به گزارش یزدفردا: دکتر امیر شمشکی با بیان این‌که پدیده فرونشست ناحیه‌ای زمین در بسیاری از مناطق دنیا و کشور ما بروز کرده است، گفت: به طور غالب عامل اصلی ایجاد فرونشست برداشت بی‌رویه و بیش از حد مجاز آب از منابع زیرزمینی است.

شمشکی، درباره وضعیت فرونشست ایران نسبت به دنیا و اینکه کدام یک از شهرهای ما ممکن است وضعیت خطرناک‌تری داشته باشد، افزود: بررسی‌های سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور درباره فرونشست از سال ۸۳ به طور جدی شروع شد و از تکنیکی به نام تفسیر تصاویر ماهواره‌ای رادار استفاده کردیم و توانستیم میزان تغییرات سطحی را با سرعت و دقت قابل ملاحظه‌ای اندازه‌گیری کنیم.

وی تصریح کرد: این تکنیک در گذشته وجود نداشت و ما را در اندازه‌گیری میزان فرونشست کلی ارتفاع سطح زمین با چالش‌هایی مواجه می‌کرد و در حال حاضر با بهره‌برداری از این تکنیک توانستیم تغییرات را بهتر از گذشته پایش کنیم و به کمک متخصصان این بخش می‌توان گفت شناخت قابل قبولی از سرتاسر کشور و میزان تغییرات ارتفاعی سطح زمین در اختیار داریم.

معاون مدیرکل دفتر زمین‌شناسی، مهندسی و زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی ادامه داد: در چند سال اخیر طی چند دوره سطح ارتفاعی زمین توسط این سازمان و سازمان نقشه‌برداری کشور و چند ارگان دیگر به طور کامل پایش شد و اینکه بخواهیم بگوییم کدام منطقه خطرناک‌تر است، باید به دو موضوع خطر و خطرپذیری به طور مجزا توجه کنیم.

شمشکی با بیان اینکه تقریباً می‌توان گفت در اکثر دشت‌های ایران که در آنها کشاورزی به طور گسترده انجام می‌شود و وابسته به منابع آب زیرزمینی است، پدیده فرونشست با شدت و حدت متفاوت در حال پیشرفت است، اظهار کرد: در برخی استان‌ها مثل استان یزد نرخ فرونشست کاهش پیدا کرده و در استان‌هایی مثل خراسان‌رضوی، تهران، قزوین، کرمان، فارس و اصفهان همچنان فرونشست با نرخ بالا مشاهده می‌شود و در برخی استان‌ها مثل استان گلستان که در کنار دریا قرار دارد و دارای منابع آب مناسبی بوده، متصور نبودیم که فرونشست در آن رخ بدهد، ولی متاسفانه بیشتر پهنه‌های آبرفتی آن درگیر مساله فرونشست شده است.

به نقل از روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، معاون مدیرکل دفتر زمین‌شناسی، مهندسی و زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، با بیان این‌که در بخش کوچکی از شرق استان مازندران پدیده فرونشست با نرخ پایین مشاهده می‌شود، گفت: بعضی دشت‌های سمنان و دامغان نیز دچار فرونشست شده‌اند که در طول زمان نرخ فرونشست در آنها دارای تغییرات زیادی بوده و دلیل این امر به ماهیت آبخوان و نوع لایه‌های زیرزمینی بستگی دارد.

شمشکی تصریح کرد: برای استان خوزستان نیز متصور بودیم فرونشست در آن روی ندهد، ولی متاسفانه در زمان کم‌آبی، ساخت سدها و فشار به منابع آب زیرزمینی باعث می‌شود حتی در این استان هم پدیده فرونشست مشاهده ‌شود که البته مسائلی از جمله رهاسازی سدها، بارندگی، کاهش فشار به منابع آب زیرزمینی باعث اثر توقفی و کنترل‌شونده بر فرونشست می‌شود.

به گفته وی، گیلان تنها استانی است که فعلاً می‌توانیم بگوییم تاکنون هیچ نرخی از فرونشست در آن مشاهده نشده و در استان سیستان و بلوچستان نیز چند طی سال گذشته مشاهده نشده بود، ولی تصاویر و اندازه‌گیری‌هایی که به تازگی انجام شده، نشانگر این است که فرونشست با نرخ بالایی در این استان نیز در حال روی دادن است.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا