محمد حسین تقوایی : بازهم شهرداری یزد، اینبار در سازمان اتوبوسرانی و حومه یزد شاهکاری دیگر در قالب طرح«پایانه اتوبوسرانی شهری شهدای محراب» رونمایی کرد،  اینبار، نه تنها مشکلی از شهروندان رفع نکرد بلکه مشکلات عدیده از جمله اتلاف وقت، افزایش چهار صدد صدی کرایه بها برخی خطوط، سردرگمی و همچنین خطرات جانی را برای شهروندان به ارمغان آورد.
در ابتدا سازمان اتوبوسرانی یزدو حومه اعلام کرده بود، با توجه به مسائل و مشکلات ترافیکی میدان ابوذر و ایستگاه ابتدای خیابان کاشانی جنب منابع طبیعی و نیروی انتظامی تمهیدات لازم اندیشیده شده و زمین جنب میدان شهدای محراب و ایران خودرو جهت احداث پایانه در نظر گرفته شد امادر اجرا، این پایانه، جایگزین پایانه اطلسی شده و تمام خطوط منتهی در منطقه را دچار تغییرات اساسی نموده، موضوعی که به نظر میرسد فراتر از اینکه غیرکارشناسی است کمی هم دور از تعقل و خردگرایی اتخاذ شده است.
بنا بررسی ها صورت گرفته، به صورت اجمالی به برخی از مشکلات و معضلات اشاره می گردد بدیهی است شاید کارشناسان خبره و کارآزموده شهرداری چنین نقطه ضعفهایی را قبول نداشته باشند انتظار میرود حداقل به احترام مردم شریف یزد جوابگو ابهامات مطرح شده باشند.

پایانه اتوبوسرانی شهری شهدای محراب
بنا به گفته منابع خبری به نقل از مدیران شهری یزد،  پایانه اتوبوسرانی شهری شهدای محراب در قسمتی از تقاطع غیرهمسطح شهدای محراب یزد به مساحت ۴۵۰۰ مترمربع و با صرف هزینه ای نزدیک به یک ملیارد ریال در  ماههای گذشته به بهره برداری رسید.
این پایانه، در موقعیت حاشیه میدان شهدای محراب، تلاقی بلوار مدرس و خیابان کاشانی(شلوغ ترین نقطه ترافیکی شهر یزد)، طراحی و پیاده سازی شده و بر اساس طرح اعلام شده، کلیه مسیرهای خطوط اتوبوسرانی منطقه تغییر و باساختار جدیدی پیاده سازی شده است.

اتلاف زمان، بزرگترین زیان پایانه شهدای محراب
گرچه آمار روزانه مسافرین مسیر میدان اطلسی - سه راه شحنه منتشر نشده است اما به گفته یکی از روسای خطوط ، خط بین سه راه شحنه تا اطلسی، یکی از شلوغ ترین خطوط اتوبوسرانی یزد محسوب میشود که حدود یک سوم از جابجایی مسافرین در این مسیر صورت می گیرد.
حال با احداث نقطه ناهمگون پایانه شهدای محراب ، مسافرین خط سابق اطلسی - سه راه شحنه و دیگر مسیرها منطقه مجبورند که در این پایانه توقف و پس از معطلی، اتوبوس جدید سوار شوند به گونه ای که این جابجایی به صورت میانگین ربع ساعت زمان هر مسافر را تلف می کند، از سوی دیگر با توجه به تعلیق ایستگاه میدان ابوذر و عدم اختصاص اتوبوس مجزا به نقاط مهم از جمله میدان اطلسی، جمع کثیری از شهروندان در بین ایستگاههایی نظیر میدان اطلسی، بیش از نیم ساعت معطل می شوند.
به عبارت ساده، مسافر مسیر اطلسی به سه راه شحنه و برعکس  برای طی مسیر بیست و پنج دقیقه گذشته، اکنون یک ساعت وقت صرف میکنند و این اتلاف زمان،حداقل برای پنجاه هزار نفر در روز رخ میدهد که جای تامل و تدبر دارد.

افزایش چهارصد درصدی کرایه بها اتوبوس در برخی نقاط
شاید بتوان به گفته برخی از شهروندان صحه گذاشت که  استقرار پایانه شهدای محراب تنها با هدف افزایش دو برابری کرایه بهای برخی از خطوط اصلی اتوبوسرانی است،به گونه ای که مسافرین همیشگی مسیر مجاهدین به صفاییه اینک مجبورند دو بار کرایه بهای یکصد تومانی را پرداخت کنند این در حالیست که کرایه بهای ناوگان اتوبوسرانی شهر یزد در اواسط سال گذشته هم در اقدامی غیراصولی دو برابر شد، حال در فاصله کمتر از شش ماه، کرایه بهای اتوبوس شهری برخی از نقاط یزد چهار برابر شده است.
این ابهام زمانی قوت می یابد، که انتظار میرفت، اگر حسن نیتی باشد، سازمان، کرایه بهای برخی از مسیرها از جمله شهدای محراب به سه راه شحنه که در اصل مسافت مسیر، نصف شده است، را با کرایه گذشته، یعنی پانصد ریال اخذ کند، گرچه بعید به نظر میرسد که سازمان اتوبوسرانی یزد و حومه از افزایش سود کلان دوبرابری اخیر چشم پوشی کند.

ناهمگونی در شبکه اتوبوسرانی یزد
این موضوع که شبکه خطوط اتوبوسرانی شهری یزد، نامنظم و درهم پیچیده است نکته ایست که با بررسی اجمالی مسیرها قابل درک است، اما اینک با اتصال وصله ناجور  پایانه شهدای محراب به شبکه اتوبوسرانی ، این درهم پیچیدگی و نامنظمی به اوج خود رسیده است.
گزچه قرار بود که شهدای محراب جایگزین ایستگاه ابوذر شود اما بنا به تصمیم مشاوران و کارشناسان خبره شهرداری یزد، علاوه بر تعلیق کلیدی ترین پایانه مسافری منطقه در اطلسی، شبکه خطوط اتوبوسرانی یزد بدون طرح مطالعاتی و کارشناسی اصولی، بنا به ذوق و سلیقه طراحی مجدد و پیاده سازی شده است که حداقل انتظار میرود اگر مطالعاتی صورت گرفته به اطلاع عموم مردم برسد اما بدون شک طراحی خطوط جدید،احساسی و براساس سلایق فردی تنظیم شده به گونه که با هیچ معیاری قابل تجزیه و تحلیل نیست.

مکان یابی نادرست گریبانگیر پایانه شهدای محراب
مکان یابی نادرست یکی از ریشه دارترین معضلات پروژه های شهری یزد محسوب میشود، به نظر میرسد مکان شهدای محراب به منظور احداث پایانه از سر ناچاری و عدم توانایی شهرداری در خریداری یا اجاره مکان مناسب است که بارها در گفتگوها اعضای شورای شهر و مدیران شهری، از مکانهایی چون، محل سازمان انتقال خون،دخمه، ابتدای ورودی شهر حمدیا و... برای احداث پایانه جایگزین ابوذر یاد شده اما در نهایت با تصاحب قسمتی از تقاطع توسط شهرداری پایانه در این محل ناهمگون احداث شد.
بدیهی ترین امر این است که  پایانه های اتوبوس شهری در چهار گوشه شهر و در آخرین نقطه شبکه اتوبوسرانی تعبیه می شود تا ضمن جلوگیری از اتلاف وقت، مسافت بیشتری را پوشش داده و در نهایت ساختار خطوط مهندسی شود ، حال بر اساس کدام معیار و اصول  شهرسازی چنین تصمیمی اتخاذ شده است که در چنین منطقه ای پایانه ای کلیدی و مادر تعبیه شود؟ سوالیست که جوابش را نمیتوان یافت مگر اینکه اجبار و ناچاری شهرداری در اتخاذ چنین تصمیمی را مدنظر بگیریم.

ترافیک شدید و احتمال تصادف شهروندان
یکی از کارشناسان شهرداری مدعی شد که محل فعلی پایانه شهدای محراب، جزیی از رینگ های کناری تقاطع ست به عبارتی شهرداری، قسمتی از میدان را پایانه نموده است.
این درحالیست که با توجه به ترافیک سرسام آور و سرعت غیرقابل کنترل خودروهای عبوری، تصادف دراین محل دور از ذهن نیست، تصادفی که بیشتر منجر به فوت خواهد شد.، حال این سوال پیش می آید که شهرداری در برابر تصادفات احتمالی جوابگو خواهد بود؟
از سوی دیگرموضوع  اشغال قسمتی از رینگ تقاطع غیرهمسطح کلیدی شهر، کارشناسی شده و قانونمنداست؟ تلاقی خروجی پایانه با خیابان اصلی شهر که پرتردد و با ترافیک سنگین است، باعث اختلال در رفت و شد اتوبوسها و خودروهای شهروندان میشود و به عبارتی نه تنها خطرات و مشکلات ایستگاه ابوذر حل نشد بلکه مشکلات جدید ترافیک ایجاد شده است.

پایانه ای که در شان شهروندان نیست
به گفته مسوولین شهری، مساحت این پایانه چهار هزارو پانصد متر است، این در حالیست که حداقل پنجاه دستگاه اتوبوس در مسیرهای منتهی به پایانه در حال تردد هستند که با توجه به وجود پانزده مسیر تعبیه شده،  به صورت میانگین، پانزده اتوبوس همزمان در ایستگاه حضور دارند که با این حجم خودرو، توقف، تردد و انتقال مسافرین با بی نظمی صورت میگیرد.
از سوی به دلیل عدم اختصاصی ایستگاههای جداگانه به هر مسیر در پایانه، هم مسافرین و هم راننده ها سردرگم  می کند، به گونه ای که یک ایستگاه متعلق به چندین مسیر است که مجبور به توقف و سوار کردن مسافر در کمترین زمان ممکن بوده که این خود باعث استرس و حتی برخورد شهروندان و راننده های محترم میگردد، حال سوال اینجاست که این مساحت کوچک گنجایش حدود ششصدنفر مسافر به صورت همزمان را داراست؟
از سوی دیگر در حالیکه شهر کویری یزد در روزهای آتی،روزهای گرمی را در پیش رو دارد فضای محیطی پایانه،  فاقد درخت و فضا سبز بوده و حتی از سایه بان و محل نشستن کافی برخوردار نیست، که این موضوع نشان میدهد که در برنامه ریزی شهرداری، شهروندان جایگاهی نداشته و ندارند.

مشکلات نامحسوس اما اساسی
مشکلات دیگری هم وجود دارد که نامحسوس بوده  و در نگاه اول قابل مشاهده نیست، از جمله  نبود مراکز خرید تا شعاع حدود یک کیلومتری پایانه، باعث میشود که بسیاری از شهروندان هزینه و زمان مجبور شوند، برای رفع نیازهای او خرید خود، در بین مسیر مجدد پیاده شوند موضوعی که در ایستگاه ابوذر به صورت عینی قابل مشاهده است، از سوی دیگر محاصره پایانه در بین خیابانهای پرتردد، امکان تصادف و مرگ شهروندان را بسیار افزایش می دهند، اینها تنها بخشی از مشکلاتی است که باعث اتلاف وقت، خستگی، تشویش اذهان و همچنین تهدید سلامتی شهروندان میشود که اشاره همه این نکات امکان پذیر نیست.


راه حل چیست؟؟؟
این موضوع که راه حل چیست، تنها در دانش فنی مشاورین باسواد، دلسوز و البته مردم دار هست که با بررسی و آنالیز بیشتر این معما را حل و فصل کنند گرجه، با نگاه کارشناسی و حتی با بررسی میدانی این نتیجه ملموس حاصل میشود که پایانه شهدای محراب از هر لحاظ فاقد استاندارد  بوده و از نظر مکانی و موقعیت دارای مشکلات بیشماری است که برخی از آن اشاره شد گرچه تصور میشود که مدیران شهری به این موضوع اهمیت چندانی ندهند.

پایانی بر پایانه شهدای محراب
تصور برخی از شهروندان از احداث پایانه شهدای محراب تنها به دلیل افزایش دوبرابری کرایه بها نزدیک به واقعیت است، از سوی دیگر، به نظر میرسد که شهرداری و اعضای شورای ترافیک و اعضای شورای شهر، به مشکلات شهروندان اهمیت چندانی نمیدهند، به هزار و یک دلیل پایانه شهدای محراب مکان مناسب و در خور شان شهروندان نبود و نیست به گونه ای که از سرناچار قسمتی از تقاطع را مسدود و پایانه ای در در جوار پرترددترین و خطرناکترین نقطه ترافیکی شهر یزد راه اندازی شده که فاقد امکانات رفاهی برای شهروندان است، حال شایسته است شهرداری دلایل و برتری های این پایانه را اعلام نماید تا شهروندان از برخورداری از پایانه و هم کارشناسان مجرب و خبره لذت ببرند....// 101201

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا