میرزا محمد کاظمینی در روزنوشت خود نوشت:

دهخدا در کتاب چرند و پرند میگوید :
بعد از چندین سال مسافرت هندوستان و دیدن ابدال و اوتاد و مهارت در كیمیا و لیمیا و سیمیا ، الحمدلله به تجربه بزرگی نایل شدم و آن دوای ترک اعتیاد به تریاک است . اگر این دوا را کسی در مملکت خارج کشف می کرد صاحب امتیاز آن می شد . انعام می‌گرفت و در تمام روزنامه‌ها نامش درج می‌شد . اما چه كنم كه در ایران کسی قدردان نیست !
عادت ، طبیعت ثانوی است. وقتی كسی به كاری عادت كرد دیگر به آسانی نمی‌تواند آن را ترک كند و علاج این است كه به ترتیب مخصوص و به مرور زمان آن را كم كند تا وقتی كه به كلی از سرش بیفتد .
حالا من به تمام برادران مسلمان و غیور تریاكی خود اعلان می‌كنم  كه ترک تریاک به این صورت ممكن است که ؛ اولأ در امر ترک مصمم باشند و ثانیأ مثلأ یك نفر كه روزی دو مثقال تریاک می‌خورد ، روزی یک گندم از تریاک كم کند و دو گندم مرفین به جای آن مصرف كند و كسی كه روزانه ده مثقال تریاک می‌كشد ، روزی یک نخود از آن کم کند و دو نخود حشیش مصرف کند  و همین طور ادامه دهد تا وقتی كه دو مثقال تریاک خوردنی به چهار مثقال مرفین و ده مثقال تریاک كشیدنی به مصرف  بیست مثقال حشیش برسد . بعد از آن تبدیل خوردن مرفین به آب دزدک مرفین و تبدیل حشیش بخوردن دوغ وحدت بسیار آسان است . برادران غیور تریاكی من ! وقتی خدا كارها را اینطور آسان كرده چرا خودتان را از زحمت حرف های مفت مردم و تلف كردن این همه مال و وقت خلاص نمی کنید !؟
ترك عادت در صورتی كه به این روش انجام شود موجب مرض نمی شود و كار خیلی آسانی است . وقتی بزرگان هم می‌خواهند عادت زشتی را از سر مردم بیندازند همین طور می‌كنند. شاعر خوب گفته است كه عقل و دولت قرین یكدیگر است . وقتی بزرگان فكر می‌كنند كه مردم فقیرند و استطاعت خوردن نان گندم را ندارند و رعیت همه عمرش را باید به زراعت گندم صرف كند و خودش همیشه گرسنه باشد ، ببینید چه می‌كنند :
روز اول سال نان را با گندم خالص می‌پزند . روز دوم در هر خروار گندم یک من تلخه ، جو ، سیاهدانه ، خاک اره ، یونجه ، شن ، كلوخ ، چاركه یا گلوله هشت مثقالی می‌زنند . معلوم است در یک خروار گندم كه صد من است یک من از این چیزها هیچ معلوم نمی‌شود . روز دوم دومن از این چیزها به یک خروار گندم می زنند . به این ترتیب روز سوم سه من ،روز چهارم چهارمن و بعد از صد روز كه سه ماه و ده روز می شود ، صد من گندم ، صد من تلخه ، جو ، سیاهدانه، خاك اره، كاه، یونجه یا شن می شود و هیچ کس هم ملتفت آن نشده است و به این ترتیب عادت نان گندم خوردن از سر مردم می افتد . واقعأ که عقل و دولت قرین یکدیگر است .

نکته :

آیا قیمت بنزین و جریان یارانه ها شباهتی به گفته های دهخدا دارد !؟

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا