داود پاک طینت
پینوکیو، اولین تجربه ی من در خصوص آشنا شدن با عروسک های خیمه شب بازی بود. عروسک هایی که روی صحنه ی نمایش بهترین هنرنمایی را انجام می دادند و چنان بازی می کردند که در لحظانی باورِ عروسک بودن آنها و غیر واقعی بودنشان سخت بود.

نخ هایی نامری، چنان دست و پای عروسک ها را تکان می داد و زبان ها، چنان به جای آنها سخن می گفت که هر بیننده ای را مجذوب خود می کرد تا جایی که نمی خواستیم خیالی و عروسکی بودن شخصیت را باور کنیم. حتی اگر قرار بود به عنوان بخشی از داستان، شخصیتِ روی صحنه مواخذه شود، فقط آن عروسکِ بی جان بود که تنبیه می شد! بدون توجه به اینکه عروسک گردان که بود؟ و چه گفت؟ یا چه کرد!؟ این شخصیت ها آنقدر برای ما واقعی جلوه داشتند که پا به پای آنها می خندیدیم و حتی گریه می کردیم و نگران سلامتی شان می شدیم و حتی برای شخصیت های از نوع منفی و بد، آرزوی شکست می کردیم.

شخصیت های عروسکی روزگاری برای ما فقط در کارتن ها و نمایش های خاصِ تلویزیونی یا جشن های کودکانه شکل می گرفتند و دنیای آنها را، فراتر از صحنه نمایش نمی دانستیم! اما امروز، در جامعه افرادی را می توان دید که تنها هدفشان از زندگی زنده بودن و مطرح شدن است و توجهی ندارند که این مطرح شدن به چه قیمتی برای جامعه تمام می شود و حاضرند تنها برای رفتن روی صحنه، هر نقشی را به خود بگیرند.

این افراد متناسب با سناریویی که کارگردان ها می نویسند و براساس نیازی که عروسک گردان های پشت صحنه دارند، حاضرند دست، زبان و حتی قلم خود را در اختیار آنها قرار دهند! روزگاری نخ های نامرئیِ حمایت های معنوی، آنها را به برهم زدن مجالس و محافل رسمی و قانونی و دارای مجوز، واداشتند و زمانی بی دغدغه از عواقب سوءِ نوشته ها و گفتارهایشان، نقش روزنامه نگار به خود گرفتند و وارد عرصه ی مطبوعات شدند. ظاهرا چند سالی است پول های کلان، نقشِ نخ های نامرئئِ این عروسک ها را بر عهده دارند و پای آنان را به دنیای پر مخاطب و البته تاثیر گذار سینما باز کرده اند و شاهد حضور پر رنگ پینوکیوهای به ظاهر هنرمند، در عرصه ی سینما هستیم. ساخت و اکران فیلم هایی که بی محابا بر باورهای این مردم می تازند و مسائل را یک طرفه، به قضاوت نشسته اند و حتی اجاره نقد کارشناسانه را از نقادان منصف هم گرفته اند!

نکته ی مهم و البته خطر ساز در اینجاست، که پینوکیو خودش را یک عروسک چوبی می دانست ولی این پینوکیوهای نمکی، حتی حاضر نیستند بپذیرند که دست و زبان و حتی قلمشان به نخ هایی آویزان است تحت اختیار عروسک گردان ها هستند و هرگاه اراده کنند، می توانند آنها را به هر سمت و سویی بکشانند یا حتی نخ ها را قطع کنند و به کل، حیات را از آنها بگیرند.

فصل کارتن جذاب پینوکیو تمام شده است و نسلی که با ماجراهای پینوکیو بزرگ شدند، از آن، تنها تجاربی خاص را به خاطر دارند. تجاربی چون زشتی دروغ و عواقب ساده لوحی. تاریخ نشان داده است هر عروسک خیمه شب بازی فصلی از هنرنمایی دارد و باید جای خود را به دیگری بدهد، همانگونه که امروز دیگر خبری از عروسک های کارتونی «هادی و هدی»، «نخودی» و«قلی» نیست، زمانی نه چندان دور، جایی برای پینوکیو های نمکی در عرصه ی سینما نخواهد بود.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا