مراجع و علما و مدرسان حوزه‌هاي علميه معمولاً در جلسه درس خارج فقه قبل از فرا رسيدن ماه محرم الحرام توصيه‌ها و سفارش‌هاي لازم را به روحانيون و طلاب مي‌نمايند تا در روضه خواني‌ها و مراسم سوگواري با بيان اصول عاليه اسلام و فلسفه قيام رهبر آزادگان حضرت حسين بن علي (ع) و شرح مسائل مهم امر به‌معروف و نهي از منكر و يادآوري اهداف سالار شهيدان توضيحات لازم را ارائه نمايند. ضمناً آن گروه از مداحان و گويندگاني كه احياناً‌روايات و احاديث غير معتبر و اشعار و مطالب تحريف شده‌اي را براي كسب و كار و درآمد و گرياندن و اشك گرفتن از مستعمان مي‌خوانند برحذر مي‌دارند.
«آيت‌ا... محمد يزدي، رئيس جامعه مدرسين حوزه علميه قم را هر چند همه به عنوان يكي از چهره‌هاي حامي دولت مي‌شناسند، اين روزها از «ضعف و سوء مديريت» در دولت و «تذكر به برخي مقامات» سخن مي‌گويد. وي در آخرين جلسه درس خارج خود قبل از ايام تبليغي محرم ضمن انتقاد از اين سوء مديريت‌ها از مبلغان و روحانيون خواست مانع تبليغات و ايجاد جنگ رواني به‌دنبال القاي وضعيت بحراني در كشور شوند. يزدي خاطرنشان كرد: در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري، دشمنان با استفاده از يك اختلاف جزئي بين دو مسئول، آشكارا گفتند كه «معلوم شد تحريم‌ها موثر بوده» و پس از آن تحريم‌هاي ديگري را اضافه كردند. وي ادامه داد:..... دشمن هر روز فشار را بيشتر مي‌كند تا خود به خود مديريت كشور در تنگنا قرار بگيرد؛ البته ضعف و سوء مديريت هم وجود دارد. لازم نيست كه همه حرف‌ها در رسانه‌ها بيايد. وي با اشاره به برخي اختلافات مجلس و دولت، ابراز داشت: در ايام محرم نه مانند صد سال پيش هيچ بحثي از مسائل سياسي در منبرها نشود و نه اينكه تنها به مسائل سياسي پرداخته شود. »1
در اين سال‌ها شاهد بوديم عده‌اي از گويندگان در جلسات سوگواري از يك جناح خاصي حمايت مي‌كردند و از اين و آن تعريف و تمجيد و مخالفان سياسي را تخطئه مي‌نمودند و در واقع به جاي اينكه شعله‌هاي تفرقه و اختلاف را خاموش كنند با سخنان خود آتش بيار معركه مي‌شدند و شديداً به آن دامن مي‌زدند و در مواردي به افرادي كه مانند آنها فكر نمي‌كردند تهمت هم مي‌زدند. از طرفي در تعريف از يك فرد يا گروه خاص جمله‌ها و كلمات مبالغه‌آميز مي‌گفتند و اگر گاهي دلسوزان جامعه تذكر مي‌دادند نه تنها به سفارش و نصيحت آنان وقعي نمي‌نهادند بلكه ديده مي‌شد ناصح و مشفق دلسوز را هم از توهين بي‌نصيب نمي‌گذاشتند.
بديهي است آيت ا... محمد يزدي در گفتار خود از سياستي مي‌گويد كه مورد قبول اسلام است چون شاگردان و همفكران خود را در آن باره راهنمايي اما به كم گفتن سفارش مي‌نمايد. بدون شك دروغ، رياكاري، افترا و توطئه عليه ديگران و آنچه كه به سياست‌بازي معروف است و سبب تحريك احساسات پاك مردم مي‌شود مورد پسند و خواست جامعه اسلامي و عموم مردم نيست. نگارنده در نظر دارد در اين ستون مختصراً معني و مفهوم سياستي كه مورد نظر مولاي متقيان حضرت علي(ع) مي‌باشد به استحضار خوانندگان آيينه برساند.
«مولاي متقيان حضرت علي (ع) فرمود: «ملاك سياست عدالت است. آنچه ديده‌ي حاكمان- برتر از همه چيز- بدان روشن است برقراري عدالت است، و پيدا شدن دوستي ميان مردم كه از نتايج عدالت است. زيبايي سياست به اجراي عدالت در حكومت است. هركس به عدل عمل كند، خدا حكومت او را محفوظ مي‌دارد، و هر كس به ستم عمل كند، خدا در نابودي او تعجيل مي‌كند و دولت‌ها را هيچ چيز همچون عدل مصون نمي‌دارد»2
حال اگر گوينده‌اي در جلسه تبليغي پشت تريبون و يا روي منبر خداي ناكرده بخواهد تنگناهاي اقتصادي، اعتياد و بيكاري، افزايش طلاق، رشوه‌خواري، اطاله دادرسي پرونده‌هاي قضايي، همچنين تبعيض‌هاي موجود در مسكن، مسائل مالي، گاهي عدم اجراي قانون، دريافت تسهيلات و وام، تحصيل نوباوگان، يا در مواقعي نحوه اعزام يا محل خدمت نظام وظيفه فرزندان بعضي از مسئولان يا سوء استفاده‌هاي گروهي از« به اصطلاح آقازاده‌اي» را انكار كند آيا موجب بدبيني شنوندگان نخواهد شد؟
بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران امام خميني (ره) مكرر دخالت مردان و زنان به‌‌ويژه روحانيت در سياست و نظارت بر امور را توصيه فرموده و آن را براي اداره جامعه لازم و ضروري دانسته است.
«ما اگر نظارت نكنيم؛ يعني، ملت اگر نظارت نكنند در امور دولت و مجلس و همه چيز، اگر كنار بروند، بسپارند دست اينها و بروند مشغول كارهايشان بشوند، ممكن است يك وقت به تباهي بكشد. ما بايد ناظر باشيم به امور مردم. ما بايد، ملت بايد ناظر باشد به اموري كه در دولت ميگذرد...
تمام انبيا براي اصلاح جامعه آمدهاند، تمام. و همه‌ي آنها اين مسأله را داشتند كه فرد بايد فداي جامعه بشود. فرد هرچه بزرگ باشد بالاترين فرد كه ارزشش بيشتر از هر چيز است در دنيا وقتي كه با مصالح جامعه معارضه كرد اين فرد، بايد فدا بشود. حضرت سيدالشهدا(ع) روي همين ميزان آمد، رفت و خودش و اصحاب و انصار خودش را فدا كرد؛ كه فرد بايد فداي جامعه بشود، جامعه بايد اصلاح بشود؛ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط، بايد عدالت در بين مردم و در بين جامعه تحقق پيدا بكند. جان‌ها را دادند، مال‌ها را دادند، زحمت‌ها كشيدند.
نميشود گفت پيغمبر يك شب و روز راحت خوابيده باشد. تمام زمان عمرش صرف اين شد كه با هر ترتيبي كه مي‌شود، با قرآن، با احاديث خودش، با كلمات خودش، با موعظههاي خودش، جامعه را اصلاح كند...
براي اينكه امور سياسي مخصوص يك طبقه نيست، همانطوري كه علم مخصوص يك طبقه نيست. همانطوري كه مردها بايد در امور سياسي دخالت كنند و جامعه خودشان را حفظ كنند، زن‌ها هم بايد دخالت كنند و جامعه را حفظ كنند. زن‌ها هم بايد در فعاليت‌هاي اجتماعي و سياسي همدوش مردها باشند؛ البته با حفظ آن چيزي كه اسلام فرموده است. »3
آيت ا... صافي گلپايگاني در آخرين جلسه درس خارج فقه پيش از فرا رسيدن ماه محرم به طلاب و فضلا و مبلغان گفت:
«بايد در سخنراني‌ها، منابر، راهپيمايي‌ها، مرثيه‌‌خواني‌ها و شعرهاي عاشورايي همگان با تعهّد باشند و تأمين اهداف اسلامي و امر به معروف و نهي از منكر و نفي بدعت و احياء سنن مقصود باشد.
اين مرجع تقليد گفت: متأسفانه جامعه ما در عين حال كه در بخش‌هاي مهمّي موفق مي‌باشد و در استقلال سياسي و موقعيت جهاني جايگاه شايسته‌اي دارد، در بخش‌هايي كه بنياد و بقاء هويّت جامعه است، ضعيف مي‌شود و گرايش‌هاي غرب‌مآبانه ملاهي و مناهي، ترويج موسيقي و فيلم‌هاي مبتذل و برنامه‌هاي اختلاط زن و مرد به بهانه‌هاي مختلف و مشكلات اقتصادي گراني و بيكاري، مطالبي است كه بايد در اين برنامه‌هاي عاشورايي در منابر و سخنراني‌ها، بزرگان اهل منبر و مدّاحان محترم جامعه در مورد آنها هشدار بدهند. حيف است كه مملكت حسيني و عاشورايي اين همه مشكل داشته باشد. چرا بايد مظاهر بي‌ديني و گناه، مانند ربا و رشوه و پارتي‌بازي و سگ‌بازي و تجمّل‌گرايي غربي در آن ظاهر شود.»4
شايسته است گويندگان و خطبا و مداحان در ايام محرم علاوه بر برگزاري مراسم عزاداري به صورت سنتي با رعايت جوانب اسلامي از جمله به آزادگي، قيام مسلمانان و آگاه ساختن جهانيان از زندگي تحت ستم آنان در كشورهاي مختلف مانند فلسطين و افغانستان و ميانمار ديگر مناطق تحت سيطره استكبار، مبارزه با فساد و اعتياد و هرزگي و تباهي‌هاي موجود در شهر و دياري كه زندگي مي‌كنند، امر به كارهاي شايسته و معروف، تشويق همگان به ويژه جوانان به انجام امور پسنديده و كوشش و تلاش جهت پيشرفت در صحنه زندگاني و ترغيب ثروتمندان و توانگران براي مساعدت و كمك به بينوايان و نيازمندان همسايه و بعد به ساكنان شهرها و استان‌هاي همجوار عنايت و توجه بيشتري مبذول نمايند و در يك كلام به مخاطبان خويش درس جوانمردي، فتوت و آزادگي بدهند و از مسئولان اجرايي درخواست نمايند براي اجراي عدالت و رفع تبعيض، بيشتر تلاش كنند تا به خواست پروردگار فردايمان از امروز بهتر شود.
و اين همان است كه از قول آيت ا... مدرس شهيد نقل شده كه گفته است«سياست ما عين ديانت ما است» و ديگر نيازي نخواهد بود كه به عده‌اي بگوئيم كمتر يا بيشتر در سياست دخالت كنند. به اميد آن روز.
پي نوشت‌ها:
1- تهران امروز، صفحه 3، مورخ 25/8/91
2- ترجمه جلد 6 الحياه به نقل از نهج‌البلاغه و غرر الحكم، صفحه 496 و 497
3- «مجموعه آثار»، جلد 15، صفحه 17 و 217 - جلد 18، صفحه 403
4- روزنامه جمهوري، صفحه 4، مورخ 25/8/91
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
سهشنبه 05,نوامبر,2024