بانو حمیده زابلی – وکیل پایه یک دادگستری یزد -کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری

چه کسی تصور می نمود معروفترین غذای قهوه خانه اکبر آقا یا همان مش اکبر در دهه 30 که به رانندگان کامیون و اتوبوس عرضه می گشت امروزه موضوع بحث و مورد چالش قرار گیرد.چلوجوجه مخصوص با رب انار محلی که هنرمندی همسر اکبر آقا بود زبانزد خاص و عام گردید و به تدریج یا به دلیل هیکل درشت و کوتاهی قد وی یا بخاطر جوجه هایی که عرضه می نمود یا به هر دلیل دیگری لقب اکبر جوجه برای اکبر آقا شکل گرفت تا اینکه به شکل رستورانهای زنجیره ای در کل کشور در آمد.قریب به نود سال از افتتاح این رستوران واقع در جاده قدیم شهرستان گلوگاه در شرق استان مازندران می گذرد اکثر مردم که به شمال کشور سفر کرده اند , با طعم لذیذ اکبرجوجه آشنائیت دارند.
اخیرا" شنیده شد : برند مشهور و محبوب اکبر جوجه  و با سابقه سی واندی ساله به دلیل ثبت غیر حرفه ای ابطال گردید.در این مقاله بررسی می کنیم آیا می توان برندی بزرگ و معروف را از نظر ثبتی قانونا" ابطال نمود ؟
تا به حال برای شما این سوال مطرح شده که آیا اکبر جوجه نام یک غذای محلی مازندرانی مانند میرزاقاسمی است یا نام سرآشپز و یا رستوران می باشد ؟مطمئنا"به پاسخ صحیحی نرسیده اید.همانگونه که در ابتدای مقاله گفتم قریب به 60 سال از عرضه اکبرجوجه میگذرد)اما اولین بار در سال 1364علامت تجاری اکبر جوجه بطور قانونی به ثبت رسید.ب عبارت دیگر مالک رستوران ، پس از سی سال استفاده در زمانیکه علامت تجاری اکبر جوجه عام و ژنریک شده بود،اقدام به ثبت آن نمود.
عام شدن علامت تجاری از مواردی می باشد که طبق قانون ثبت اختراعات طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 ، با عث غیر قابل ثبت شدن و در صورت ثبت باعث ابطال آن می گردد.
حال می پرسید عام شدن علامت تجاری به چه معناست؟
یکی از خصوصیات علائم تجاری ، قدرت تمیز دهندگی آنها می باشد.علائم تجاری برای معرفی و تشخیص کالا و یا خدمات از یکدیگر بوجود آمدندو زمانی که در جریان تجارت و از نظر مصرف کننده , آنها در خصوص یک یا چند کالا و خدمات که برای آنها به ثبت رسیدند قادر به انجام این امر (تشخیص کالا یا خدمات نباشند ) ژنریک یا عام تلقی می گردند.
عام شدن یک علامت تجاری امری اتفاقی نیست و برای حدوث این امر شرایطی لازم می باشد که در اینجا مهم ترین آنها را بیان می نمایم
یکی از شرایط عام شدن علامت می تواند کوتاهی  مالک علامت باشد که با رفتار های مثبت یا منفی , زمینه ی عام شدن را فراهم نموده است. مالک اکبر جوجه با عرضه غذای مخصوص به نام ((اکبر جوجه)) در گذشته و مدتها قبل از ثبت آن موجب شده که به یک علامت عام و ژنریک تبدیل گردد.
از طرفی عدم اقدام مالک پس از ثبت ان در جهت جلوگیری از سوء استفاده سایرین از علامت خود و قصور در جلوگیری از نقض حقوق انحصاری ناشی از ثبت علامت خود از طرق قانونی موثر به ژنریک شدن ان دامن زده است.بطوریکه افرادی دیگر در سراسر کشور بدون حق انحصاری نسبت به آن و بدون اجازه مالک از نام اکبر جوجه برای رستوران و یا غذا استفاده نموده اند و مالک ان،سکوت اختیار کرده است.
از دیگر شرایط که باز هم به عمل مالک علامت بر می گردد این است که آن علامت ،قدرت تشخیص دهندگی خود را در نظر مصرف کننده و عموم مردم از دست می دهد و با کالا یا خدمات یکی در نظر گرفته می شود.همانطور که مردم هنوز نمی دانند اکبر جوجه نام رستوران است یا نام غذای محلی مازندرانی..؟
بنا بر مراتب فوق مالک اکبرجوجه با عدم ثبت به موقع و کارشناسی نشده علامت خود در عام شدن علامتش تاثیر به سزائی داشته که در نهایت منجر به رد و یا ابطال آن گردیده است.
امروز نه تنها اکبر جوجه بلکه بسیاری از برندهای بزرگ و معروف به دلایل مختلف از جمله عدم ثبت و یا حتی ثبت غیر حرفه ای و کارشناسی نشده در معرض ابطال هستند و آنگونه که باید، مراقبت ویژه ای از علات تجاری خود ندارند.

مقالات مرتبط:

مالکیت فکری و اهمیت آن (1) تاریخ: 05 شهریور 1396 - 23:43

آیا ایده خلاقانه به خودی خود به عنوان اختراع قابل ثبت و حمایت قانونیست؟(2) تاریخ: 12 شهریور 1396 - 23:27

از طرح جدید محصولات تولیدی خود یا بسته بندی منحصر به فرد آنها محافظت نمایید(3) تاریخ: 19 شهریور 1396 - 23:35

علامت تجاری چیست و چه تفاوتی با برند دارد؟ (4) تاریخ: 26 شهریور 1396 - 23:35

چرا ثبت اختراع امری حیاتی و ضروری برای مالک آن محسوب می شود؟ (5) تاریخ انتشار: 02 مهر 1396 - 23:35

آیا می دانید چه علامت تجاری قابل ثبت و حمایت می باشد؟ (6) تاریخ: 09 مهر 1396 - 23:35

اهمیت و ضرورت آشنایی با حقوق مالکیت معنوی (7) تاریخ: 16 مهر 1396 - 23:35

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا