ایرانی فعالیت یکی از دو مرکز غنی‌سازی اورانیوم که در آن غنی‌سازی 20درصدی انجام می‌شود را پایان خواهد داد. تعلیق غنی‌سازی در فردو تنها بعد از طی شدن هر 9 مرحله کاهش تحریم‌ها علیه ایران عملی خواهد شد.

از نگاه طرف آمریکایی، پیشنهادی که ایرانی‌ها داده‌اند تضمین نخواهد کرد که ایران نتواند سلاح اتمی بسازد و شیوه تنظیم پیشنهاد به گونه‌ای است که ایرانی‌ها هر زمانی که اراده کنند خواهند توانست برنامه خود را از سر بگیرند. آنها خود را ملزم نمی‌دانند که به سوالات آژانس در مورد شواهد مرتبط با تحقیق درباره ساخت سلاح هسته‌ای پاسخ دهند اما اصرار دارند که آژانس اعلام کند که این موضوعات با ایران حل و فصل شده است.

مقامات آمریکایی مدعی هستند که اگر تحریم‌ها علیه ایران لغو شد، اعمال مجدد آنها، حتی اگر مورد توافق سایر کشورها قرار گیرد، سالها زمان خواهد برد.

آمریکا هنوز پیشنهادی رسمی به ایران ارئه نکرده است اما چارچوب روش حل وفصل مساله هسته‌ای که پیش از تابستان از سوی آنها برای طرف ایرانی توضیح داده شده است کاملا در مقابل طرح نه مرحله‌ای ایرانی‌ها است.

آمریکا خواسته است که ایران غنی‌سازی 20 درصدی را فورا متوقف سازد، ذخیره 20 درصدی خود را به خارج از کشور منتقل کند و تاسیسات فردو را تعطیل کند. به این ترتیب ایران با داشتن اورانیوم کمتر غنی شده نمی‌تواند ناگهان به سمت ساخت سلاح اتمی خیز بر دارد.

ایالات متحده و متخدانش دز مقابل در بعضی حوزه‌های هسته‌ای غیرنظامی با ایران همکاری خواهند کرد و موافقت خواهند کرد که تحریم جدیدی را در شورای امنیت پیگیری نکنند؛ اما تحریم‌ها علیه ایران تا زمان رسیدن به یک توافق نهایی پا بر جا خواهد ماند. ایران چنین طرحی را نخواهد پذیرفت.

تاکنون یافتن همپوشانی بین پیشنهادات ایران و امریکا سخت بوده است و هر دو طرف ضروری می‌بینند که اهرم‌های فشار خود را حفظ کنند و به همین سبب، ایران معتقد است که لازم است توانایی تولید اورانیوم غنی شده خود را حفظ کند و تاسیسات خود را تعطیل نکند و در مقابل آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و اسرائیل بر تداوم فشار بر ایران اصرار دارند. چهارشنبه این هفته، کلینتون وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که ایالات متحده به خصوص در شرایط فعلی، تمایلی به تخفیف در تحریم‌ها ندارد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا