شهداد ــ سرزمین آدم های کوتوله

اگر چه تا کنون وجود آدم کوتوله ها در حد یک افسانه یا شایعه باقی مانده است، اما در شرق استان کرمان در شهر شهداد، شهری تاریخی از زیر خاک بیرون آورده شده که به دلیل ساختار کوچه ها و خانه های ان و کوچک بودنشان به شهر کوتوله ها شهرت یافته است، شهری که قدمت آن به 5 هزار سال پیش بر می گردد و آدم های کوتاه قد مهربانی زندگی می کنند.

شهداد با نام کهن خبیص به فاصله 100 کیلومتری شرق کرمان در حاشیه غربی دشت لوت قرار دارد. تا سال 1846 تصور وجود تمدن هایی کهن در کناره های این دشت غیر مسکونی نمی رفت، ولی در این سال طی بررسی های گروه جغرافیایی دانشگاه تهران در شرق شهداد سفالینه های سطحی مشاهده شد که از وجود تمدن هایی در همسایگی دشت لوت خبر می داد.

نظر به اهمیت این موضوع گروهی از باستان شناسان به محل اعزام و به بررسی آن پرداختند که مطالعات این گروه به کشف تمدن هایی قبل از تاریخ(اواخر هزاره چهارم و اوایل هزاره سوم قبل از میلاد) منجر شد.

کاوش های علمی باستان شناختی در حاشیه غربی دشت لوت از سال 1848 تا سال 1856 ادامه یافت که حاصل 8 فصل کاوش در این منطقه منجر به کشف گورستان هایی مربوط به هزاره دوم و سوم قبل از میلاد و کوره های ذوب مس شد.

اشیاء و آثار به دست آمده در گورستانهای پیش از تاریخ شهداد شامل ظروف بی شمار و متنوع سفالین و ظروف مفرغی است که مردمان هنرمند و صنعتگر با وارد کردن سنگ مس و استحصال آن در کوره های ذوب مس به ساخت آنها می پرداختند که از لحاظ کیفیت و کمیت بسیار ارزنده و در خور تامل است.

با این حال بر سر این که آیا واقعا این شهر کوتوله هاست یا نه، اختلاف نظرهایی وجود دارد. به گونه ای که برخی از مردم محلی و کارشناسان عقیده دارند که به دلیل ساختار کوچک بناهای آن، این شهر باید برای انسان هایی ساخته شده باشد که دارای قامتی بسیار کوتاه هستند،زیرا دیوارها و تمامی بناهای این شهر بسیار کوتاه هستند از سوی دیگر برخی باستان شناسان نیز با رد این مسئله آن را افسانه پنداری می دانند و می گویند این شهر به مرور زمان و بر اثر فرسایش کوچک شده و دیوارهای آن به این دلیل کوتاه شده اند.

پس از کشف شهر کوتوله ها در شهداد و بیان افسانه هایی در رابطه با مردمانی که در آن زندگی می کرده اند هر چند وقت یکبار خبرهایی مبنی بر کشف جنازه انسان کوتوله یا دیدن آنها توسط عده ای مطرح می شود.

آخرین نمونه این خبرها کشف جنازه مومیایی گونه انسان کوتوله 25 سانتی متری بود که قرار بود پس از قاچاق به آلمان، 80 میلیارد ریال فروخته شود خبری که به دنبال دستگیری دو قاچاقچی تحت تعقیب به کشف جنازه اعجاب انگیز که به مومیایی شهداد معروف شده بود به سرعت در سطح استان کرمان پیچید و شائبه هایی از وجود آدم کوتو له ها در شهداد کرمان را دوباره بر سر زبانها انداخت .

پس از رسانه ای شدن این موضوع مسئولان سازمان میراث فرهنگی و پلیس کرمان به منظور پایان دادن و شبهه های موجود خواهان روشن شدن وضعیت جنازه 25 سانتی متر ی فرد 17 ساله ای که هنوز مشخص نیست چگونه مومیایی شده، شدند .

اکنون پس از گذشت 5 هزار سال از ترک شهر کوتوله ها توسط ساکنان آن در حالی اکثر این محوطه تاریخی هنوز زیر خروارها خاک است که دلیل مهاجرت کوتوله های شهدادی و ترک شهر کوچکی که برای انسانهایی با قد حداکثر 40 سانتی متر ساخته شده بود، مبهم مانده است و هنوز مشخص نیست چرا کوتوله های شهدادی بعد از مهاجرت در خانه های خود را با گِل پوشاندند و دیگر برنگشتند.

نکته:

وجود انسانهای کوتوله در استانهای کرمان و زاهدان بنا به نقل افراد موثق قطعی است که هم اکنون در حال زندگی هستند.