خواص گیاهان (5)اسطوخودوس (Lavander)

اسطوخودوس (Lavander)

◊ تركیبات شیمیائی
◊ خواص داروئی
◊ طرز استفاده
◊ مضرات‌
یزدفردا "اسطوخودوس در بیشتر نقاط دنیا به حالت خودرو می‌روید مخصوصاً در جنوب فرانسه مناطق مدیترانه و در تورنتو به مقدار زیاد وجود دارد و بسته به شرایط محیط و خاك به انواع مختلفه ظاهر می‌شود .اسطوخودوس گیاهی است چندین ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگ‌های متقابل‌، باریك‌، دراز سبز رنگ و پوشیده از كرك‌های سفید پنبه‌ای‌.
گل‌های آن به رنگ بنفش و به‌صورت سنبله می‌باشد‌. قسمت مورد استفاده این گیاه‌، گل‌ها و سرشاخه‌های گل‌دار آن است‌. اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی دارد‌. طعم آن تلخ است و به‌علت بوی مطبوع آن در عطر‌سازی مصرف می‌شود‌. اسانس اسطوخودوس كه از تقطیر گل و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه به‌دست می‌آید مایعی است زرد رنگ یا زرد مایل به سبز كه دارای بوی مطبوعی است.
تركیبات شیمیائی
اسانس اسطوخودوس دارای حدود ۴۰% استات لینالیل است همچنین در آن تركیباتی نظیر اسید بوتیریك، اسید پروپیونیك و اسید والریك، لینالول آزاد و ژرامبول وجود دارد.
خواص داروئی
۱. اسطوخودوس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشك است.
۲. برای رفع خستگی و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ریخته و برای مدت یك‌ربع ساعت در آن دراز بكشید.
۳. گرفتگی‌ها را باز می‌كند.
۴. مقوی معده است.
۵. ادرار‌آور می‌باشد.
۶. معرق است و تب را پائین می‌آورد.
۷. صفرا بر بوده و كبد را به‌كار می‌اندازد و بیماری‌های كبدی را برطرف می‌كند.
۸. ضد تشنج است.
۹. برای تقویت عمومی بدن خوب است‌.
۱۰. كرم‌های معده و روده را از بین می‌برد‌.
۱۱. بیماری‌های سینه و سرفه را برطرف می‌كند.
۱۲. در معالجه زكام مؤثر است‌.
۱۳. از آن می‌توان به‌عنوان مسهل و تمیز كننده استفاده كرد.
۱۴. برای رفع بیماری‌های مجاری و ادرار مفید است.
۱۵. برای برطرف كردن رعشه و سرگیجه حدود ۵ گرم از پودر آن را با عسل مخلوط كرده و هر شب بخورید.
۱۶. برای رفع فراموشی و تقویت حافظه از دم‌كرده اسطوخودوس استفاده كنید.
۱۷. برای رفع بی‌خوابی یك قطره از روغن اسطوخودوس را روی یك تكه پنبه بچكانید و آن را داخل بالش خود قرار دهید خواب مطبوعی برای شما می‌آورد.
۱۸. برای برطرف كردن غم و اندوه هر روز دم‌كرده اسطوخودوس بنوشید.
۱۹. اگر دست و پای شما خواب می‌رود از این گیاه استفاده كنید.
۲۰. برای پیشگیری از آب آوردن بدن دم‌كرده اسطوخودوس بنوشید.
۲۱. زردی را برطرف می‌كند.
۲۲. برای رفع حالت تهوع و سرگیجه مفید است.
۲۳. سردرد و سردردهای یكطرفه را درمان می‌كند.
۲۴. برای معالجه ضعف اعصاب مفید است.
۲۵. طپش قلب را از بین می‌برد.
۲۶. آسم را برطرف می‌كند.
۲۷. برای رفع ترشحات زنانه می‌توانید از این گیاه استفاده كنید.
۲۸. برای برطرف كردن سوء هاضمه یك قطره اسانس اسطوخودوس را در یك لیوان آب نیم‌گرم ریخته و یا یك فنجان از دم‌كرده آن را بنوشید.
۲۹. اسطوخودوس درمان كننده رماتیسم‌، آرتروز و نقرس است‌. برای این منظور كمپرس آن را بر روی عضو مورد نظر بگذارید و یا اینكه ۲ قطره روغن آن را با یك قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط كرده و عضو دردناك را با آن ماساژ دهید.
۳۰. زخم‌های كهنه را با مالیدن اسانس اسطوخودوس كه در الكل حل كرده‌اید برطرف كنید.
۳۱. برای درمان بیماری‌های ریوی ۲ تا ۳ قطره روغن اسطوخودوس را با یك قاشق غذا خوری روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط كرده و سینه و پشت بیمار را ماساژ دهید.
۳۲. مالیدن پماد اسطوخودوس زخم‌ها را ضد عفونی كرده و التیام می‌بخشد.
۳۳. برای برطرف كردن بوهای نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد عطر مطبوعی را در هوا پخش می‌كند.
۳۴. برای رفع بی‌خوابی یك قاشق چایخوری پودر اسطوخودوس را با یك قاشق چایخوری پودر سنبل‌الطیب مخلوط كرده و در یك لیوان آبجوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه دم كنید. این دم كرده را یك‌ساعت قبل از رفتن در ختخواب میل كنید تا بی‌خوابی شما برطرف شود.
طرز استفاده
ـ دم كرده اسطوخودوس: حدود ۵ گرم سرشاخه گل‌دار و یا گل این گیاه را در یك لیتر آبجوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه دم كنید. مقدار مصرف این دم‌كرده ۴-۳ فنجان در روز است‌.
ـ كمپرس اسطوخودوس‌: ۳۰ گرم گل و یا سرشاخه گل‌دار این گیاه را با یك لیتر آبجوش مخلوط كرده و به مدت ۱۰ دقیقه دم كنید‌.
ـ اسانس و روغن اسطوخودوس: می‌توانید از فروشگاه‌های گیاهان داروئی و یا برخی از داروخانه‌ها تهیه كنید برای مصرف یك قطره از آن را با یك قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط كرده و برای ماساژ استفاده كنید‌. و یا یك قطره آن را روی یك حبه قند و یا یك قاشق عسل مخلوط كرده بخورید‌.
مضرات‌
اسطوخودوس گیاهی است بی‌ضرر كه همه می‌توانند از آن استفاده كنند‌. فقط برای اشخاص صفراوی مزاج خوب نست و باعث آشفتگی می‌شود‌. این‌گونه اشخاص باید آن را با سكنجبین یا كتیرا بخورند‌.
منبع:ویستا