بررسی حقوقی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد دانشگاه آزاد

یزدفردا "محمد شیبانی:در حالی شورای عالی انقلاب فرهنگی طی مصوبه ای اساسنامه جدید دانشگاه آزاد اسلامی را به تصویب رساندکه هیئت امنا و موسس فعلی ا،ین عمل را فاقد وجاهت قانونی میدانند و اعلام کردند که این مجموعه وقف عام گردیده است .
درتلاشم تا فارغ از حاشیه های سیاسی این ماجرا بدون مطول کردن کلام صرفا" به بررسی حقوقی این موضوع بپردازم.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در چهل ویکمین جلسه خود در سال 1361 طی مصوبه ای و با هدف بسیج امکانات مردمی و پاسخ به خیل علاقه مندان به تحصیلات عالی کلیات آیین نامه موسسات آموزش عالی غیر انتفاعی وغیر دولتی را تصویب نمود.در ماده‌ 14 این آیین نامه چنین آمده: وزارت‌ فرهنگ‌ و آموزش‌ عالي‌ موظف‌ است‌ قبل‌ از اين‌ كه‌ با تاسيس‌ مؤسسه‌اي‌ موافقت‌ كند كليه‌ امكانات‌ آن‌ را از لحاظ‌ مالي‌بررسي‌ كند و متقاضيان‌ تأسيس‌ مؤسسه‌ بايد شواهدي‌ دال‌ بر توانايي‌ خود براي‌ اداره‌ مؤسسه‌ ارائه‌ نمايند.این ماده نشان دهنده این موضوع است که اموال این موسسات،آورده موسسین می باشد ومتعلق به دولت نیست.اگر قرار بود دولت بودجه این موسسات را تامین کند،چه لزومی برای تاسیس چنین موسساتی وجود داشت ؟!آیا بهتر نبود که همین سرمایه صرف گسترش دانشگاه های دولتی میشد؟ همچنین در ماده 5 این آیین نامه چنین آمده است :هر مؤسسه‌ آموزش‌ عالي‌ غيردولتي‌ غيرانتفاعي‌ پس‌ از كسب‌ مجوز تأسيس‌ داراي‌ يك‌ هيات‌ امناء با تركيب‌ زير خواهد بود كه‌ براي‌ مدت‌ 4 سال‌ انتخاب‌ مي‌گردند، انتخاب‌ مجدد اعضاء بلامانع‌ است‌.

الف‌- يك‌ نفر روحاني‌ موجه‌ .

ب‌- حداقل‌ يك‌ نفر و حداكثر هفت‌ نفر از هيأت‌ علمي‌ دانشگاه‌ با شرايط‌ ذكر شده‌ قبلي‌ (موضوع‌ ماده‌ 2 بند ب‌ و ماده‌ 4 )

تبصره‌ - بعد از دو سال‌ از شروع‌ كار مؤسسه‌، تعداد اعضاي‌ كادر علمي‌ عضو هيات‌ امناء بايد حداقل‌ به‌ سه‌ نفر برسد، اين‌ افراد بايد دست‌ كم‌ يك‌ سال‌ عضو رسمي‌ مؤسسه‌ بوده‌ باشند.

ج‌- سه‌ نفر از اعضاء هيات‌ مؤسس‌ .

د- نماينده‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و آموزش‌ عالي‌ نوع‌ اول‌ (موضوع‌ ماده‌ 10 بند الف)‌.

ه- استاندار .

و- رئيس‌ مؤسسه‌ بدون‌ حق‌ رأي‌ در جلسات‌ هيات‌ امناء شركت‌ مي‌كند.
از طرفی این هیات امنا اختیاراتی از قبیل پیشنهاد رئیس دانشگاه ،تصویب سازمان دانشگاه ،تصویب بودجه عمرانی و... را به عهده دارد.اما نکته جالب این است که ترکیب این هیات به گونه ای است که دولت در اقلیت باشد و ماهیت غیر دولتی آن دچار خدشه نشود. در بند 1 اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی مصوب 1366 به صراحت دانشگاه آزاد موسسه آموزش عالی غیر دولتی وغیر انتفاعی معرفی شده است.با توجه به این موضوع دونکته به ذهن می رسد اول این که دانشگاه آزاد تابع آیین نامه مصوب سال 1361 است و دوم اینکه از بدیهیات است که لازمه غیردولتی بودن یک موسسه عدم دخالت دولت در تعیین مدیران میباشد،درغیر این صورت چه تضمینی وجود دارد که همین فردا دولت به سراغ دهها موسسه غیر دولتی نرود و اساسنامه و مدیران آنها را تغییر ندهد؟!
در ماده 19 اساسنامه دانشگاه آزاد مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1366 چنین آمده است:
هرگونه‌ تغيير و يا اصلاح‌ در اين‌ اساسنامه‌ يا پيشنهاد هيات‌ موسس‌ و حسب‌ مورد تاييد شوراي‌ گسترش‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و آموزش‌ عالي‌ يا وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ و تصويب‌ شوراي عالي ‌ انقلاب‌ فرهنگي‌ امكان‌پذير خواهد بود.
سوال اینجاست که آیا هیچ گونه پیشنهادی به شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر اصلاح اساسنامه از طرف هیات موسس داده شده است یا خیر؟!
درمجال بعدی تلاش خواهم کرد به موضوع وقف این موسسه بپردازم.