بايد جوري رفتار كنيم كه مردم به آن اعتماد كنند
مشروح سخنان آيت‌الله مصباح يزدي درباره لزوم رعايت اخلاق اسلامي در رسانه
در ديدار اعضاي شوراي سردبيري سايت خدمت:
نبود يك رسانه مورد اعتماد، كمبود بزرگي در كشور است كه همه به آن معترفند و تا به حال چاره درستي نيز براي آن انديشيده نشده است . رسانه ملي، روزنامه‌ها، مجلات، خبرگزاري‌ها و ... وجود دارند اما مي توان پرسشنامه‌اي تهيه كرد كه چند درصد مردم اطمينان دارند كه يك رسانه هرچه مي‌گويد راست است حتي يك رسانه هم وجود ندارد. و اين جاي تأسف دارد!
لذا اول وظيفه‌اي كه كساني كه اهل اين فعاليت‌ها هستند دارند اين است كه با تمام وجود آنچه راست و عين واقعيت است منعكس كنند. البته خواه نا خواه برخي گرايش ها در لحن كلام، تنظيم و پردازش مطالب مؤثر است كه باعث مي‌شود جهت‌دار شود. اينجا چه بايد كرد؟
اگر دستگاه و تريبوني داشته باشيد كه منتسب به شخص يا نهاد خاصي باشد بايد منعكس كننده نظرات آن نهاد يا آن شخص باشد. اگر متعلق به دولت است، بايد منعكس كننده افكار دولت باشد و آن جا كه لحن كلام يا مطالب جهت دار است، جهت منتسب به آنجا باشد. پس بايد پذيرفت در برخي موارد گزارش‌ها و اخبار جهت‌دار خواهد بود و جهتش را دستگاهي كه اين تريبون به آن انتساب دارد، بايد تعيين كند.
مثلا اگر رسانه منتسب به دولت باشد و مطلبي خلاف نظر دولت منتشر نمايد، اولين مدعي خود دولت خواهد بود و حق هم دارد. اما اگر تريبون آزاد باشد، دستتان باز است و كسي نمي‌تواند اعتراض كند. بايد مشخص باشد كه گوينده و گزارشگر خبر كيست و خبر مستند به چيست؟
اين اولين كاريست كه يك رسانه متعهد بايد انجام دهد. سايتهايي كه الان وجود دارند اخلاقا، شرعا و قانونا رعايت نمي‌كنند.
تماما يا روي هوس است يا تابع نظر آن كساني كه از آنها پول مي‌گيرند. تعهدي براي انجام كار لله كه اخلاقا بتوانندپاسخگو باشند ندارند لذا دروغهاي عجيبي درست مي‌كنند و رسوا هم مي‌شوند ولي باز پروايي از دروغگويي ندارند. الآن بحمدلله فرهنگ عمومي مردم عوض شده اما باز هم درصدي تحت تاثير اين دروغها قرار مي‌گيرند. اگر به عنوان طلبه‌اي بخواهم توصيه كنم توصيه ام اينست كه اين كمبود در جامعه وجود دارد و اين يك تكليف واجب متعين است كه اين خلا را پر كنيم، واجب كفايي‌اي است كه متصدي ندارد لذا همه مسئول هستند، ملت مسئول ايجاد اين رسانه‌اند.
بايد جوري رفتار كنيم كه مردم به آن اعتماد كنند و در جايي كه مطالب جهت‌دار است خود را به‌عنوان پايگاه دين معرفي كنيم و از دين دفاع كنيم. به‌هرحال ما به عنوان ياخته‌اي در دستگاه جامعه دعا مي‌كنيم اين مسئوليت را خوب درك كنيد و خوب عمل كنيد.
يادم هست امام قبل از انقلاب و قبل از آغاز نهضت كه در قم و در مسجد سلماسي فقه و مكاسب تدريس مي‌كردند، بحث دروغ بود. در بحث دروغ برخي فقها توريه را استثنا كرده اند. يعني درواقع دروغ نباشد اما طرف برداشت ديگري كند. اما در بحث توريه، امام مي‌فرمودند: شرع مطهر مقصودش اينست كه زبان آدم به خلاف واقع گويا نشود و عادت به بيان خلاف واقع نكند مگر در مورد اضطرار. زبانش نماياننده واقعيت باشد.
اين مصلحت جامعه است تا مردم بتوانند به هم اعتماد كنند، اگر طوري شود كه مردم احتمال دهند دروغ مي‌گويند، دستگاه ارتباطات مردم مختل مي شود، همانطور كه شده است. در جامعه بايد وقتي يك نفر حرفي مي زند عامه مردم باور كنند ولي حالا كار به جايي رسيده كه در دولت اسلامي هنوز ما يك رسانه كاملاً قابل اعتماد نداريم البته درصد اعتماد فرق مي‌كند. اين شبهه درمورد شما اگر باشد مطلوب نيست. اگر اشتباهي شد و مسامحه كرديد درست نيست، اگر اتفاقي افتاد برخورد كنيد و اين را اعلام كنيد. اعتمادسازي خدمت بزرگي به مردم و مسئولين است.
من سفر حج كه بودم، گفتند آقاي احمدي‌نژاد براي بار چهارم رفته قم با فلاني ملاقات داشته يا گفتند فلاني همين ديشب در مسجد چهار‌مردان سخنراني كرده (سخنراني مربوط به سال 79 بود) اين قدر رسوا؟! متاسفانه برخي از اين سايتها هم انتساب به برخي شخصيتها دارند.
شخصيت ديگري هم گفته كه مركزي در قم ميلياردها تومان خرج تخريب من كرده است.در حالي كه بچه‌هاي اينجا براي خرج انتخابات پول قرض كردند و هنوز هم دارند قسطش را مي‌پردازند.البته عجيب نيست اينها سروكارشان با ارقام ميلياردي بوده و خيال مي‌كنند هر كاري انجام شود ميلياردي است. در هرصورت خيلي بد است كه در جامعه اسلامي، يك دستگاه ارتباطي درست وجود نداشته باشد كه اگر صد دروغ گفت يكي از آنها هم راست هم بگويد. اين دلالت مي‌كند كه از نظر فرهنگ اجتماعي تنزل كرديم و در اين مدت نه تنها ترقي نكرديم بلكه عقب گرد داشته ايم.
آن يكي گفته فلاني اصلاً درس امام شركت نكرده، دروغ گفتن آسان است و كسي هم مواخذه‌شان نمي‌كند ولي اين عيب را دارد كه اعتماد از كل مردم سلب مي‌شود و اطمينان از بين مي‌رود . اگر بتوانيد سعي كنيد خود را در كشور و سپس در دنيا اين‌طور معرفي كنيد كه هر چه مي‌گوييم سند داريم. گفته‌اند و آورده‌اند و ... نيست.
اين در مورد اطلاع‌رساني كه اولين وظيفه دستگاه‌هاي اطلاع‌رسان است.
مسئله بعدي تحليل و تفسير و ارشاد است كه وظيفه پيچيده تري است آنچه در همه اينها بايد رعايت شود آنست كه اعتماد مردم سلب نشود افراط و تفريط و مبالغه‌گويي‌ها كه يكدفعه به عرش مي‌برند صحيح نيست درباره هر كس همان كه هست، بگوييد. آقاي قرائتي استفاده‌اي از آيه «و لا تبخسو الناس اشياء هم» مي‌كند كه هر كس را هر جور هست معرفي كنيد كم نگذاريد ، حالا اينكه از آيه استفاده مي‌شود يا خير كاري نداريم ولي نكته، نكته خوبي است اگر درباره كسي صحبت مي‌شود همان را كه هست بگوييد .
بعضي اوقات خداوند به وسيله خود دشمنان، مقاصدشان را باطل مي كند و خودشان را به دست خودشان خراب مي كند. «يخربون بيوتهم بايديهم و ايدي المؤمنين»
حرف آخر اينكه اين كلمه را جدي بگيريد باور كنيد كه دست خدا در عالم كاركن است. نيتمان اين باشد كه رضاي خدا را كسب كنيم دلمان باور داشته باشد كه دست خدا حضور دارد و حرف دلمان را مي‌شنود و نيتمان را مي‌داند. دعا و توسل و تضرع اگر نباشد كما بيش به همان سرنوشت مبتلا مي‌شويد . ارتباط با خدا انسان را حفظ مي‌كند. اعتقاد به اينكه پشت همه دستگاه‌ها دست اوست كه عالم را اداره مي‌كند «و ان لم يمسسك الله بضر فلا كاشف له الاهو و ان يردك بخير فلا راد لفضله» اگر خدا سختي و مشكلي را براي كسي بخواهد هيچ كس در مقابلش نمي‌تواند مقاومت كند و اگر خدا خيري بخواهد هيچ كس نمي‌تواند رد كند. باور كنيد و سعي كنيم با كسي ارتباط داشته باشيم كه همه كارها به دست اوست و اگر سختي هم پيش آمد به ديده ما سختي است همه آزمايش است و وسيله رشد يا رسوايي است و با او بايد كنار آمد از خدا نمي‌شود صرف‌نظر كرد تعارف نيست جمله «انشاء الله خدا درست مي‌كند» را فقط زباني نبايد گفت.
يادم هست يك ماركسيست بود با اينكه اعتقادي به خدا نداشت وقتي مي‌خواست جدا شود مي‌گفت: "خداحافظ" اين جوري ياد خدا كردن را ماركسيست‌ها هم مي توانند. اما بايد باورمان شود كه خدا هست و حضور دارد و همه كاره اوست، او را فراموش نكنيم و طالب رضاي او باشيم و مطمئن باشيم كه خدا كمك خواهد كرد.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
یکشنبه 05,ژانویه,2025