امیرترقی نژاد:سارقان میراث فرهنگی کتیبه سردر کاروانسرای قلعه خرگوشی اردکان که به خط خطاط عصر دوره صفوی استاد "علی رضا عباسی" مشهور است را سرقت نمودند.اگرچه سارقان توسط نیروی انتظامی دستگیرشدند اما شواهد عینی نشان می دهد تعداد 5 قطعه از قطعات میانی این کتیبه 15 قطعه ای که از جای سردرتاریخی قلعه خرگوشی کنده شده به دیواره اطراف این کاروانسرا آسیب جدی وارد نموده است.این کتیبه از سال 1023(ه.ق )بر سر در کاروانسرای بسیار زیبا و باستانی "خرگوشی اردکان" نصب شده بود.
مديركل ميراث فرهنگي و گردشگري استان يزد در اين باره می گوید: چهار سارق هفته گذشته با تخريب اين قلعه تاريخي، كتيبه‌هاي موجود در اين بنا را به سرقت بردند.
بهرام رضايي با بيان اين كه سارقان بلافاصله و در همان شب با همكاري يگان حفاظت ميراث و نيروي انتظامي در پاسگاه بخش ندوشن دستگير شدند، افزود: در حال حاضر، كتيبه ها در اختيار سازمان ميراث فرهنگي استان يزد قرار دارد.
وي ضمن اظهار بي‌اطلاعي از هويت سارقان تصريح كرد: سارقان در حال حاضر در اختيار دادگاه و نيروي انتظامي هستند و پس از تكميل پرونده، هويت آنها مشخص مي‌شود.
کتیبه مذکور،روی پانزده قطعه سنگ یشم سبز رنگ به طول هشت متر و عرض شصت سانتی متر و در سه ضلع مدخل نصب شده بود و عبارت منقور بر آن بدین شرح است : « امر فرمودند بانشاء این رباط بندگان نواب کامیاب کلب آستانه حضرت امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام عباس الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان خلد الله ملکه ، و ثواب آن به روح جد بزرگوار خود پادشاه غفران پناه فردوس بارگاه شاه طهماسب انار الله برهانه هبه فرمودند . کتبه علی رضا عباسی ،1023 . »
کارونسرای تاریخی قلعه خرگوشی یکی از مهم ترین کاروانسراهای دوره صفوی است که بنای آن را به زمان حکومت شاه‌عباس صفوی نسبت می دهند. در واقع، قلعه خرگوشی یکی از همان 999 کاروانسرایی می باشد که به دستور شاه‌عباس در مسیرهای اصلی آن زمان ساخته شده است.
تمام این بنای 80×80 متر از سنگ گرانیت و آجر ساخته شده و حتی صفه ها، حجره هاه و اصطبل بنا هم سنگی هستند و این شاید مهم ترین دلیل استوار ماندن قلعه خرگوشی تا امروز باشد. در بیابان های این منطقه، معادن گرانیت زیادی وجود دارد و کارگران عصر صفوی، وقتی کاروانسرای قلعه خرگوشی را می ساختند از گرانیت های کوه‌های اطراف استفاده کردند.
دیواره روی پشت بام کاروانسرا، دو متر عرض دارد و سر در آن دو طبقه و طبقه دوم شاه نشین است. در داخل رباط هجده صفه مشاهده می شود که صفه بزرگ تر و صفه دیگری که در قسمت جنوبی قرار دارد، دارای محراب و نماز گاه هم هستند. در چهار گوشه رباط، چهار مدخل برای ورود به طویله دیده می شود و مخزن آب به صورت آب انبار در وسط رباط ساخته شده است.
کاروانسرا قلعه خرگوشی کاملا داخل طبیعت بکر و وسط کویر قرار گرفته و می توان از آن به عنوان یک رصدگاه بسیار زیبا و مناسب استفاده کرد .
این کاروانسرای متروک در محیطی بکر و خالی و رعب آور ساخته شده و چنان پرت و دور افتاده است که در حال ویرانی می باشد.کاروانسرای قلعه خرگوشی با مساحت 6400 متر مربعي، فضاي عجيبي را در ميان بيابان ساخته اما وجود حيوانات و ريخت شدن فضولات آنها در پاي ديوار هاي بنا باعث تركيب شدن آمونياك موجود با باران شده و به همراه آهك ساخت بنا باعث از هم پاشيدگي ملات بنا شده و اين يعني ريزش و سستي تدريجي و نرم ديوار ها.به علاوه گياهان خودرو در ديوار ها باعث نفوذ و فشار به بخش هاي فوقاني شده اند.
کاروانسرای خرگوشی مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان اردکان، بخش عقداء، بیابان خرگوشی واقع شده و در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۳۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
http://www.yazdfarda.com/news/af/42196/
سهشنبه 21,ژانویه,2025