یزدفردا: سیاستمداران اسلامگرای عراق دولتی میخواهند که مدرن است، پارلمان، احزاب سیاسی، اصناف، ورزشگاهها و گروه ارکستر سمفونیک دارد؛ اما در عین حال، دولتی است که در آن مخالفان اوامر و نواهی سیاستمداران و روحانیون حاکم، تحریم و تکفیر میشوند.
مراسم افتتاحیه بازیهای قهرمانی غرب آسیا در کربلا، حواشی زیادی به همراه داشت. امری که پرسشهای مهمتری درباره رابطه دین و سیاست در نظام سیاسی عراق مطرح کرد.
به گزارش یزدفردا به نقل از فرارو، کربلا با همه شهرهای شیعه جهان اسلام متفاوت است؛ حتی آن شهرهایی که مدفن سایر ائمه معصومین (ع) شیعه هستند. این جایگاه تنها به این دلیل است که تاریخ این شهر با یک تراژدی عظیم در تاریخ اسلام پیوند خورده است. معمولا وقتی که نام کربلا شنیده میشود، اولین چیزی که به ذهن میرسد گنبدهای طلایی حرم امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) یا پیادهرویهای اربعین است.
اما در روزهای اخیر، نام کربلا با یک اتفاق متفاوت دیگری به صدر اخبار رسانههای منطقهای بازگشت. اتفاقی که از قضا با جایگاه این شهر به عنوان مدفن خاندان پیامبر اسلام (ص) بیارتباط نیست.
سهشنبه شب هفته گذشته، مراسم افتتاحیه بازیهای قهرمانی غرب آسیا با حضور ۹ تیم ملی کشورهای عربی در ورزشگاه کربلا برگزار شد. با وجود گذشت بیش از سه روز از این مراسم، حاشیههای افتتاحیه مزبور هنوز در صدر اخبار باقی مانده و به جدال فکری و لفظی میان محافل سیاسی و جامعه مدنی عراق تبدیل شده است.
در افتتاحیه بازیهای قهرمانی غرب آسیا، مراسم رقصی بر اساس داستانهای هزار و یک شب شهرزاد با حضور زنان عراقی برگزار شد. در این مراسم، دو زن و یک مرد دیده میشوند که لباسی به رنگ پرچم عراق پوشیدهاند و حرکات موزون انجام میدهند. علاوه بر این، جویل سعاده، نوازنده لبنانی، با ویولن سیاه رنگ خود، سرود ملی عراق (موطنی) را در زمین بازی اجرا کرد.
این اتفاق انعکاس گستردهای در عراق و برخی کشورهای منطقه، از جمله ایران، داشت. در عراق، برخی محافل دینی و سیاسی به شدت از ماجرای کربلا انتقاد کردند و آن را با قداست این شهر ناسازگار دانستند. از جمله، دیوان اوقاف شیعی عراق گفته مراسم ورزشگاه کربلا «یک اقدام شنیع است که از حدود شرع و هنجارهای اخلاقی» تخطی میکند. علاوه بر این، نوری مالکی، دبیر کل حزب اسلامگرای «الدعوه»، روز پنجشنبه با صدور بیانیهای، ضمن محکوم کردن حواشی مراسم ورزشگاه کربلا، این مراسم را «هتک حرمت شهر و قداست شهر امام حسین علیه اسلام» دانست. مالکی خواستار مجازات عاملان این مراسم شد.
فدراسیون فوتبال عراق در نهایت به دلیل موج سنگین انتقادات، با صدور بیانیهای، به خاطر اتفاقات پیش آمده عذرخواهی کرد. وزارت ورزش عراق نیز، با صدور بیانیه جداگانهای اعلام کرد اتفاقات ورزشگاه کربلا عمدی نبوده است.
مرز میان دیانت و سیاست کجاست؟
صرفنظر از واکنشهای گسترده به مراسم افتتاحیه، این ماجرا بار دیگر سوالات مهمی درباره رابطه دین و سیاست در عراق مطرح کرده است؛ آیا عراق میتواند با سلطه احزاب سیاسی دینی، کشور مدرنی باشد؟ آیا نظام سیاسی عراق، یک نظام دینی است یا غیردینی؟ چگونه میتوان مرز میان سیاست و دیانت را شناخت؟ ظاهرا حتی مقامات خود شهر کربلا هم چنین مرزی را هنوز نمیشناسند. به عنوان نمونه، نصیف جاسم الخطابی، استاندار کربلا، پس از ماجرای ورزشگاه، بیانیهای صادر کرد و گفت مقامات محلی کربلا نقشی در مراسم افتتاحیه بازیهای قهرمانی غرب آسیا نداشتند. این در حالی است که طبق برخی گزارشها، خود الخطابی در مراسم ورزشگاه حضور داشت و با چهرهای خندان، دست میزد!
پس از سرنگونی رژیم سکولار صدام حسین در سال ۲۰۰۳، قدرت در عراق به دست احزاب سیاسی شیعی افتاد. برخی از این احزاب دینی، در اغلب سیاستها و خطیمشیهای خود، گفتمان دینی را تبلیغ کردند. اما در عین حال، رفتارهایی را انجام دادند که حداقل در ظاهر، با گفتمان دینی موردنظرشان سازگاری چندانی ندارد. برای مثال، حزب الدعوه، که چند نفر از اعضای آن -نوری مالکی و حیدر عبادی- نخست وزیر عراق شدند، با گفتمان دینی و سیاسی ایران قرابت فکری دارد، اما در عین حالی زمانی که قدرت را در دست داشت، با آمریکا همکاری کرد.
به نظر میرسد که واقعه ورزشگاه کربلا، بار دیگر نقاط ضعف ساختار سیاسی عراق را برجسته کرد. روزنامه لبنانی الاخبار، نزدیک به حزب الله لبنان، در یادداشتی به قلم علاء اللامی، نویسنده عراقی، به همین نقاط ضعف پرداخت. اللامی معتقد است که ماجرای ورزشگاه کربلا، حادثه کوچکی است، اما دلالتهای بزرگی دارد. دلالتهایی که تناقضات سیاستمداران اسلامگرای شیعه عراق را برملا کرد. به گفته این نویسنده، این سیاستمداران نظام سیاسی «عجیبی» میخواهند. آنها یک دولت مستقل و دارای حاکمیت میخواهند که تحت حمایت آمریکا و برخی از کشورهای همجوار است. دولتی میخواهند که مدرن است، پارلمان، احزاب سیاسی، اصناف، ورزشگاهها و گروه ارکستر سمفونیک دارد؛ اما در عین حال، دولتی است که در آن مخالفان اوامر و نواهی سیاستمداران و روحانیون حاکم، تحریم و تکفیر میشوند. اللامی در پایان تصریح کرد «چنین ترکیب عجیبی» هیچ آیندهای نخواهد داشت؛ هر چقدر هم که طرفداران آن، قدرتمند باشند. چرا که این ترکیب با منظق زندگی و تاریخ عراق سازگاری ندارد.
در این میان، سکوت آیت الله سید علی سیستانی قابل توجه است. وی که مرجع تقلید بخش عظیمی از شیعیان عراق است، هیچ موضعی درباره ماجرای ورزشگاه کربلا اتخاذ نکرده است. به نظر میرسد او درک متفاوتی از مرزهای «قداست» کربلا دارد. برخی ناظران معتقدند که آیت الله سیستانی، طبق فقه شیعی، مرزهای قداست کربلا را به حرمین و مناطق مجاور آن محدود میکند. ورزشگاه کربلا حدودا ۱۰ کیلومتر با مرکز شهر کربلا فاصله دارد. احتمالا بر مبنای همین فاصله، آیت الله سیستانی، ماجرای ورزشگاه را مهم تشخیص نداده است.
رقص زنان در ورزشگاه کربلا جنجال به پا کرد
برگزاری افتتاحیه مسابقات فوتبال در شهر کربلا، واکنشهای زیادی را در عراق، هم از طرف مقامات سیاسی و هم مقامات مذهبی به دنبال داشته است.
به گزارش طرفداری، روز گذشته، افتتاحیه مسابقات فوتبال غرب آسیا در ورزشگاه کربلا برگزار شد، اما اجرای رقص و موسیقی توسط زنان در یکی از شهرهای مذهبی عراق، واکنش شدید، مقامات مذهبی و سیاسی در این کشور را به دنبال داشته است.
در این مراسم سه رقاص (دو زن و یک مرد) حضور داشتند که و لباسی که برتن داشتند، نماد پرچم عراق بود. یک زن نوازنده هم در زمین چمن استادیوم، با ویولن سیاه رنگ خود، سرود عراق را اجرا کرد. حالا ساعتی پس از برگزاری این مراسم و فراگیر شدن تصاویر آن در فضای مجازی که واکنشهایی را به دنبال داشته، دیوان وقف شیعی، در بیانیه ای برگزاری چنین مراسمی را در کربلا، محکوم کرده است.
دیوان وقف شیعی، حضور زنان بدون حجاب را در این مراسم افتتاحیه، بی احترامی به مقدسات خوانده است. نوری المالکی، نخست وزیر سابق عراق و رئیس ائتلاف دولت قانون، بلافاصله پس از این مراسم، با انتشار بیانیه ای شدیدالحن، برگزاری این مراسم را محکوم کرد. وی از دولت خواست تا هرچه سریعتر تحقیقاتی را آغاز کند و افرادی را که مسئول هتک حرمت به مقدسات شهر کربلا بوده اند را شناسایی و بازخواست کند.
گفته میشود مسئولیت برگزاری این مراسم برعهده وزارت ورزش و جوانان عراق بوده است و مسئولان رده بالای این نهاد هنوز واکنشی به این موضوع نداشته اند. شهردار کربلا هم در بیانیه ای جداگانه، وزارت ورزش عراق را به هتک حرمت به مقدساتِ شهر کربلا، متهم کرد و برگزاری این مراسم را محکوم کرد.
از طرفی احمد الموسوی، رئیس روابط عمومی وزارت ورزش عراق، مسئولانی که برگزاری این مراسم را محکوم کرده اند را ریاکار توصیف کرده است و در این باره به تلویزیون روداو گفته:
سیاستمداران معترض عراقی (اشاره به نوری المالکی)، بهتر است ابتدا به بغداد بروند و مشروب فروشیها و کلوبهای شبانه را تعطیل کنند و سپس به وزارت ورزش عراق بابت برگزاری یک مراسم ساده، حمله کنند. هیچ قانونی، وزارت ورزش عراق را در برگزاری چنین مراسمی در کربلا، منع نکرده است و هیچ نقض قانونی رخ نداده است.
انتشار تصاویر افتتاحیه، واکنشهایی را در میان برخی کاربران ایرانی به دنبال داشت و بسیاری به مقایسه وضعیت حضور زنان در استادیوم، در دو کشور عراق و ایران پرداخته بودند. فراگیر شدن واکنشها در شبکههای اجتماعی، اعتراض مقامات شیعی در عراق و نوری المالکی را به دنبال داشت.
دفتر آیتالله سید علی سیستانی، بزرگترین مرجع شیعیان عراق، هنوز درباره برگزاری این مراسم هیچ اظهار نظری نکرده است.
فیفا، فدراسیون بین المللی فوتبال، محرومیت عراقیها در میزبانی از رویدادهای بین المللی را مارس 2018 برداشت و اربیل در اقلیم کردستان عراق، کربلا و بصره از نظر فیفا، توانایی میزبانی مسابقات مختلف را دارند. فیفا پس از تجاوز صدام حسین به کویت، این کشور را از میزبانی مسابقات فوتبال محروم کرده بود و این محرومیت تا سال 2012 ادامه داشت، پس از اینکه این تحریم در سال 2012 برداشته شد، یک مسابقه در استادیوم اربیل کردستان عراق برگزار شد که به دلیل قطعی برق نیمه تمام ماند، فیفا باز هم محرومیت خود را تا سال 2018 علیه میزبانی عراق، تمدید کرد.
