عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی از کاهش 55درصدی ارزش پول ملی که ناشی از نوسانات ارزی در طول کتر از یکسال گذشته بوده است خبر داد و گفت: رانت زیاد ناشی از نوسانات اخیر بازار ارز خبر داد.

به گزارش مهر، احمد توکلی در نشست ماهانه انجمن اقتصاددانان ایران در اتاق بازرگانی ، صنایع ، معادن و کشاورزی ایران افزود: از اول آذر 90 تا 8 مهر امسال 27 میلیارد دلار ارز به نرخ مرجع فروخته شد که حدود 16 هزار میلیارد تومان سود بادآورده را از جیب ملت به کیسه افراد معدودی سرازیر کرد.

وی اظهر کرد: نرخ ارز، 30 آبان سال 90، هزار و 320 تومان بود که در چهارم بهمن پارسال به 2 هزار و 50 تومان افزایش یافت و اگر چه دخالت دولت موجب شد حدود 2 ماه نرخ ارز پایین نگه داشته شود، اما 8 مهر امسال نرخ ارز به 2 هزار و 805 تومان افزایش یافت که نشان می دهد ، ارزش پول ملی 55 درصد کاهش یافته است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: چهارپنجم درآمد صادراتی کشور از نفت و مشتقات آن در مالکیت دولت است و به طور نمونه در سال 89 ، هفتاد و نه و 3 دهم درصد از کل صادرات کشور و در شش ماه نخست پارسال 84 و 6 دهم درصد از درآمد صادراتی کشور از طریق نفت و مشتقات آن حاصل شده است.

وی افزود: در سال 89 ، 109  و سه دهم میلیارد دلار و در سال 90 حدود صد میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم و این در حالی است که واردات ما در سال 89 ، شصت و چهار و نیم میلیارد دلار و در سال 90 ، شصت و یک و چهار دهم میلیارد دلار بوده است.

نماینده مردم تهران گفت: ارزش واردات در نیمه اول امسال 10 و نیم درصد کمتر از مدت مشابه پارسال و از نظر وزنی 12 درصد بیشتر بوده است.

توکلی یادآور شد: اگر چه تحریم دسترسی به درآمد ارزی را دشوار و پر هزینه کرده، اما در عمل نتوانسته است نتایج مورد انتظار نظام های استکباری را محقق کند.

وی  نا اطمینانی در ریسک و در نتیجه کاهش سرمایه گذاری و تولید بر اثر تشدید تحریم ها ، ریسک کار با بانک های نامعتبر ، هزینه تبدیل مکرر ارز ، هزینه انحصار چند جانبه بازار فروش خدمات بانکی و بیمه ، حمل مجدد کالا ، هزینه کاهش کیفیت در معاملات تهاتری ، هزینه انحصار چند جانبه فروشندگان خدمات فنی ، تأخیر در واردات و هزینه نگهداری ارز در خارج از کشور را از عوامل نوسانات ارزی در کشور برشمرد.

رئیس سابق مرکز پژوهش های مجلس عنوان کرد: تحریم ، هزینه مبادله را از 15 تا 20 درصد افزایش داده اما بقیه نوسانات مربوط به سیاستگذاری های اقتصادی است.

توکلی افزود: افزایش نقدینگی یکی از عوامل موثر در نوسانات بازار ارز است و به طور نمونه در پایان شهریور 84 ، نقدینگی ما از 78 هزار میلیارد تومان با افزایشی بیش از 5 برابری به 400 هزار میلیارد تومان در پایان شهریور امسال رسید.

وی افزایش کسری بودجه غیر نفتی ، افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی ، سیر صعودی پر نوسان و طولانی مدت بازار ارز ، بی کفایتی مسئولان پولی و اقتصادی دولت و تعلل دولت در چاره اندیشی برای مشکلات را از عوامل افزایش نقدینگی در کشور بیان کرد.

نماینده مردم تهران در مجلس همچنین گفت: در شش ماه نخست امسال هر ماه 3 هزار و 500 میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شد اما درآمد حاصل از افزایش قیمت حامل های انرژی 2 هزار و 700 میلیارد تومان بود که دولت کسری این شش ماه را از طریق تنخواه بانک مرکزی تأمین کرده است.

وی افزود: در بی اعتمادی که به علت نبود ثبات در بازار ارز بوجود می آید تجار از عرضه کالا و تولید کنندگان از تولید خودداری می کنند ، میل به خرید کالای بادوام افزایش می یابد ، صادرات گران تمام می شود، قدرت رقابت خارجی کاهش می یابد و واردات نهاده های تولید آسیب می بیند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ترقی نکردن ارز به عنوان ابزار تأمین کسری بودجه دولت کاهش کسری تراز بازرگانی خارجی ، افزایش قدرت رقابت خارجی ، ثبات حداقل یک ساله در بازار ارز ، از بین نبردن ذخایر ارزی و کم کردن شکاف دو نرخی ارز وسفته بازی را از شرط های لازم برای رسیدن به ثبات در بازار ارز بیان کرد.

وی با بیان این که باید با عمل به قانون، ارز جعلی مرجع کنار گذاشته و نظام نرخ ثابت به جای نظام شناور مدیریت شده نرخ ارز برای یک تا دو سال اعمال شود، گفت: مجلس هم باید با اصلاح برنامه پنجم به دولت اجازه تعیین نرخ ثابت ارز را بدهد و تقاضای ارز برای واردات کالا و خدمت مجازی را بپذیرد.

توکلی اضافه کرد: باید نرخ ارز برای واردات کالاهای اساسی نیز همان نرخ بازار رسمی باشد و برای حمایت از مصرف کننده می توان سبدی از کالاهای اساسی به شکل کوپنی و سهمیه بندی توزیع کرد.

وی گفت: تعرفه ها و جواز واردات و ممنوعیت های بازرگانی به عنوان ابزار مهار کردن تقاضای ارز برای واردات کالاهای لوکس و غیر ضرور بکار گرفته شود و سیاست های انبساطی مالی و پولی مانند افزایش یارانه نقدی باید هدفمند باشد.

توکلی با اشاره به اینکه مدیریت پولی ، ارزی و اقتصادی کشور ناتوان ، وابسته و بدون راهبرد است که به بحران اعتماد در بازار ارز دامن زده است، اصلی ترین راه حل این مشکل را احیای اعتماد دانست و از مسئولان و نمایندگان مجلس خواست در حوزه بازار ارز و پول به دلیل اثر گذاری بالای آن ، کمتر مصاحبه کنند.