به نام خدا

طرح انتقال آب موردنياز كشور از درياي خزر

ارسال کننده به یزدفردا :محمدی نژاد

مقدمه

كشور پهناور جمهوري اسلامي ايران با وجود برخورداري از اقاليم متنوع آب و هوايي كه اكثريت آن بغير از منطقه شمال بقيه مناطق بياباني ،نيمه بياباني وخشك مي باشد و از مدت ها پيش و تقريباً به صورت دايمي با معضلات اساسي زيرمواجه مي باشد:

1-بحران كم آبي كه در قرن حاضر مي توان گفت زمينه ساز جنگ هايي در آينده بين كشور هاي منطقه خواهد بود ونشانه هاي آن در تصميم دولت تركيه به سهميه بندي آب مردم آن كشور و بحران كم آبي اخير كه از سوي وزارت نيرو براي جندين شهر بزرگ كشور از جمله پايتخت جمهوري اسلامي پيداست.

2-كمبود زمين كشاورزي كه تحت تاثير كم آبي بر شدت و وسعت در آينده افزوده خواهد شد .

وضعيت كنوني

در حال حاضر سالانه بالغ بر 5/17 ميليارد متر مكعب از منابع آبي سطحي كشور از طريق رودخانه هاي موجود به درياي خزر سرازير مي شود . اين درحالي است كه از 680 هزار كيلومتر مربع دشت هاي كشاورزي كشور بالغ بر 346 هزار كيلو متر آن با بحران شديد آب موجه بوده و به عنوان دشت هاي ممنوعه در كشور شناخته شناخته مي شوند كه امكان بهره برداري آب در صورت نياز كشاورزان ميسر نيست.

علاوه بر ، اين بالغ بر 34 ميليون هكتار زمين بياباني و كويري در كشور وجود دارد كه احتمال گسترش آن با تداوم كم آبي افزايش مي يابد.

اين مشكلات تنها با انتقال آب از درياي خزر فقط طي 10 سال براي هميشه قابل مرتفع شدن مي باشد.اين مهم به دليل عدم منع قانوني برداشت آب ميسربوده و بعد از چند سال نيازي به برداشت آب نخواهد بود.

تذكرمهم: اتصال آب درياي خزر به درياي عمان و يا خليج فارس به دليل شوري اندك آب خزر كاري غير منطقي بوده و بايد از آن درهر شرايطي اجتناب كرد.

مشخصات كلي درياي خزر

وسعت: درياي خزر، با وسعتي حدود 436000 كيلومترمربع، 1200 كيلومتر درازا و 220 تا 550 كيلومتر پهنا دارد و حجم ذخيره آب آن افزون بر89-77 هزاركيلومترمكعب است. گودي اين دريا در بخش شمالي، 10 تا 12 متر و در بخش مياني تا 770 متر است و گودترين نقطه آن در بخش جنوبـي(سواحل ايران)، تا 1000 متر نيز مي‎رسد (شكل 10-7). سطح آب درياچه در حدود 26 تا 28 متر (بر حسب سال‎هاي متفاوت) از سطح آب درياهاي آزاد پايين‎تر است. اين دريا از طريق ولگا و همچنيــن كانال ولگا – دن كه مجهز به حوضچه‎هاي تنظيم سطح آب و برقراري هم ترازي آب است، به طور غيرمستقيم با درياي بالتيك و درياي سياه ارتباط دارد.

منابع تأمين‎كنندة آب خزر: مجموع آبي كه سالانه به خزر وارد مي‎شود، حدود 450 كيلومترمكعب است كه اين حجم آب مي‎تواند سطح دريا را حدود 125 تا 135 سانتيمتر بالا ببرد. ولي در حالت عادي، اين افزايش حجم با عمل تبخير جبران مي‎شود. بيش از 95 تا 97 درصد آب درياي خزر از رودهاي ولگا، اُمبا، اورال، كوما، ترك، كورا و حدود 2 تا 3 درصد آن از سفيدرود و اترك تأمين مي‎شود. بيش از 130 رودخانه به خزر مي‌ريزند كه فقط 8 تا از آنها دلتا دارند (ولگا، اترك، سولاك، سمور، كورا، اورال، ترك وسفيدرود). مجموع آبي كه رودها به خزر مي‎ريزند، سالانه حدود 350 كيلومترمكعب است كه بيش از 76 درصد، آن سهم رود ولگا است.

تركيب شيميايي: آب خزر از نوع منيزيم، كلسيم و سولفات است و ميزان نمك‎هاي محلول آن بين 12 تا 13 گرم در ليتر است كه به تقريب يك سوم شوري آب درياهاي آزاد و اقيانوس‎هاست. شيرين‎ترين بخش آب درياي خزر مربوط به نواحي نزديك به مصب رودخانة ولگا و شورترين بخش آن مربوط به خليج قره‎بغاز بوده است كه در آن تبخير بر ورودي آب بر خليج فزوني دارد.

مساحت درياي خزر به سه قسمت تقريباً مساوي تقسيم مي‌شود: شمالي، مياني، جنوبي كه حجم آب موجود در اين مناطق بسيار متفاوت است. خزر شمالي كم عمق‌ترين قسمت مي‌باشد و مساحت آن حدود 29 درصد مساحت كل خزر است. گرچه حجم آن كمتر از 1 درصد حجم كل خزر و حجم ميانگين اين قسمت 900 كيلومتر مكعب است. مساحت خزر مياني حدود 36 درصد كل خزرمي‌باشد و حجم آب آن حدود 35 درصد حجم كل خزر است. خزر جنوبي بيشترين حجم آب را دارا بوده حدوداً 64 درصد ازكل آب خزر در اين منطقه انباشته شده است و مساحت آن در حدود 35 درصد مساحت كل خزر است. اين بخش عميق‌ترين بخش خزر است كه ماكزيمم عمق آن به 1025 مترو حجم ميانگين اين منطقه 48300 كيلومتر مكعب مي باشد.

به دليل نوسان تراز سطح آب خزر مساحت آن كاملاً متغير است. كه عموماً به دليل اتفاقاتي است كه در خزر شمالي مي‌افتد. در سال 1930 مساحت خزر 422000 كيلومتر مربع بود و در سال 1970 اين مقدار به 371000 كيلومتر مربع رسيد. از سال 1978 به بعد مساحت آن در حال آفزايش مي‌باشد و اين به دليل بالا آمدن تراز سطح آب خزر است.

طرح بزرگ فدك سبز حضرت فاطمه سلام الله عليها

با اجراي طرح انتقال آب از درياي خزر ميتوان آب مورد نياز براي بيش از چند ميليون هكتار از اراضي كشور را تامين كرد ه و استانهاي خشك وكويري مثل ، اصفهان ،فارس، يزد ، سمنان ، خراسان ، كرمان ، قم ، قزوين ، سيستان و بلوچستان راسيراب ساخته و استانها ي مذكور را به مناطق سرسبز و خوش آب و هوا و مطلوب جهت زندگي چندين ميليون ايراني همراه با ايجاد مشاغل مولد ثروت تبديل ساخت .

تامين آب كافي ، شيرين سازي آب و خاك مناسب از مهمترين مو لفه هاي كشاورزي هستند كه در صورت تامين آنها ساير شرايط موردنياز تحقق مي يابند . در اين طرح به عوامل ذيل توجه شده است:

1 - انتقال آب از درياي خزر در حجم زياد با استفاده از علوم غيرمتعارف در قالب فناوري نوين

2 - تقليل شوري آب درياي خزر تا ميزان لازم بافناوري نو مشروط به اقتصادي بودن

3- مناسب سازي خاك يا شوري گيري خاك جهت كاشت محصولات مختلف كشاورزي

4 - استفاده از خاك هاي شور به منظور استفاده در پرورش شيلات با توجه به تامين آب كافي

مزاياي اجراي طرح بزرگ فدك سبز حضرت فاطمه سلام الله عليها

1 - حل مشكلات ناشي از كم آبي بيابان زائي دراستان هاي قم،سمنان ، خراسان ، يزد ، كرمان ، سيستان و بلوچستان ، بخشي از اصفهان وكويرهاي مركزي و لوت (خيلي خيلي مهم)

2- افزايش زمين هاي كشاورزي و باغات با بكارگيري شيوه هاي علمي مديريت بهره برداري از منابع آبي و امكان قابليت كشت چندمرحله اي به دليل وجودآب كافي

3- تامين آب كشاورزي و شرب كشور و حل مسئله بحران آب و تامين آب صنايع جانبي

4 - تبديل زمين هاي بلا استفاده كشور به مناطق اقتصادي ، سرسبز و جمعيت پذير و كاهش مناطق بياباني و كويري درقالب افزايش دامداري ، شيلات و آبزي پروري وكشاورزي و در نهايت ايجاد مناطق شهري پيشرفته اقتصادي و صنعتي

5 - ممانعت ازآسيب هاي ناشي ازطغيان درياي خزركه براساس مطالعات سازمان ملل وگرم شدن كره زمين دراثرپديده گلخانه اي درآينده نيز ادامه خواهدداشت و جلوگيري از بروز سيلاب و از بين رفتن زمين هاي كشاورزي در مناطق كويري و بياباني كشور.

6 - گسترس سواحل درياي خزر و تسهيل بهره برداري از منابع زير زميني آن و استفاده بهتر مردم از زمين هاي سواحل .

7 - عبور از خط محاصره طبيعي با انتقال آب از حد فاصل رشته كوه هاي البرز به مناطق مركزي و شرقي تا قسمت جنوبي كه نه تنها سبب تغيير و ضعيت آب هوائي بامنافع بسيارعظيمي ميگردد بلكه سبب افزايش رطوبت و بارندگي در قسمتهاي همجوار نيز ميگردد .

8- پيشگيري از هجوم بيابان زايي و طوفانهاي شن به آباديهاي كشورازطريق تامين آب كافي براي كشاورزي

9- تامين امنيت محصولات استراتژيك غذايي و شيلاتي شمال وجنوب درحوزه هاي اجرائي طرح كشور

10- امكان ايجاد چند ميليون شغل در بخش كشاورزي و ساير صنايع وابسته بصورت مستقيم و غير مستقيم.

11- ايجاد قطب منطقه اي و فرامنطقه اي يا بين المللي كشاورزي وطرح ملي نام و مالكيت فدك حضرت فاطمه الزهرا (س)

تذكر:

اين طرح استراتژيك فراتر از طرح هاي زود بازده يا دير بازده اقتصادي بوده و در طي مدت زمان چند سال باحمايت همه جابه مسئولان قابل اجرا است .

تغييرات مثبت ناشي از اجراي طرح فدك

1. تغييروضعيت آب و هوا از گرم و خشك و بياباني به آب و هواي معتدل

2. رفع مشكل كمي و بي آبي كشور

3. رفع مشكلات ناشي از پيشروي وگسترش كوير

4. ايجاد اشتغال متنوع وفراوان درزمينه هاي گوناگون كشاورزي ، دامداري ، شيلات ، و .....

5. كاهش تورم بابكارگيري سرمايه حاصل از نفت و منابع مالي دربخش مولدثروت

6. صدور انبوه ومتنوع محصولات كشاورزي ، شيلات ،دامي وغيره

7. بهبود كيفيت محصولات بخش كشاورزي و تنوع كمي وكيفي آنها

8. افزايش محصولات بخش كشاورزي ناشي ازتغييرات آب وهوا در مركز وشرق وجنوب كشور

9. رفع مشكلات تراكم جمعيتي كشور با ايجاد شهرهاي جديد مولد اشتغال پايدار و ثروت

طرح فدك سبزحضرت فاطمه سلام عليها(پيشنهادي)

جدول شماره 1

1- ميزان برداشت آب موردنظر از درياي خزر در ثانيه برحسب/ مترمكعب 16.000

2- ميزان برداشت آب موردنظر از درياي خزر در سال حدودا" برحسب/ مترمكعب 500.000.000.000

3- مقياس برابري آب موردنظرجهت انتقال با ميزان آب مصرفي تهران بزرگ 500

4- افزايش زمين هاي كشاورزي با ميزان آبي تامين شده برحسب/ هكتار 50.000.000

5- محتويات مهم اقتصادي قابل انتقال آب نظير ماهي وسايرآبزيان برحسب/ تن (برآوردي) 25.000

6- حداكثرارتفاع موانع طبيعي رشته كوه البرزدرمسيرانتقال آب برحسب/ متر 3.000

7- ميزان كاهش ارتفاع موانع طبيعي با شيوه علمي درمسير انتقال آب برحسب/ متر 2.200

8-طول تقريبي مسير انتقال آب از دريا به كوير مركزي ايران برحسب/كيلو متر 400

9- امكان توليد محصولات دريايي جنوب در درياچه هاي طبقاتي پرورش ماهي برحسب/ تن (برآوردي) 20.000

10- شيوه انتقال آب ازمبداء به مقصد مصنوعي

11- وسيله ا نتقال آب ازمبداء به مقصد لوله

12- مساحت كويرها و بيابانهاي قابل تبديل به درياچه هاي طبقاتي پرورش ماهي برحسب / هكتار 8.000

13- مساحت زمين هاي كشاورزي آبي كشور برحسب/ هكتار 6.400.000

14- مقدار آب مورد نياز سالانه هر هكتار زمين كشاورزي با شيوه سنتي برحسب/ مترمكعب 10.000

15- مساحت زمين هاي كشاورزي ديم كشور برحسب/ هكتاركه بامديريت منابع آبي طرح قابليت كشت آبي پيدا ميكند 6.100.000

16- متوسط عملكرد توليد محصولات كشاورزي در كشت آبي سالانه برحسب /تن 5/9

17- اشتغال فعلي در هر هكتار براساس عملكرد بخش كشاورزي كشور برحسب/ نفر 5/

18- ايجاد مشاغل جانبي در هر هكتار براساس عملكرد بخش كشاورزي كشور برحسب/ درصد 30

19- مساحت دشت هاي ممنوعه كشاورزي به دليل كمبودمنابع آب برحسب/ هكتاركه دراثراجراي طرح ازكم آبي نجات مي‌يابند 5/34

حداقل افزايش كمي حاصل از اجراي طرح فدك سبزحضرت فاطمه سلام عليها(برآوردي)

جدول شماره 2

1- افزايش زمين هاي كشاورزي آبي كشور ازميليون4 /6 هكتار 5 /62 ميليون هكتار

2- تامين آب مورد نياز زمين هاي كشاورزي ديم كشور 1/6ميليون هكتار

3- افزايش ناشي از اجراي طرح فدك سبز براساس حداقل 5/9 تن در هكتار 532 ميليون تن

4- افزايش توليدات محصولات كشاورزي ناشي از اجراي طرح به دليل برداشت حداقل دوباردرسال 600 ميليون تن

5- امكان افزايش توليد محصولات كشاورزي ناشي از برداشت تا دوياچندباردرسال 1.064 ميليون تن

6- ايجاد اشتغال مستقيم ناشي از افزايش زمين هاي كشاورزي 25 ميليون نفر

7- ايجاد اشتغال جانبي بخش كشاورزي ناشي از اجراي طرح 7 ميليون نفر

8- افزايش محصولات شيلاتي و...كشور 20 ميليون تن

9- درآمد ناشي از اجراي طرح كشور از قرار هر تن 300 دلار 320.000.000.000دلار

10- افزايش رشد اقتصادي بخش كشاورزي ناشي از اجراي طرح 20 برابر

اين طرح شامل سه فناوري مهم وجهاني براي اولين بار در جهان است :

1 – انتقال آب از درياي خزر به نقاطي از كشور كه نيازمند كشاورزي وصنعتي مي باشند.

2 – تقليل شوري آب و شيرين سازي آب انتقال يافته باروش غيرمتعارف و كاملا"اقتصادي

3 - تقليل شوري خاك مناسب توليد محصولات مختلف كشاورزي و شيلات

ضروريات اجراي طرح

1- طرح به دليل اقتصادي ومعيشتي و... بايستي در اولويت اول كشور قرار گيرد.

2- ارائه دهنده طرح آماده اجراي پايلوت كاهش شوري و شيرين سازي و انتقال آب درياي خزر است.

3- اختصاص حداقل 50درصدمنافع طرح جهت ريشه كن كردن فقرومحروميت اقشار مستضعف

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا