یزدفردا_گردشگری: باغ شاهزاده ماهان از زیباترین جاذبه های دیدنی و گردشگری کرمان می باشد که گردشگران زیادی برای گردش و تفریح به سراغ آن می روند.

این باغ زیبا و سرسبز در فاصله نزدیکی از کرمان و در میان شهری به نام شهر ماهان واقع شده است.

شهر ماهان از زیباترین شهرهای نزدیک کرمان می باشد که از آب و هوایی بی نظیر و دلنشین بهره می برد و باغ شازده از زیباترین جاذبه های سرسبز آن می باشد که همچون نگینی سرسبز در میان این شهر می درخشد و گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کند.

تقریبا می توان به جرأت گفت اگر به هر گوشه و کناری از ایران قدم بگذارید، هنر معماری ایرانی در زمان های گذشته را می توان مشاهده نمود که هر کدام از آن ها توانسته اند جاذبه ای دیدنی و گردشگری در هر شهری شناخته شوند و گردشگران زیادی به سراغ آن ها بروند.

باغ شاهزاده ماهان

در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، شخصی به نام محمد حسن خان حاکم شهرهای کرمان و یزد بود و از آنجایی که آبادانی این شهرها برای او اهمیت ویژه ای داشت، دستور ساخت بناهای مختلفی همچون سرای گنجعلی خان و عمارت دیوانی یزد را صادر کرده و علاوه بر این دو بنا نیز دستور ساخت باغ شازده ماهان در شهر ماهان در نزدیکی کرمان را صادر نموده بود.

با توجه به بناهای مختلفی که محمد حسن خان دستور ساخت آن ها را داده بود، می توان این گونه دریافت که در ساخت بناهای تاریخی و زیبا هنر و ذوق زیادی داشته است.

همانطور که گفته شد، دستور ساخت باغ ماهان توسط وی صادر شده بود، اما عمر او کفاف نداد و پایان کار این باغ را ندید و پس از مرگ محمد حسن خان، عملیات ساخت باغ ماهان نیمه کار ماند و پس از چندی که حکومت این شهر به دست عبدالحمید میرزا ناصرالدوله افتاد، مابقی بنا ساخته و تکمیل گردید.

بناهای مختلفی در باغ شازده ماهان وجود دارند که برای ساخت آن ها از مصالحی همچون آجر و کاهگل استفاده کرده اند و برخی از بخش های آن را نیز توسط کاشی های زیبا و فیروزه ای رنگ مزین نموده اند.

برای پوشاندن دیوارهای باغ از اندود گل و برای تزئین بخش های دیگری همچون سردر و بالاخانه از اندود گچ استفاده شده اند.

همچنین از مصالحی نظیر قلوه سنگ و ملات برای کف سازی باغ به کار برده اند.

ناگفته نماند که از سنگ برای در میان کرت ها و پیاده روها و از آجر برای پله ها و حاشیه ها استفاده کرده اند.

باغ شاهزاده ماهان معماری

باغ شاهزاده نمونه ای از باغ تخت های ایرانی است؛ باغ هایی با ساختار مسطح و پله پله که معماری ویژه خود را دارند.

این باغ در زمینی به ابعاد ۴۰۷ در ۱۲۲ متر ساخته شده و در پهنه ای به وسعت ۷.۵ هکتار خود را گسترده است و با حصاری بلند از فضای بیرون جدا می شود.

به هنگام ورود، زیبایی سردر کم نظیر باغ شما را غرق در خود خواهد کرد و شاید همین سردر چشم نواز است که شازده ماهان را از سایر همتایان خودش متمایز می سازد.

باغ ها در دوره قاجار به صورت شکارگاه‌ها، بُستان ها، باغ قلعه‌ها و باغ سکونتگاه‌ها ساخته می شدند و در این میان، باغ شاهزاده نیز با کاربری سکونتگاهی و تفرجگاهی شکل گرفت.

وجود دو محوطه وسیع و محصور با نرده های چوبی در جلوی دو بنای مهم باغ یعنی سردرخانه و بالاخانه سکونتگاه بودن باغ را تایید می کند.

این مجموعه با استفاده از عناصر معماری و شیوه های ساخت به گونه ای احداث شده که بتواند امکان حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی و خارجی را به ساکنان خود بدهد.

به عنوان مثال با قرار گرفتن در طبقه بالای سردر، از یک سو می توان به تماشای جلوه های بدیع باغ نشست و از سوی دیگر از تماشای منظره کوه لذت برد.

از زیبایی های باغ که بگذریم کوشک یا عمارت هایی را در شرق و غرب باغ می بینیم که به صورت دو طبقه ساخته شده و از عناصر معماری ایرانی بهره برده اند.

نیاز ضروری برای شکل گیری این باغ، آب بوده است، به همین دلیل نگاهی به سیستم آبرسانی باغ می اندازیم تا ببینیم سازندگان این مایه حیات را از کجا تامین کرده و چگونه در باغ به گردش درآورده اند تا سرسبزی این مجموعه را حفظ کنند.

آب موجود در باغ شاهزاده از قنات و رودخانه تیگران که از برف های ارتفاعات کوه جوپار سرچشمه می گیرد، تامین می شود.

این آب از مرتفع‌ترین قسمت باغ، وارد شده و در سیستم توزیع و نظام آبیاری شگفت انگیزی جریان می یابد.

یکی از مشخصه های بارز باغ ایرانی، استفاده از شیب زمین برای هدایت آب است که معماران زیرک و هنرمند آنها را در باغ شاهزاده نیز به کار گرفته اند.

شیب موجود در باغ سبب می شود آب در میان باغ از بالا به پایین در قالب یک جوی جریان یابد.

به این ترتیب جریان آب در قالب یک جوی، از جلوی عمارت بالاخانه تا سردر ورودی ادامه دارد و در دو طرف آن دو حوض بزرگ یا استخر دیده می شود.

این آب پس از خروج از پایین ترین قسمت باغ به نهرهایی موسوم به چهارباغ وارد شده و راه خود را به سوی روستایی به نام مقسم تیگران در مجاورت ماهان ادامه می دهد تا باغ ها و کشت زارها را سیراب کند.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا