محمد حسن فرهمند نیا

یزدفردا "محمد حسن فرهمند نیا"کارشناس ارشد تحلیل سیستم ها:سال 91 از سوی مقام معظم رهبری ،سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی نامیده شده است آن هم زمانی که حداقل 4 سال است که دیگر خبری از امنیت سرمایه و سرمایه گذاری در جهان نیست و دقیقا در این شرایط انتخاب چنین شعاری برای سرلوحه قرار گرفتن در راس امور سیاست گذاری، صنعتی و اقتصادی و مالی، ونیز با توجه به تحریم های دشمنان این مرزو بوم ،می تواند در راستای دست یابی به اهداف اقتصادی و توسعه آن کمک کند.در سال 93 نیز از سوی ایشان بر اقتصاد مقاومتی وتکیه بر توانایی ها و پتانسیل های داخلی با بهره وری بالا تاکید شد وبدیهی است که این موضوع مهم تنها به سال 93 خلاصه نمی شود واین هدف گذاری باید در همه امور مورد توجه تصمیم گیران و سیاستگذ اران قرار گیردو در مرحله بعد دستگاه های اجرایی ونهایتا مردم. مفهوم اقتصاد مقاومتی ،باید خوب تبیین شود تا به طور درست و ریشه ای در ذات و متن فعالیت ها(چه خصوصی وچه دولتی)قرارگیرد و قطعا با برگزاری همایش و سخنرانی این مهم محقق نخواهد شد.

"اقتصاد مقاومتی" اصطلاحی است که این روزها نقل محافل خبری و اقتصادی کشور شده و بسیاری آن را راهکار مناسبی برای این روزهای اقتصاد کشور و شرایط تحریم های بی سابقه ای که به کشورمان تحمیل شده می دانند.کمتر کسی به تشریح مفهوم اقتصاد مقاومتی و تفاوت آن با ریاضت اقتصادی غرب پرداخته است به طوریکه این مهم ، منجر به بروز ابهاماتی در این خصوص شده و برخی از مردم این دو مفهوم را مکمل و یا مترادف یکدیگر دانسته اند. دراین  مقال تلاش می کنیم این مفاهیم را مقایسه کنیم تا برخی ابهامات بر طرف شود.به اعتقاد بسیاری از کارشناسان،اقتصاد مقاومتي يعني تشخيص حوزه هاي فشار یا درشرایط کنونی تحریم و متعاقبا تلاش براي کنترل و بي اثر کردن و در شرايط آرماني تبديل چنين فشارهايي به فرصت ، که قطعا باور و مشارکت همگاني و اعمال مديريت هاي عقلايي و مدبرانه پيش شرط و الزام چنين موضوعي است. اقتصاد مقاومتي کاهش وابستگي ها و تاکيد روي مزيت هاي توليد داخل و تلاش براي خوداتکايي است.وصد البته منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی، یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و بسته .چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت و پیشرفت تعریف می‌شود.در واقع ،هدف در اقتصاد مقاومتی آن است که بر فشارها و ضربه‌های اقتصادی که سد راه پیشرفت جامعه است غلبه کرد.برخی از مردم اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی را یکی می دانند و یا تصور می کنند اقتصاد ریاضتی یکی از شاخه های اقتصاد مقاومتی است در حالی که این دو اصطلاح کاملا متفاوت بوده و هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند برای روشن شدن موضوع به  مفهوم ریاضت اقتصادی می پردازیم.

ریاضت اقتصادی:

 ریاضت اقتصادی به طرحی گفته می‌شود که دولت‌ها برای کاهش هزینه‌ها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست می‌زنند. این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولت‌ها انجام می‌شود گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وام‌ها و کمک‌های مالی خارجی می‌انجامد.

نقش دولت، صنعت و مردم در اقتصاد مقاومتی؛

در این برهه از زمان ، نظام در مقابل هر نوع اقدامی از ناحیه سلطه جهانی تدابیر مناسب خودش را اتخاذ می‌کند و با توجه به تجارب طولانی که در زمینه مقابله با انواع تهاجم از قبیل فرهنگی ، نظامی و اقتصادی پیدا کرده است و همچنین هماهنگی همه‌جانبه‌ در قوای مختلف کشور، به‌راحتی می تواند  مسئله تحریم را نیز ساماندهی و مدیریت کند و  با توسل به پتانسیل هاوتوانایی هایی که در درون کشور شکل گرفته است آثار آن را نیز رفع کند و با ساماندهی روابط، روند کار را به نحو مطلوبی جلو ببرد. یعنی اولاً تجربیات قبلی و ثانیاً هماهنگی‌های درونی ، و ثالثاً تفکرات اعتقادی وهمگرایی عمومی که مهمترین مسأله‌ نیز هست، کمک می کند تا در مجموعه‌ی قوای درونی نظام  امکان حل مسأله بوجود آید؛ اعتقادی که در این زمینه تنها راه چاره را مقاومت می­داند.  باید تاکید شود خط قرمز اقتصاد مقاومتی عدم تکیه بر دشمن و عوامل دشمن است، زیرا اساس آن بر پایه اتکای به خود شکل گرفته است. بنظرمی­رسد برای  مدیریت صحیح این مسئله توسط مجموعه نظام ، صنعت و مردم وظایفی وجود دارد و با اجرای صحیح آن  می تواند کشور را در گذر این پیچ تاریخی  به سلامت عبور دهد و به وضعیت مطلوب برساند .

عمده ترین راهکارهای مطرح شده توسط اقتصاد دانان و دلسوزان عبارت است از:

۱-      آسیب‌شناسی اقتصاد کشور و موانع و نیازمندی‌های تحقق اقتصاد مقاومتی.

۲-     ایجاد مرکزیت و محوریتی برای فعالیت در عرصه‌ی اقتصاد  با هدف به اشتراک گذاشتن اطلاعات و دستاوردها برای بهره برداری فعالان این عرصه

۳-     ایجاد سامانه ای هوشمند برای رصد و دیده‌بانی فضای اقتصادی داخلی و بین‌المللی و نیز گردآوری آمارهای دقیق و ‌روزآمد  به منظور تصمیم گیری فعالان اقتصادی

۴-     حرکت کردن در راستای سند چشم انداز ۱۴۰۰ نظام

۵-     جایگاه ویژه‌ دانش و پژوهش

امکان به‌کارگیری همه‌ی توان نیروهای داخلی کشور بر مبنای دانش و تحقیقات و پژوهش فراهم شود.

۶-      برخورداری نظام آموزشی کشور برای آموزش  و تربیت کودکان و نوجوانان و جوانان با رویکرد اقتصاد مقاومتی

۷-     دوست نگرفتن دشمن

 دشمن نشان ‌داده که هر چه را در توان دارد، برای مقابله با ملت ایران هزینه می‌کند. در این حوزه آمریکا و اسرائیل به عنوان مرکزیت و محوریت دشمنی‌ها با نظام جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شوند.

۸-     تحرک دستگاه دیپلماسی کشور برای فعال کردن ظرفیت‌های بالقوه و فرصت‌های جهانی در اقتصاد مقاومتی

  همراهی و حرکت بلندمدت با همه‌ی کشورها و توان‌هایی که در خارج وجود دارد و در جبهه‌ی دشمن نیستند.

۹-     پیاده سازی کامل اصل ۴۴ قانون اساسی

۱۰-  حضور جوانان مؤمن و خلاّق در عرصه‌ی اقتصادی

۱۱- لزوم توجه و دلجویی و حمایت دولت از فعالان اقتصادی

۱۲- فعال کردن بخش حصوصی در سرمایه گذاری صنایع تبدیلی نفت به منظور ایجاد ارزش افزوده.

۱۳- اولویت بخشی به توسعه بخش کشاورزی و تولید اقلام راهبردی با بهره برداری از زمینه ها، منابع و سرمایه های داخلی

۱۴- به کارگیری راهبرد جایگزینی واردات و تقویت تولید ملی و فرهنگ سازی به نفع مصرف تولیدات داخلی.

۱۵- جدی گرفتن منابع وسیع ملی و توان ملی ،

 روی نیروهای داخلی سرمایه‌گذاری ‌شود و ریسک‌های این سرمایه‌گذاری به‌راحتی پذیرفته شود.

۱۶-  تأمین مالی خارج از شاهراه‌های قدرت دشمن

 همه‌ی تلاش‌ها  سویی باشد که راه‌های مطمئن تأمین نیازهای ملی را فراهم کند.

۱۷- ایجاد تسهیلات برای هم افزایی مجموعه ها و سازمانهای اقتصادی جهت افزون تر کردن بعد مقاومتی

۱۸- تعیین شاخص‌های بومی برای اندازه گیزی میزان مقاومت و آسیب‌پذیری اقتصاد

۱۹- تکلیف برای دستگاه‌هاى حاکمیتى( قواى سه‌گانه ) و تشویق مردم برای مصرف تولیدات ایرانى

۲۰- سامان دادن و هدایت نظام رسانه‌ای و تبلیغاتی برای رواج آموزه‌های اقتصاد مقاومتی و لزوم تبدیل بحث اقتصاد مقاومتی به گفتمان رایج در دانشگاه‌ها، مراکز علمی و مجامع مذهبی

۲۱- استفاده‌ى حداکثرى از زمان و منابع و امکانات برای بهره برداری از طرحها ،پروژه ها و کارخانجات

۲۲- استنکاف از تصمیمها و مقررات خلق‌الساعه دولت و مجلس

۲۴- طراحی یک الگوی مشخص از شیوه‌ی زندگی متناسب با اقتصاد مقاومتی برای عموم مردم و به‌ویژه برای مدافعان انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مقابله با هرگونه سودجویی و فرصت طلبی برخی عناصر فرصت طلب و اعمال نظارت های موثر بر بازار و جلب مشارکت سندیکاها و اصناف به نفع سیاست های اقتصادی مقابله با تحریم.

 

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا