افزودن به تعداد وعده های بزرگ به نفع کیست؟

تبعات سخنان احمدی نژاد در جمع کارگران( افزایش سه برابری حجم یارانه ها)

شاید بتوان از میان وعده های این چنینی به موارد کوچک و بزرگی چون موارد زیر اشاره کرد اعطای ویلای هزارمتری به هر ایرانی با همه تبعاتش، سهام عدالت و سوددهی آن، سهام عدالت کارگری و توقف آن وعده اشتغال 1.6 میلیونی در سال 89 و بدون ارائه گزارش دقیق از نتیجه وعده 2.5 میلیونی در سال جاری، وعده مسکن و اشتغال برای رها شدگان از اعتیاد؛ وعده عجیب کاهش قیمت ها پس از اجرای طرح هدفمندی و...

هفته گذشته کشور شاهد یکی از مهمترین اظهارات اقتصادی رییس جمهور در دو دوره نهم و دهم بود.

به گزارش «تابناک»، محمود احمدی نژاد در حالی در جمع کارگران افزایش سه برابری حجم یارانه ها را محتمل و ممکن خواند که هنوز بخش تولید کشور سهم قانونی خود را از یارانه ها به طور کامل دریافت نکرده و طی نامه ها و اعتراضات مختلف خود در رسانه ها تداوم این امر را دربردارنده خطرات بزرگی چون نابودی بخش تولید در اقتصاد کشور خوانده اند.

البته همه ماجرا به اینجا ختم نمی شود زیرا حتی برخی از ارگانهای دولتی نیز به دلیل عدم تحقق درآمد های پیش بینی شده از محل یارانه ها هم اکنون با مشکل شدید بودجه مواجه اند و همین امر به بروز اختلافاتی بین وزارت نیرو و وزارت اقتصاد در رسانه ها گردید. زیرا نیرویی ها نیز مانند تولید کننگان بخش خصوصی از بین دریافت سهم از درآمد های یارانه ای و افزایش قیمت خدمات خود برای ادامه بقا ناگزیر به انتخاب یکی هستند و البته مجاز به هیچ یک نمی باشند.

در چنین شرایطی که عدم تحقق درآمد های یارانه ای بخش های مهمی از تولید و خدمات خصوصی و حتی دولتی را تهدید می کند دادن وعده افزایش سه برابری یارانه های مردم چه معنایی می تواند داشته باشد؟

این سوالی بود که از ذهن بسیاری از صاحبنظران و البته زبان برخی مسئولین نیز گذشت:

پور محمدی رئیس سازمان بازرسی کل کشور در موضع گیری خود اعلام کرد: «سازمان بازرسی کل کشور افزایش پرداخت یارانه​ها را غیرکارشناسی، ناصیحح و بدون پشتوانه مالی می​داند».

وی با اشاره به دقیق بودن و حساس بودن میسر قانون هدفمندی یارانه ها آن را در ارتفاع و بر لبه پرتگاهی توصیف کرد که عدم اجرای صحیح آن ما را پرتگاه نزدیک می کند.

مصباحی مقدم نماینده مردم تهران نیز در سخنانی عنوان کرد افزایش یارانه نقدی تنها در صورت اجرای بخش دوم طرح هدفمندی یعنی افزایش قیمت بخش دیگری از خدمات دولتی ممکن است که فعلا امکان اجرای آن وجود ندارد وی از دلخوش کردن مردم به وعده ها از سوی مقامات دولت به شدت انتقاد کرد.

البته ذکر این نکته نیز اهمیت دارد که رهبر انقلاب نیز در دیدار با فعالان اقتصادی بر ضرورت اختصاص کامل سهم بخش تولید از یارانه ها تاکید کردند. لذا چندان سنجدیده به نظر نمی رسد که پیش از اختصاص سهم بخش تولید که به باور رهبر انقلاب، اساس اقتصاد است مجددا مبلغ یارانه ها افزایش یابد.

البته سوال دیگری هم که به ذهن خطور می کند اینجاست که اگر دولت منابع مالی دیگری غیر از منابع اعلام شده به رسانه ها یا منابع شناخته شده توسط نمایندگان در اختیار دارد که امکان اجرای چنین طرحی را دارد اعلام نماید تا سایرین نیز در امیدواری اجرای این طرح سهیم گردند!

اما آنچه در این مقال از اهمیت دو چندانی نسبت به نوع وعده داده شده و عدم امکان آن مهمتر به نظر می آید مساله ای تحت عنوان مدیریت مطالبات عمومی در جامعه است.

اصولا در یک نگرش سیاسی مبتنی بر منطق، دادن وعده هایی که توان اجرایی آن در کشور موجود نیست چیزی جز افزایش سطح توقعات مردم تلقی نمی شود؛ امری که جز هزینه برای نظام سیاسی کشور اثری نخواهد داشت و تبعات منفی آن فراتر از شخص مطرح کننده وعده خواهد رفته و کل حکومت را دربر می گیرد.

این مساله امری یقینی است و حتی برخی معترضان به این وعده مطرح شده من جمله فلاحت پیشه نماینده مجلس دقیقا به همین نکته اشاره داشتند: «باید پذیرفت که نسبت بسیار مستقیمی میان آنچه مطالبه عمومی در کشور خوانده می‌شود با میزان دقیق تحقق این مطالبات برقرار است، به‌نحوی که اداره کشور در گرو همین فرایند دوسویه است. یعنی همگام با دادن وعده‌های توسعه‌ای به مردمان یک منطقه، بتوان در سایه برنامه‌ریزی جامع و مدون بسترهای اجرا و عملیاتی‌سازی آن را هم فراهم کرد».

در بررسی از رفتار دولتمردان دو دولت نهم و دهم بخصوص رییس جمهور محترم در سخنرانی ها؛ شاید نمونه های دیگری نیز به چشم می خورد که وعده هایی بزرگ داده شده اما تا کنون اثری از تحقق آنها نبوده است در حالی که مردم این وعده ها را فراموش نمی کنند.

این مساله حتی در دیدار هیات دولت با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان امسال توسط ایشان مستقیما تذکر داده شد:

« چقدر خوب است که همه‌ى وعده‌هائى که دولت به مردم داده، عمل بشود. اگر چنانچه وعده‌اى به مردم داده بشود و عمل نشود، این مشکلات درست خواهد کرد؛ نه فقط نسبت به دولت، بلکه به نظام. آقاى رئیس جمهور اشاره کردند که به ما میگویند شما سطح توقعات مردم را بالا بردید. این بالا بردن سطح توقعات، ناشى از این نیست که شما نواقص خودتان را گفته‌اید، مردم توقعاتشان بالا رفته؛ نه، توقعات با دادن وعده‌ها بالا میرود. ... امروز دیدم آمارهاى شما آمارهاى مقایسه‌اى است - که خیلى هم خوب و بجاست - یکى از مقایسه‌ها این باشد: مقایسه‌ى بین آنچه که گفته‌ایم انجام میدهیم و آنچه که تا حالا توانسته‌ایم انجام بدهیم. یک درصد در بیاورید، ببینیم چه جورى است. این خیلى چیز مهمى است.»

شاید بتوان از میان وعده های این چنینی به موارد کوچک و بزرگی چون موارد زیر اشاره کرد: اعطای ویلای هزارمتری به هر ایرانی با همه تبعاتش، سهام عدالت وسوددهی آن، سهام عدالت کارگری و توقف آن ؛ وعده اشتغال 1.6 میلیونی در سال 89 و بدون ارائه گزارش دقیق از نتیجه وعده 2.5 میلیون شغل در سال جاری، وعده مسکن و اشتغال برای رها شدگان از اعتیاد؛ وعده عجیب کاهش قیمت ها پس از اجرای طرح هدفمندی(برخلاف پیش بینی همه کارشناسان حتی کارشناسان دولت) و همچنین تعداد زیادی از وعده ها در سفر های استانی که هنوز تحقق نیافته اند.

اگرچه به دلیل پرحجم بودن مطالب برای پرداختن به هریک از موارد فوق تنها به لینک این اخبار بسنده شد اما چه بسا تعداد و اهمیت وعده های احصا نشده در این نوشتار بسیار بیشتر از اینها باشد.

در پایان تنها به این سوال کوتاه اکتفا می کنیم که پیامدهای اتخاذ این سیره در عملکرد یک مسئول عالی رتبه کشور در عرصه های مختلف چه می تواند باشد؟ وچه بجاست اگر دولت مردان در اجابت خواسته رهبر انقلاب، خود آمار مقایسه ای از میزان وعده های داده شده و سطح تحقق آنها عرضه نمایند.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا