به گزارش یزدفردا: «کتاب راهنمای جامعه شناسی اخلاق» به کوشش استیون هیتلین و استیفان وایزی با ترجمه مجید جعفریان و همکاران و با نظارت علمی و مقدمه تحلیلی مهدی علیزاده است که در پژوهشکده اخلاق و معنویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۱۰۵۵ صفحه به چاپ رسید.

جامعه شناسی اخلاق و بررسی جامعه شناختی ماهیت، علل و پیامدهای اخلاقی پدیدارهای اجتماعی می‌پردازد. برای دستیابی به این هدف، نیازمند شناخت آن دسته از آموزه‌ها، هنجارهای اخلاقی و سازوکارهای اجتماعی هستیم که بر هویت‌ها، گروه‌ها، طبقات، نهادها و جنبش‌های اجتماعی، سبک زندگی، مشاغل، عدالت و نابرابری‌ها تاثیر می‌گذارند. اثر حاضر، به عنوان کتاب راهنما حاوی جامع‌ترین مجموعه مقالاتی است که با این هدف نگاشته شده است.

ویراستاران کتاب راهنمای جامعه شناسی اخلاق با بهره‌گیری از قلم بهترین پژوهشگران این عرصه، منبعی غنی برای مطالعه استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به این دانش میان رشته‌ای فراهم آورده‌اند. در مقدمه تحلیلی کتاب، نکاتی در باب ماهیت علم شناختی این رشته و چرایی و چگونگی پرداختن جامعه علمی ایران معاصر به این عرصه مهم با خواننده در میان گذاشته شده است.

ساختار اثر

این کتاب در چهار بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «چشم اندازهای جامعه شناختی و اخلاق» مشتمل بر پنج فصل است؛ فصل اول با عنوان «بازگشت به آینده: احیای جامعه شناسی اخلاق» موانع همیشگی پیش روی جامعه شناسی اخلاق، به سوی یک دیدگاه جامعه شناسی درباره اخلاق و نگاهی به آینده را بررسی می‌کند. فصل دوم با عنوان «رویکرد شناختی و اخلاق» مفهوم عقلانیت ارزش شناختی وبر، دلایل بافت محور در برابر دلایل رها از بافت و عقلانیت محدود ارزش شناختی را شرح می‌دهد. سومین فصل با عنوان «مفاهیم چهارگانه اخلاق راهبردهای معرفتی گوناگون در سنت کلاسیک» راهبردهای معرفتی، فردگرایی روش شناختی وبر و اخلاق و نظریه غیر ترتیبی و اخلاقیات واکنشی را تبیین کرده است. فصل چهارم «اشاراتی به جامعه شناسی اخلاق در کارهای پارسونز، زیمل و مرتون» و فصل پنجم «نظم اجتماعی به مثابه نظم اخلاقی» نام دارند.

بخش دوم با عنوان «خاستگاه جامعه شناسی» شامل فصل ششم تا دوازدهم است. فصل ششم با عنوان «انتخاب طبیعی و تکامل اخلاق در جوامع انسانی» ویژگی‌های اخلاق، تکامل نخستی‌ها، احساسات، شناخت‌ها و تکامل اخلاق و میراث نخستی‌ها، اخلاق و شکل‌گیری کلان ساختارها را مورد بررسی قرار داده است. فصل هفتم «طبقه و اخلاق» را شرح می‌دهد. فصل هشتم با عنوان «پیوند ناپایدار قانون و اخلاق» اخلاق و قانون، اخلاقِ قانون و اخلاق یا قانون را به رشته تحریر درآورده است. نهمین فصل «اخلاق در سازمان‌ها» نام دارد. در فصل دهم با عنوان «تبیین جرم به عنوان کنش اخلاقی» درک تمام همبسته‌ها، جرم به عنوان کنش اخلاقی، الگوی موقعیتی، نقش انگیزه و نقش کنترل‌ها مورد تأکید قرار گرفته است. فصل یازدهم با عنوان «مطالبه خداوند چیست؟ درک بافت دینی و اخلاقیات» دینداری شخصی و نگرش‌ها و رفتارهای اخلاقی، دین و اخلاق در بافت میان فرهنگی و گسترش برنامه پژوهش‌های بین‌المللی را تبیین می‌کند. «آموزش و پرورش و جنگ‌های فرهنگی: اخلاق و درگیری در مدارس آمریکا» عنوان دوازدهمین فصل از کتاب حاضر است که در آن تحقیق در زمینه آموزش و جنگ‌های فرهنگی به نگارش درآمده است.

بخش سوم با عنوان «ساز و کار اخلاق در کنش» شامل فصل سیزدهم تا بیست و دوم است. فصل سیزدهم «مشکل انسان نامرئی: چگونه دغدغه حسن شهرت، انگیزه سخاوتمندی می‌شود» نام دارد. فصل چهاردهم با عنوان «رابطه عدالت و اخلاق: موضوع ارتباطی، مغفول، اما غیر قابل اجتناب» رابطه ضمنی: مفاهیم اخلاق و عدالت، ارتباط فراموش شده: رویکرد قدیمی روان‌شناسی اجتماعی به فرایندهای عدالت و یک ارتباط غیر قابل اجتناب: موج انسان اخلاقی در مطالعات مربوط به عدالت را به رشته تحریر درآورده است. فصل پانزدهم با عنوان «به سوی علم یکپارچه اخلاق: پیوند ذهن، جامع و فرهنگ» سرآغاز مختصری در باب ذهن اجتماعی، نظریه های ساختار و فرهنگ و طرح واره‌های عمومی فرهنگی را مورد تأکید قرار داده است. «روانشناسی اجتماعی هویت اخلاقی»، «قدرت اخلاقی»، «ابعاد اخلاقیِ ارتباط کار – خانواده» و «طبقه‌بندی اخلاقی و سیاست اجتماعی» به ترتیب عناوین فصول شانزدهم تا نوزدهم نوزدهم از کتاب مذکور است. در فصل بیستم با عنوان «برساخت اخلاقی ریسک» تعریف ریسک، واقعیت ریسک و طرح‌های اخلاقی بیان شده است.

فصل بیست و یکم با عنوان «گفتمان اخلاقی در بافت‌های اقتصادی» گفتمان اخلاقی در کار، دسته‌بندی معاملات اقتصادی و مشروعیت بخشی به بی‌نظمی اخلاقی را مورد بررسی قرار داده است. فصل بیست و دوم با عنوان «اخلاقیات در جهان اجتماعی تعاملی و گفتمانی زندگی روزمره» روش شناسیِ مردم شناسی اولیه، تحلیل گفت و گو و پدیده‌های اخلاقی در محیط‌های نهادی (سازمانی) را تشریح کرده است.

چهارمین و آخرین بخش از کتاب حاضر با عنوان «مسیرهای آینده در علم جامعه شناسی» شامل فصل بیست و سوم و بیست و چهارم است که عناوین آنها عبارتند از «اخلاق، مدرنیته و جامعه جهانی» و «آیا اخلاق بر ساختی اجتماعی است؟».

علاقه مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می توانند به نشانی اینترنتیhttp://shop.isca.ac.ir/ مراجعه کنند.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا