^{سخنرانی دكتر محمدعلی اسلامی ندوشن در نشست خیام از نگاه ایران‌شناسان گرجی}

یزدفردا "دكتر اسلامی ندوشن در نشست «خیام از نگاه ایران‌شناسان گرجی» رباعیات خیام را جزو پرفروش‌ترین و پرخواننده‌ترین كتاب‌های جهان به شمار آورد و گفت: این رباعی‌ها در انگلستان پس از انجیل، پرشمارگان‌ترین اثر به شمار می‌آید و این امر برای خیام به عنوان فردی كه خود را شاعر نمی‌پنداشت، یك اقتدار محسوب می شود.
به گزارش یزدفردا بنابراعلام ایبنا:، این نشست با سخنرانی دكتر محمدعلی اسلامی ندوشن، استاد و پژوهشگر ادبیات فارسی، علی‌اكبر اشعری، مشاور فرهنگی و رییس كتابخانه ملی، دكتر ته‌آ آشورغایا، استاد دانشگاه دولتی تفلیس و مترجم آثار ادبی فارسی به گرجی، دكتر گیورگی لوبژانیدزه، برنده كتاب سال جمهوری اسلامی ایران برای ترجمه قرآن كریم و مترجم رباعیات خیام و مجتبی كرمی از پدیدآورندگان نخستین اثر نفیس تلفیقی خطی از یک رباعی حکیم عمر خیام به دو زبان فارسی و گرجی، عصر سه‌شنبه 28اردیبهشت در كتابخانه ملی برگزار شد.

دكتر محمدعلی اسلامی ندوشن با اشاره به ترجمه یكی از آثارش به زبان گرجی، گفت: اگر این اثر به زبان فرانسه یا انگلیسی ترجمه می‌شد، چنین رضایت‌مندی كه از دیدن ترجمه گرجی آن به من دست ‌داد، احساس نمی‌كردم، ‌زیرا گرجستان دارای فرهنگ و تمدن مشترك با كشورمان است.

وی با اشاره به اقبال فراوان به رباعی‌های خیام در سراسر دنیا و چاپ‌های متعدد آن گفت: این رباعی‌ها در انگلستان پس از انجیل، پرشمارگان‌ترین اثر به شمار می‌آید و این امر برای خیام به عنوان فردی كه خود را شاعر نمی‌پنداشت، محسوب می شود.

دكتر اسلامی‌ندوشن ادامه داد: خیام در زمان حیاتش به عنوان شاعر قلمداد نمی‌شد و رباعی‌های این حكیم دانشمند چندین دهه پس از مرگ وی علنی شدند. خیام به دنبال گشایش رمز و راز زندگی است، اما زندگی خود او نیز بی‌بهره از راز نیست. سوال اینجاست كه رباعی‌های او به چه طریقی از وی بر جای ماند و چرا این حكیم دانشمند از شناخته شدن رباعی‌ها به اسم خودش ابا داشت؟ همچنین باید دریافت كه از رباعی‌هایی كه در دست اند، چه تعداد به خیام و چه تعداد به سایر شاعران تعلق دارند؟

وی با بیان این كه «هاله‌ای از رمز و راز بر اطراف نام خیام تنیده شده است» گفت: به نظر می‌آید حساب رباعی‌های خیام از زندگی اجتماعی او جدا بود. وی فردی محترم و مورد مراجعه بزرگان بود، شاید به همین دلیل گمان می‌كرد كه در صورت آشكار شدن رباعی‌هایش، شخصیت او لطمه خواهد دید یا شاید جایگاهش را برتر از یك شاعر می‌پنداشت.

دكتر اسلامی‌ندوشن به مشخص نبودن تعداد رباعی‌هایی كه از خیام بر جای مانده است، اشاره كرد و گفت: یكی از راه‌های تشخیص این امر، متمایز كردن تعدادی از رباعی‌های همگون است كه می‌توان آنها را با اطمینان بیشتری به خیام نسبت داد.

وی با اظهار تأسف از رباعی‌های سستی كه به خیام نسبت داده می‌شوند، گفت: در حال حاضر نقدهای بهتری از این اشعار انجام شده و تنها حدود صدوپنجاه رباعی در كتاب‌های معتبر به وی نسبت داده شده‌اند.

دكتر اسلامی‌ندوشن در پایان سخنانش، رباعیات خیام را از شاهكارهای ادبیات فارسی برشمرد و گفت: كتاب‌هایی كه شامل این رباعیاتند، جزو پرفروش‌ترین و پرخواننده‌ترین كتاب‌های جهان به شمار می‌آید. گفته‌های او درباره «راز زندگی» بیش از سایران، مورد قبول واقع شده اند.