اجرای هفته گذشته جویل در عراق با واکنشهای زیادی روبرو شد و بسیاری از شخصیتهای عراقی نسبت به حضور این نوازنده لبنانی و برنامه اجرا شده توسط وی انتقاد کردند،
واکنش تند حسین انصاریان به رقص زنان در ورزشگاه کربلا
حجت الاسلام حسین انصاریان -استاد حوزه علمیه قم- در پیامی به حواشی برگزاری مراسم افتتاحیه بازیهای قهرمانی غرب آسیا در ورزشگاه کربلا واکنش نشان داد.
به گزارش ایسنا، متن پیام حجت الاسلام حسین انصاریان در این باره به شرح زیر است:
"انا لله و انا الیه راجعون
ما عشت اراک الدهر عجبا
هرگز در باورمان نمیگنجید که در برابر چشمان شیعیان غیرتمند عراق که همه ساله میزبان میلیون ها زائر حضرت سیدالشهدا هستند در مراسم ورزشگاهی در حریم مقدس و پاک کربلا و حرم پاک و مطهر آل الله (ع) که محل نزول ملائکه و قدمگاه اولیا و انبیا و ائمه معصومین (ع) و سرزمین کرب و بلا و غم و مصیبت جانکاه آل طه (ع) است، زنان رقاصه و نوازنده که یاد آور فساد بنی امیه و وارث یزید و یزیدیانند حضور یابند و قلب مقدس امام زمان (عج) و اهل بیت (ع) و شیعیان پاک و مخلص را به درد آورند و با این حرکت شیطانی دل شیطان صفتان و دشمنان اهل بیت (ع) خصوصا وهابیت خبیث را شاد نمایند و داغی جانگداز بر پیکر اسلام بگذارند.
امید است با موضع گیری صریح مراجع و علمای اعلام و اعتراض فراگیر و جدی شیعیان مخلص و غیور و اعلام انزجار از این گونه رفتارهای بی شرمانه و موزیانه، این ظلم فاحش دردآور و این حرکت فجیع در نطفه خفه گردد و از تکرار آن در این سرزمین مقدس جلوگیری شود و با استغفار به درگاه ربوبی و عذرخواهی از ساحت مقدس ارباب غریب و مظلوم، حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و فرزند رشید امیرالمومنین حضرت قمربنی هاشم(ع) و خاندان پاک رسول با کرامت اسلام (ص) موجبات شادی آن حضرات فراهم و قلب جریحه دارشان التیام یابد."
عذرخواهی فدراسیون فوتبال عراق درپی اتفاقات ورزشگاه کربلا
فدراسیون فوتبال عراق با انتشار بیانیهای در خصوص برگزاری مراسم افتتاحیه مسابقات فوتبال غرب آسیا اعلام کرد: فدراسیون فوتبال عراق بر خود لازم میداند به واکنشهایی که در قبال برگزاری مراسم افتتاحیه مسابقات غرب آسیا دیده شد احترام بگذارد و بر این نکته تاکید دارد که شهر کربلا دارای قداست خاصی است.
در بیانیه فدراسیون فوتبال عراق آمده است: در خصوص وقایع مراسم افتتاحیه لازم به ذکر است که برگزاری این مراسم بر عهده وزارت ورزش و جوانان بوده و در خصوص بخشهایی از این مراسم قراردادی با یک شرکت لبنانی به امضا رسیده بود که با حضور کارمندان این شرکت برنامه اجرا شد و تنها هدف از این اقدام نشان دادن زیباترین چهره کشور پس از رهایی از ظلم نیروهای تکفیری بود.
در ادامه این بیانیه آمده است: با توجه به آنکه برخی بر این عقیده هستند آنچه در این مراسم روی داد توهین به وجهه دینی و مذهبی استان کربلای مقدس است فدراسیون فوتبال عراق مراتب عذرخواهی جدی خودش را اعلام میدارد با ذکر این موضوع که چنین قصد و هدفی وجود نداشته و تمامی عوامل تنها به دنبال خدمت به کشور بودهاند.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
شنبه 27,آوریل,2024