روي سخن با مديريت كل فرهنگ و ارشاد اسلامي است

رضا سلطان زاده

مدیر مسئول آیینه یزد

حدود هشتاد روز بعد از انتصاب مدير كل جديد اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي استان يزد اولين نشست مطبوعاتي با مديران مسئول و خبرنگاران مطبوعات استان و نمايندگان روزنامه‌هاي سراسري در يزد برگزار گرديد تعدادي از حاضران مشكلات اين صنف را بيان نموده و عده‌اي نيز پيشنهادهايي در زمينه بهبود وضعيت مطبوعات در مركز دارالعباد ارائه دادند.

بديهي است هر چه مسئولان ارشاد اسلامي در جهت رفاه مادي و معنوي روزنامه نگاران قدم بردارند مديران مسئول و خبرنگاران در استان مي‌توانند با آسودگي خاطر بيشتر به وظيفه مقدسي كه برعهده گرفته‌اند و با عنايت به اهميت مسئوليتي كه دارند در جهت خبر رساني گام‌هاي موثرتري بردارند. بدين لحاظ درباره امور رفاهي هم بحث و بررسي و پيشنهادهايي مطرح گرديد.

مديريت كل نيز با حوصله به سخنان حاضران گوش فرا داد وخود و همراهانش مواردي را يادداشت نمودند. اميد آنكه با جديت و در حد توان موضوع را پيگيري نموده و به درخواست‌هاي منطقي برابر با مسئوليتي كه عهده گرفته‌اند توجه خاص مبذول دارند.

نگارنده اين سطور در آن جلسه اظهار داشت: چون با مديريت جديد و برنامه‌هاي وي آشنايي ندارد نمي‌تواند قاطعانه اظهار نظري كند اما درخواست نمود مشخص گردد برنامه و ديد و نظر مديريت جديد پيرامون مطبوعات محلي اعم از آنان كه گستره توزيع استاني يا كشوري دارند چيست ؟ و آيا تاكنون فرصت بررسي و مطالعه پيرامون رسانه‌هاي استان داشته و در نتيجه وضع موجود را مي‌پسندد؟

مقامات اجرايي ارشد استان ساليانه يكي دو بار از جمله در روز خبرنگار جلسه‌اي برگزار مي‌كنند و در مورد نقش مطبوعات و به ويژه وظيفه روزنامه نگاران داد سخن مي‌دهند. از حاضران تعريف و تمجيد مي‌كنند، نقد و انتقاد را مفيد مي‌دانند گاه بيشتر وقت جلسه را به ارائه گزارش و توضيح مطالبي كه چه بسا در مناسبت‌هاي خاصي بيان نموده‌اند اختصاص مي‌دهند و مي‌گويند:مسئولان و مديران اجرايي انتقادپذير هستند و اعلام مي‌گردد مديران در استان مورد نقد و بررسي منصفانه قرار بگيرند.

براي اينكه مديريت ارشاد و فرهنگ اسلامي در جريان امر قرار گيرد و تا حدي درباره آنچه كه بر مطبوعات و رسانه‌هاي مكتوب استان حداقل در 4-3 سال اخير گذشته است توضيحي داده شود بايد اعلام نمايم بر اساس مدارك و شواهد موجود از جمله ارائه ده‌ها مقاله در آيينه يزد كه بيشتر درباره مسائل اجتماعي سياسي و فرهنگي و اقتصادي استان و كشور نوشته شده است تاكنون جز 2 مورد توضيحي دريافت نگرديده است. بعضي از مديران به هر دليل از الصاق روزنامه‌هاي منتقد در ويترين ويژه‌اي كه براي خالي نبودن عريضه تهيه نموده‌اند خودداري مي‌كنند و به كادر خود دستور مي‌دهند اينگونه مقالات را از مقابل ديدگان خود و ديگران دور نگه دارند.

نويسنده در اين ستون مواردي نظير مطالب زير را يادآوري نموده اما پاسخي تاكنون دريافت نكرده است:

-دريافت عوارض غيرقانوني از مردم توسط شهرداري يزد به نقل از مدير كل بازرسي و نظارت استان.

-انتقاد از نحوه برگزاري مناقصه‌ها توسط بعضي از سازمان ها.

-پس از آزاد نمودن ملوانان متجاوز انگليسي با طرح اين پرسش كه آيا رييس جمهور مي‌تواند مجرم را ببخشد؟

-چرا مدارس را در روز رسمي در يزد تعطيل كردند و حتي اجازه دادند دانش آموزان آمادگي را هم براي استقبال از رييس جمهور به خيابان بياورند.

-انتقاد از استخدام افرادي دوره نديده به عنوان معلم به اصطلاح در قالب شركت‌هاي خدماتي.

-اعتراض به مشاور رييس جمهور كه گفته بود: رزمندگان در جنگ تحميلي متاثر از ديدن فيلم‌هاي وسترن آمريكايي و ايتاليايي به جبهه شتافته و شهيد شده اند.

-انتقاد از كاهش غيرقانوني ساعت كار اداري كارمندان در روزهاي رسمي اعم از ماه مبارك رمضان و غيره كه توسط دولت انجام گرفت.

-چرا دولت روزهاي رسمي بين التعطيلين را تعطيل اعلام مي‌نمايد؟

-چرا استانداري يزد به نام ساماندهي آجر بر خلاف قانون اجازه داده بود مردم هر روز دهها ميليون تومان به حساب شخصي يك فرد واريز كنند؟

-چرا روابط عمومي‌ها متن روزنامه‌هاي محلي را بررسي نمي‌كنند و به مطالب مطرح شده پاسخ نمي‌دهند و چراهاي ديگر . . .؟

افتخار ما مسلمانان شيعه اين است كه به قرآن و به اسلام راستين اعتقاد داشته و خود را از امت محمد مصطفي(ص) پيغمبر بزرگوار اسلام،پيرو و شيعه، مولاي متقيان، امام اول شيعيان حضرت علي (ع) مي‌دانيم.

چون تذكر براي همگان مفيد است نظر خوانندگان آئينه يزد را به فرازي از خطبه 216 نهج البلاغه و اظهار نظر شهيد آيت الله مطهري جلب مي‌نمايد:

«بنابراين آنگونه كه با زمامداران ستمگر سخن مي‌گوييد با من سخن مگوييد و آنچنان كه در پيشگاه حكام خشمگين و جبار خود را جمع و جور مي‌كنيد، در حضور من نباشيد و به طور تصنعي و (منافقانه) با من رفتار نكنيد، و هرگز گمان مبريد در مورد حقي كه به من پيشنهاد كرده ايد كندي ورزم و( يا ناراحت شوم) و نه اينكه خيال كنيد من در پي بزرگ ساختن خويشتنم زيرا كسي كه شنيدن حق و يا عرضه داشتن عدالت به او برايش مشكل باشد عمل به آن براي وي مشكل تراست! با توجه به اين، از گفتن سخن حق و يا مشورت عدالت آميز خودداري نكنيد زيرا من (شخصاً به عنوان يك انسان) خويشتن را مافوق آن كه اشتباه كنم نمي‌دانم.

-شايد بعضي تصور كنند كه اين جمله دلالت بر عدم عصمت امام (ع) مي‌كند در حاليكه درست به عكس است زيرا امام (ع) مي‌گويد من خود شخصاً بدون كمك پروردگار از خطا مصون نيستم و عصمت چيزي جز امداد پروردگار و يا به تعبيري كه در سوره يوسف (ع) دارد جز «برهان رب» نيست، جملات بعدي نيز دلالت به اين حقيقت دارد-(1) و از آن در كارهايم ايمن نيستم، مگر اينكه خداوند مرا حفظ كند. من و شما بندگان مملوك خداوندي هستيم كه جز او خدايي نيست.»(2)

«بعضي از مردم خيال مي‌كنند كه تاثير گناه در افراد يكسان نيست، در مردم عادي گناه تاثير دارد و آنها را از تقوي و عدالت ساقط مي‌كند ولي در طبقه علما تاثيري ندارد آنها يك نوع «كريت» و يك نوع «اعتصام» دارند . . .، در صورتيكه اسلام براي احدي «كريت و اعتصام» قائل نيست حتي براي شخص پيغمبر اكرم(ص) مي‌گويد: اي پيغمبر بگو خود من نيز اگر معصيت كنم از عذاب روز بزرگ بيمناكم . . . اگر نوعي شرك در كار تو وارد شود عملت تباه خواهد شد،- ترجمه آيه 15سوره انعام و آيه 65 سوره زمر- همه اينها براي اين تعليم است كه تبعيضي در كار نيست «كريت و اعتصام» براي احدي نيست.»(3)

بديهي است هر گوينده و نويسنده بايد در گفتار و كردار خود ادب و كرامت و حيثيت و شخصيت مخاطبان و خوانندگان مقالات را حفظ و با رعايت احترام بگويد يا بنويسد كه عين صواب و صلاح است

بنابراين مديريتي كه بخواهد در مجموعه فرهنگي در اين محيط اقدام موثر و مفيدي مبذول و يا روابط عمومي‌ها را به معناي واقعي فعال نمايد، نقدشنوي و يا نقدپذيري را در مجموعه اداري استان در سطوح بالايي و مياني نهادينه نمايد، قطعاً بايد بيشتر با اصحاب رسانه نشست صميمي داشته باشد با مديران مسئول روزنامه‌ها به گفت و گو بنشيند، به ركن چهارم دموكراسي بهاي بيشتري بدهد علاوه برآنكه در مجالس و محافل اداري و يا شوراي اداري بايد توضيحات و آگاهي‌هاي لازم را ارائه نمايد. در اين صورت است كه صاحبان قلم هم باور مي‌كنند بيشتر مورد حمايت هستند.

در جلسه مديران مطبوعات نماينده مردم تفت و ميبد در مجلس شوراي اسلامي اظهار داشت:«ديدگاه كاسب كارانه و اقتصادي به فرهنگ، ضديت با انقلاب اسلامي است. زماني كه نگاهمان به فرهنگ و هنر پول درآوردن باشد از منويات انقلاب اسلامي دور شده ايم. نگاه مسئولين به مطبوعات بايد نگاه حمايت معنوي و مادي باشد. سرمايه گذاري در امر مطبوعات و رسانه، سرمايه گذاري مقدس به شمار مي‌رود كه نبايد از كنار اين مساله به راحتي گذشت.مسئولين هم نبايد انتظار داشته باشند كه مطبوعات مدام از آنها تعريف نمايند اين نماينده مجلس ادامه داد رسانه‌ها بايد دنبال نقد مصلحانه و منصفانه باشند. ارگان‌ها و سازمان هايي كه در نشريات مورد نقد قرار مي‌گيرند بايد دست آن روزنامه نگاري كه اين نقد را نوشته ببوسند. نامبرده تاكيد كرد: بايد ضعف‌هاي فرهنگي و اجتماعي جامعه از سوي نشريات بيشتر مورد بررسي و نقد قرار گيرد.»(4)

شك نيست جامعه درستي و صداقت را مي‌خواهد. مردم بيان حقيقت را انتظار دارند در گفته‌ها و نوشته‌ها از دشنام دادن به اين و آن متنفرند. هتك حرمت افراد را بر نمي‌تابند. مردم از چاپ عكس مثلاً يك مدير اداري يا مسئول اجرايي در حال آب خوردن و اطرافيان عافيت گوي آنان بهره‌اي نمي‌برند از نوشتن موضوع پرورش غاز يا مساحت زير كشت مرزنگوش و خيار سبز داربندي و نظاير آن چيزي عايدشان نمي‌شود.

از تملق و مدح و ستايش بي جا از ديگران خوششان نمي‌آيد خلاصه آنكه خبرنگار و نويسنده و روزنامه نگار مي‌داند كه پروردگار يكتا به« قلم و آنچه مي‌نويسد قسم ياد كرده است.»

پي نوشت‌ها:

1- «ترجمه گويا و شرح فشرده‌اي بر نهج البلاغه»، جلد دوم، صفحه 594

2- «همان»، صفحه 389

3- «ده گفتار»، آيت الله شهيد مرتضي مطهري، صفحه 93 و 94

4- بخشي از سخنان حجت الاسلام يحيي زاده عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در جلسه مديران مطبوعات استان