چكيده
یزد یکی از شهرهای مرکزی ایران است که به واسطه‌ی سابقه‌ی تاریخی اش، جزء شهرهای پر رونق در حوزه‌ی صنایع دستی و آثار هنری مانند پارچه  بافی، خراطی، آجر کاری و معماری و سفال  و ... به شمار می‌آید و با تاریخ ریشه دار با قدمتی چندین هزار ساله، همچون نگینی گرانبها، بر تارک کویر مرکز ایران می‌درخشد . روایت تلاش و جدال مردم این ناحیه در طول تاریخ، برای غلبه برطبیعت قهار و ناسازگار این دیار، اسطوره ایست که به واقعیت پیوسته و در جای جای این استان نمودی عینی یافته است . به همین جهت یزد همواره به عنوان کانونی پرجاذبه برای به وجود آمدن الگوی مناسب مذهبی، فرهنگی و فعالیت‌های صنعتی، معدنی، کشاورزی، تجاری، هنری و معماری مطـرح بـوده اسـت . بـه سـادگی می توان دریافت که یزد همواره، پیام فرهنگی اصیل و ویژه خود را داشته، فرهنگی که قرن‌ها قبل از اسلام آغاز شده، با پیدایش اسلام به یکباره به نقطه اوج و ترقی خود رسیده و از آن زمان به بعد با اسلام و قرآن و محبت اهل بیت(ع) پیوند ناگسستنی برقرار کرده است . اگر چه یزد به خاطر داشتن کویرهای وسیع، بافت سنتی و ساده و بی پیرایه را تشکیل داده است . لذا سعی شده تا با استفاده از ذات حقیقی شهر یزد تمامی منسوباتش، طرح‌هایی در زمینه‌ی مانتوی بانوان با مصرف میهمانی طراحی گردد . اما به دلایل شخصی سعی شده، تا مانتوهای پر زرق و برق و مناسب جهت مصارف شب ارائه گردد انتخاب پارچه‌ها نیز، به همین منظور صورت پذیرفته است. لازم به ذکر است که شیشه‌های رنگین ارسی‌های استفاده شده در معماری یزد عاملی مهم در این جهت بخشی بوده است.
كلمات كليدي: بافت تاريخي يزد، مانتو، معماري

مقدمه
معماری یزد تاریخی چند هزار ساله دارد و تلاش برای شناسایی و معرفی بیشتر آثار، صورت گرفته شده است از این رو تلاش‌ها و بازنگری این آثار هنری باعث شده است که گردو غبار قرون از این گوهرهای تابناک پاک شده و تلالو چشم نواز آنها دوباره آشکار شود. به این ترتیب آثار معماری این دیار همانطور که از اصالت گذشته نشانی دارد باز هم محتاج بازشناسی و معرفی است. جامعه ای که در آن زندگی می‌کنیم رو به پیشرفت و ترقی است احتیاج به خوراک، پوشاک و ... از نیازهای فردی هر انسانی است پوششی که ما از آن نام می‌بریم باید طوری باشد که  بیشتر احتیاجات افراد را تأمین کند و مناسب با مد  روز باشد. یکی از این پوششها که از قدیم تا بحال به عنوان پوشش رو استفاده  می‌شده است مانتو می‌باشد. پوششی که از آن در بیشتر مکان‌ها  استفاده می‌شود. هدف از اجرای این تحقیق، اجرای این پوشش توأم با طرح و مد است با فرهنگ عنصر معماری یزد که تلقی گر خشت و بام و دیوارهای کاهگلی ست و بلندترین  گام برای باز شناختن این آثار ارزشمند است. بی شک با تلاشهای  بی محابانه بتوانیم این میراث غنی گذشتگان  را به طور صحیح و شایسته در یکی از احتیاجات بشر که آن هم پوشش و لباس مانتو است را به اجرا و نظر خوانندگان در آورم.استان یزد درفلات مرکزی ایران قرار دارد و یکی از حوزه‌های مهم جغرافیایی است از لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز از کهن ترین مناطق ایران به شمار می‌رود و از گذشته‌های دور دارای فرهنگی درخشان بوده است .بزرگترین هنر یزدی را می‌توان، هنر زیستن، و تلاش او در خطه ای  دانست که مجموعة شرایط برای تداوم بقا، ناگوار است . (( هنر )) یعنی تبدیل محدودیت‌ها به امکان، (( هنر )) یعنی شناخت خود ،(( هنر )) یعنی شناخت طبیعت، (( هنر )) یعنی استخدام طبیعت خشن و تبدیل آن به محیطی با صفا برای زندگی و زنده ماندن و این خود نشانة تلاش و سخت کوشی مردمانی ذاتاً صبور و پر حوصله است . شهر یزد این سعادت را در طول تاریخ پر فراز و نشیب ایران داشته که کمتر مورد تاخت و تاز سپاهیان بیگانه و آشنا باشد، سپاهیان سیاهکاری که خوراکشان فرهنگ، تمدن و انسان است و این شهر حتی در مقاطعی از تاریخ جهان پناهگاهی شده است، برای اندیشوران و اندیشمندانی که از ستم ستمکاران جانشان بر سر راه بوده است . معماری متعدد تاریخی یزد، نشان از آن روزگاران دارد . معماری ای که پیشینه ای چندین هزار ساله به درازای تاریخ، به اندازه استقامت انسان و به پهنای ایمان دارد و تلاش برای شناسایی و معرفی بیشتر آثار صورت گرفته شده است . از این رو تلاش‌ها و بازنگری این آثار هنری باعث شده است که گرد و غبار قرون، از این گوهرهای تابناک پاک شده و تلألو چشم نواز آن‌ها دوباره آشکار شود . به این ترتیب آثار معماری این دیار همانطور که از اصلالت گذشته نشانی دارد باز هم محتاج بازشناسی و معرفی است . جامعه ای که در آن زندگی می‌کنیم، رو به پیشرفت و ترقّی می‌باشد احتیاج به خوراک، پوشاک و ... از نیازهای فردی هر انسان است . پوششی که از آن نام می‌بریم باید طوری باشد که بیشتر احتیاجات افراد را تأمین کند و مناسب با مد روز باشد . یکی از این پوشش‌ها که  از قدیم تا به حال، به عنوان پوشش رو استفاده می‌شده، ( مانتو ) است، پوششی که از آن در بیشتر مکان‌ها استفاده می‌شود . هدف از اجرای این تحقیق، اجرای این پوشش توأم با طرح و مد است، با فرهنگ عنصر معماری یزد که تلقی گر خشت و بام دیوارهای کاهگلی ست و بلندترین گام برای باز شناختن این آثار ارزشمند می‌باشد . استفاده از طرح و شکل و فرم معماری بناهای زیبای تاریخی یزد که ریشه در تاریخ اجداد و نیاکان و گذشتگان ما بر روی لباس یا به تعبیری مانتو دارد، خود بیانگر فرهنگ ایرانی و اسلامی است . به دلیل اثرات زیاد فرهنگ وبینش غرب و ورود لباس‌ها ومدهای غربی در لباس‌های ایرانی که به وفور دیده می‌شود، لذا هدف از اجرای این تحقیق، ایجاد و آفرینش با استفاده از الگوها و فرهنگ‌های گذشتگانمان به شکل مدرن امروزی طرح‌هایی را بنابر سلیقه‌ها و دیدگاه‌های متفاوت افرادی که هنوز هم نتوانسته است مدها و پوشش‌های ایرانی آن‌ها را راضی گرداند، قدم در مسیری گذاریم که دیگر میل و رغبتی به سمت فرهنگ و برهنگی غرب نباشد و حتی بتوانیم با استفاده از اصل و ریشه نیاکانمان همراه با فرهنگ اسلامی که مسئولیتی جهانی و مهم بر دوش ماست، در عرصه‌ی دنیا در معرض نمایش بگذاریم . جهانی که از پوشیدگی به سمت برهنگی و عریانی سرازیر شد و غرب توانست حتی تا حدی زیاد، موفق شود و ما بتوانیم با نشان دادن قدرت و اقتدار اصیل و افکار گذشته نیاکان خود و تلفیق در افکار امروزی راه را برای آنها مسدود گردانیم و کلام خود را با نشان دادن هنر معماری در تلفیق لباس به شکل امروزی که یک شاخه ای از تمام هنرهای بیکران است به معرض عرصه دیدگان بنگاریم . این پایان نامه انتهای توانمدیها نیست، بلکه شروع خلق اثرات جدیدتر و طرح‌ها وایده‌های بهتر و مدرن تر است .

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا