يادداشت ها و مقالات يزدفردا
دغدغه های توسعه استان يزد
ميثم كوچك زاده
كارشناس ارشد اقتصادي
آنچه مسلم است، استان يزد بدليل ويژگيهاي خاص تاريخي، جغرافيايي، انساني و ... از قابليت بالايي براي رشد و توسعه اقتصادي برخوردار مي باشد. سهم 4/1 درصدي استان از جمعيت كشور، سهم 8 درصدي استان از مساحت كشور، سهم بالاي استان از دانشگاهها و مراكز آموزش عالي كشور، وجود نيروي انساني مستعد، تحصيلكرده و داراي سطح بالاي تحصيلات عالي، تنوع اقليمي و وجود آثار ارزشمند تاريخي، مهارت و سخت كوشي كشاورزان و انجام فعاليتهاي كشاورزي با وجود كمبود منابع آب و خاك، وجود معادن غني و كارگاههاي كوچك و بزرگ صنعتي (سهم 5 درصدي استان از معادن فعال كشور و سهم 3 درصدي استان از كارگاههاي داراي 10 نفر كاركن و بيشتر كشور)، سابقه ديرينه استان در توليد و صنعتگري، تخصص و اعتبار بالاي پزشكان استان بويژه در درمان بيماريهايي چون ناباروري، قلب و عروق و ...، فرهنگ اصيل ديني و اسلامي و روحيه سختكوشي و قناعت ورزي مردم استان، موقعيت خاص جغرافيايي و ترانزيتي استان و قرارگرفتن در مسير كريدور بين المللي شمال- جنوب و شرق- غرب و دهها مورد ديگر كه ذكر آن از حوصله اين مطلب خارج است، قابليت و آمادگي بالاي توسعه يافتن استان و نقش پررنگي كه استان مي تواند در توسعه كشور داشته باشد را نشان مي دهد.
متأسفانه علي رغم پتانسيلهاي مذكور، بررسي آمارهاي موجود نشان مي دهد استان يزد تنها 3/1 درصد از محصول ناخالص داخلي كشور (بدون احتساب نفت و گاز) را دارا بوده و از اين لحاظ در جايگاه 19 كشور قرار دارد. همچنين سرانه محصول ناخالص داخلي استان 2/17 ميليون ريال بوده كه از ميانگين كشوري (85/17 ميليون ريال) پايين تر بوده و در جايگاه 9 كشور قرار دارد. بررسي رشد واقعي سرانه محصول ناخالص داخلي در دوره 83-1378 نشان مي دهد استان يزد با ميانگين رشد ساليانه 9/5 درصد، در جايگاه 25 كشور از لحاظ ميزان رشد اقتصادي قرار دارد.
به طور كلي بررسي شاخصهاي موجود نشان مي دهد استان يزد علي رغم تلاشهاي صورت گرفته نتواسته است از ظرفيت ها و پتانسيلهاي موجود استفاده لازم را به عمل آورده و رشد پايين اقتصادي استان باعث شده است سهم استان در اقتصاد كشور كمتر از حد مورد انتظار باشد.
حال سؤال اين است كه چه عواملي باعث بوجود آمدن اين وضعيت گرديده است و يا به عبارت ديگر توجه به چه عواملي مي تواند روند موجود را تغيير داده و نقش استان در اقتصاد كشور را پر رنگ تر نمايد.
بررسي وضعيت اقتصادي استان نشان مي دهد استان يزد از زيرساختهاي لازم براي توسعه (نيروي انساني، سرمايه، راه، انرژي، ارتباطات، مواد اوليه و ...) تا حد قابل قبولي برخوردار بوده و مشكل قابل توجهي در اين زمينه ندارد. نيروي انساني تحصيلكرده و آماده به خدمت، تسهيلات بانكي آماده پرداخت به طرحهاي داراي توجيه فني- اقتصادي، شبكه گسترده راههاي اصلي و فرعي، شهركهاي صنعتي آماده سازي شده، خطوط انتقال برق، گاز، تلفن و آب به نقاط مختلف استان بويژه شهركها و نواحي صنعتي و ... نشان از مهيا بودن زيرساختهاي استان براي هرگونه فعاليت توليدي و اقتصادي مي باشد. پس نمي توان كم كاري بخشهاي زيربنايي استان را دليل اصلي توسعه نيافتگي مورد انتظار استان دانست و با تلاش براي افزايش اعتبار دستگاهها (چه از طريق افزايش سهم استان از بودجه ملي و چه از طريق افزايش سهم دستگاههاي مورد نظر از بودجه استاني) انتظار تحول چشمگيري در اين زمينه داشت.
بررسيها و مطالعات انجام شده نشان مي دهد فقدان محركهاي توسعه و بخشهايي كه بتواند با رشد خود، ساير بخشها را نيز به دنبال خود بكشد، يكي از معضلات اصلي توسعه استان مي باشد. بعنوان مثال واحدهاي بزرگ توليدي (صنعتي، معدني و كشاورزي) استان عمدتاً بدليل ناقص بودن چرخه فراوري و زنجيره توليد آنها، آنطور كه بايد در خدمت توسعه استان نبوده و به عاملي براي خارج كردن ذخاير استان با كمترين ارزش افزوده تبديل شده اند (مانند معادن سنگ آهن استان).
آنچه مسلم است براي رفع مشكلات موجود، راه حلهاي زيادي وجود دارد. اما مهم اين است كه راه حلها متناسب با توان فكري و عملياتي بدنه مديريتي، كارشناسي و اجرايي استان باشد. در اين راستا هم انديشي صورت گرفته قبل از سفر رياست محترم جمهور به استان براي شناسايي گره هاي كور توسعه، محرك هاي توسعه، اقدامات اساسي و تأثير گذار و راه حلهايي كه بتواند جهشي در توسعه استان بوجود آورد، منجر به پيشنهاداتي گرديد كه 195 مورد آن در جلسه استاني هيأت محترم وزيران مورد تصويب قرار گرفت كه به نظر مي رسد پيگيري در جهت تحقق اين مصوبات بتواند تأثير قابل توجهي در توسعه استان داشته باشد.از جمله مصوبات مهم و تأثير گذار مي توان به موارد زير اشاره كرد:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
در پايان بار ديگر يادآوري مي گردد كه تنها راه توسعه مورد انتظار در استان و پيدا كردن جايگاه واقعي استان در اقتصاد كشور، توجه جدي به اقدامات اساسي و تأثير گذار در توسعه بوده كه مجموعه مصوبات سفر با توجه به اينكه براي تهيه آن از خرد جمعي مسئولان و صاحبنظران استان استفاده گرديده و مهمترين قدم آن يعني تصويب رياست محترم جمهور و هيأت محترم وزيران، برداشته شده است مي تواند راه روشني را پيش روي مسئولان استان قرار دهد. بنابراين لازم است كليه بدنه كارشناسي و مديريتي استان به همراه مسئولان عاليرتبه اي چون نماينده محترم ولي فقيه در استان، نمايندگان محترم استان در مجلس شوراي اسلامي و استاندار محترم و معاونين ايشان، همت خود را بسيج نمايند تا بتوانند با اجرايي كردن اين مصوبات (و همچنين در مورد مصوباتي كه مطالعه آن تصويب شده است، پيگيري آنها تا مرحله اجرا)، چشم انداز وسيعي از تحولات شگرف را پيش روي مردم استان قرار داده و جايگاهي متناسب با قابليت ها و پتانسيلهاي موجود در استان را به ارمغان آورد.
لازم به ذكر است تشكيل كميته اي به منظور جذب، حمايت و تشويق جدي سرمايه گذاران داخلي و خارجي (بويژه سرمايه گذاران يزدي مقيم خارج از استان) و همچنين كميته اي جهت كنترل و هدايت جدي تسهيلات بانكي به سمت طرحهاي توليدي مناسب و مورد نياز در استان مي تواند بهترين و سريعترين راه براي استفاده از ظرفيتهاي توسعه بوده و بعنوان عقبه و پشتيباني كننده مناسب از اقدامات محرك در دست پيگيري، رونق قابل توجهي در استان بوجود آورد.
گروه يادداشت ها و مقالات يزدفردا
يزدفردا
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
http://www.yazdfarda.com/news/af/7850/
یکشنبه 12,ژانویه,2025