»، از‌‌ همان ابتدای آغاز تحریم‌ها، همزمان زمزمه‌هایی از اثرات این تحریم بر اقتصاد ایران و اقتصاد جهان شنیده می‌شد. برخی از تحلیلگران بر این باور بودند که این تحریم‌ها بیش از اقتصاد ایران، اقتصاد جهانی را متضرر می‌کند و برخی نیز پیامدهای تحریم بر اقتصاد ایران را به شدت شکننده‌تر از آسیب‌های آن برای اقتصاد جهانی قلمداد می‌کردند.

بنا بر این گزارش، آغاز تحریم‌ها همزمان بود با معافیت بیست کشور از تحریم، برای دادن زمان بیشتر در راستای کاهش واردات نفت از ایران؛ این کاری بود که به ویژه در قبال چین، تعبیر به نوعی مماشات ایالات متحده در بحث تحریم‌ها تفسیر شد؛ مماشاتی که بیشتر ناشی از محدودیت آمریکا برای همراه کردن کشورهای مطرح با تحریم‌های ایران بود.

البته در این باره باید گفت که در آغاز، هیچ تحلیلی از روش‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها وجود نداشت و شاید هیچ کس تصور این را که ایران از چه روش‌هایی قادر به دور زدن تحریم‌ها است، به ذهن خود راه نمی‌داد، ولی اکنون به تدریج شاهد تحلیل‌هایی از روش‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها و تردید در اثر بخش بودن تحریم را می‌بینیم.

این گزارش همچنین آورده است، «فلیکس ایمونتی»، تحلیلگر مسائل اقتصادی و متخصص روابط بین‌الملل ـ که هم‌اکنون در ژاپن است‌ ـ به تازگی در مطلبی جالب با نام «روی دیگر تحریم‌ها»، به پیامدهای متقابل تحریم بر اقتصاد ایران و اقتصاد جهانی اشاره کرده و نیز اشارات چشمگیری نیز به روش منحصر بفرد ایران در مقابله با تحریم‌ها داشته است.

وی مطلب خود را با این جمله آغاز کرده است: ایران اکنون در گوشه رینگ قرار گرفته و برای پاسداری از خود با همه قوا می‌جنگد. ابزار مطمئن ایران برای پیروزی در این جنگ، استراتژی اقتصادی بوده و این دقیقاً جایی است که ایالات متحده آسیب پذیر است.

ایمونتی در بخشی از مطلب خود به پیامدهای تحریم‌ها علیه ایران در اقتصاد داخلی کشور و نیز به یادآوری جزییاتی از چگونگی تأثیر تحریم بر ارزش پول ملی، صادرات نفت، ذخایر ارزی و مشکلات در بخش صادرات و واردات ایران پرداخته است.

او بزرگترین مشکل تحریم‌ها برای ایران را مربوط به شرکت ملی نفت ایران می‌داند و با اشاره به ورود بخش خصوصی به فروش نفت می‌نویسد که تحت تأثیر تحریم شرکت ملی نفت، مجبور به دست شستن از انحصار خود در بخش فروش نفت و واگذاری بخشی از آن به بخش خصوصی شده و پس از آوردن مواردی دیگر از تأثیر تحریم بر اقتصاد ایران می‌نویسد: اما هنوز هیچ نشانه‌هایی از قحطی و فشار بر مردم ایران درباره تأثیر تحریم و دسترسی به مواد و کالاهای اساسی دیده نمی‌شود و [بر خلاف آنچه گمان می‌رفت] دیده نشده که مردم با ریختن به خیابان‌ها، شکایات خود را نشان دهند؛ اما تهران نیز نمی‌تواند اثرات بلندمدت تحریم بر اقتصاد و اجتماع را نادیده بگیرد.

ایمونتی سپس با اشاره به بیانات اخیر رهبر انقلاب در مبارزه با تحریم‌ها و ذکر جملاتی از سخنان ایشان درباره جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران نوشته است: بخش ۱۲۴۵ قانون تحریم‌ها ـ که ماه سپتامبر به تصویب سنا و امضای رئیس‌جمهور آمریکا رسید ـ یک جنگ‌افزار اقتصادی است و این به احتمال بسیار، صحنه نبردی است که آیت‌الله خامنه‌ای برگزیده است تا استراتژی اقتصادی را در آن پیاده کند.


وی سپس می‌پرسد: ایالات متحده در کدام نقطه به لحاظ اقتصادی آسیب‌پذیر است؟
و پاسخ می‌دهد: ذات سفت و سخت قانون تحریم‌ها.

ایمونتی در توضیح این امر می‌نویسد: در ماه ژوئن، واشنگتن کاری کرد که انتظار آن می‌رفت. بیست کشور از مشتریان همیشگی نفت ایران تا ماه نوامبر از تحریم‌ها معاف شدند. قطع دسترسی کشورهایی که با تحریم همکاری نکنند، از سیستم مالی ایالات متحده، در واقع اعلان جنگ بود و کشور‌ها را عملاً به دو دسته موافق یا مخالف ایالات متحده تقسیم کرد و این ناشی از ذات سخت و بدون مماشات قانون تحریم‌ها بود.

وی ادامه داد: این امر که بسیاری از کشور‌ها مخالف تحریم بوده و از راه‌های گوناگون، خواهان دسترسی به نفت ایران با بهایی ارزانترند، به هیچ وجه یک راز نیست. اگر ایران از بخش خصوصی برای فروش نفت با بهایی پایین‌تر در بازار استفاده کند، بسیار محتمل است که شماری از کشور‌ها، به نادیده گرفتن تحریم‌های ایالات متحده یا دست‌کم چانه‌زنی در قبال آن ترغیب شوند.

در این حالت اگر ایالات متحده اقدام به مجازات اقتصادی و مالی این کشور‌ها کند، مستقیم ماشه یک جنگ اقتصادی و تجاری را کشیده و اگر این بی‌اعتنایی به تحریم را نادیده انگارد، به معنای پذیرفتن شکست و مجوز به دیگر کشور‌ها برای وارد شدن در معامله با ایران است؛ این نقطه‌ای است که آسیب‌پذیری ایالات متحده در قانون تحریم است.

ایمونتی همچنین با اشاره به اینکه ایران پس از سی سال تحریم، تجربیات خوبی در مقابله با این‌ گونه مسائل به دست آورده است، می‌نویسد: حکومت ایران به خوبی دریافته که در یک مبارزه نابرابر ـ که توان رقابت در آن را ندارد ـ به جای استفاده از زور بازو، باید از هوش و زیرکی بهره گیرد؛ این فلسفه‌ای است که در قلب وجودی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران وجود دارد که همانا تمرکز بر استفاده از جنگ نامتقارن است؛ بنابراین، کاربست این تاکتیک در اقتصاد، دقیقاً گونه دیگری از جنگ نامتقارن و در حوزه‌ای متفاوت است.

وی در پایان اشاره می‌کند که دقیقاً ضعف در برخورداری از متحد بزرگ، چیزی است که ایران را قدرتمند می‌کند. تمایل نداشتن ایالات متحده به مجازات متحدان و دوستان، در کنار این واقعیت ساده که مشتریانی هستند که حاضر به زیر پا گذاشتن تحریم برای رسیدن به نفتی با بهای کمتر هستند، نقطه‌ای است که سیستم تحریم‌ها را آسیب‌پذیر و مستعد شکاف می‌کند. اگر ایران بتواند از این نقطه آسیب‌پذیر در محاصره اقتصادی آمریکا راه یابد، می‌تواند بدون شلیک یک گلوله، فتوحات بدر و خیبر را تکرار کند.

به نقل از تابناک

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا