باسمه تعالی

کمربند فرهنگ ( به بهانه هفته میراث فرهنگی )

ادغام  نهادهای میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و تشکیل سازمان و سپس وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی موافقان و مخالفان فراوانی داشت . دلیل عمده موافقان ایجاد و دست‌یابی به یک مدیریت واحد و استفاده از ظرفیت صنعت گردشگری برای توجه بیشتر به اهمیت حفظ میراث فرهنگی و توسعه صنایع دستی بود و اعتقاد داشتند وجود مدیریت واحد بر در این سه بخش به هم پیوسته ، علاوه بر کاهش هزینه‌های مدیریت و جلوگیری از بروز ناهماهنگی‌ها ، می‌تواند به تقابل‌ها و تناقص‌های طرفداران توسعه گردشگری و حافظان میراث فرهنگی پایان داد . 

مخالفان هم این اختلاف‌ها را ذاتی و واقعی می دانستند چرا که در حوزه‌ی میراث فرهنگی اصل حفاظت از بناها و محوطه‌های تاریخی و آداب و سنن و در صنعت گردشگری ، محور اقدامات توسعه با اعمال تدریجی تغییرات مورد پسند گردشگران و ایجاد جاذبه‌های جدید است و صنایع دستی نیز با تکیه بر سنت‌ها نیم نگاهی به گسترش و روزآوری دارد و استدلال می کردند که امکان اعمال مدیریت واحد با توجه به اختلاف دیدگاه و منافع وجود ندارد و سازمان جدید بر اساس علاقه مدیران ارشد و سایر مؤلفه‌های خارج از سازمان به یکی از طیف‌های توسعه گردشگری و یا حفاظت میراث فرهنگی گرایش پیدا خواهد کرد و برآیند اقدامات اداره های کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی در هر استان متناسب با دیدگاههای مدیران استانی رفتار متفاوتی خواهند داشت که به صورت کامل توسط ستاد وزارت قابل تنظیم نیست و در هر صورت صنایع دستی در این رقابت نادیده خواهد بود و شاهد بودیم با تغییر جایگاه مجموعه مشترک از سازمان زیر نظر ریاست محترم جمهوری به وزراتخانه ، نام صنایع دستی در مرتبه سوم قرار گرفت. 

تفاوت ذاتی بین سه حوزه چنان آشکار بود که طرفداران ادغام با تأکید بر ویژگی فرهنگی بودن این سه حوزه اعتقاد داشتند وجهه فرهنگی هر سه حوزه مانند کمربندی این مجموعه ها را به هم نزدیک و نزدیکتر خواهد کرد و به اختلاف ها پیایان خواهد داد.

اکنون بعد از گذشت چندین سال بد نیست با بررسی دقیق‌تر نتیجه این اقدام را بازنگری کنیم . به نظر می رسد با کم رنگ شدن جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی و محور بودن منافع اقتصادی ، در عمل کمربندی برای به  همگرایی و پیوستگی این سه حوزه وجود ندارد . اقتصاد شکننده گردشگری باعث شده بسیاری از ارزش های میراث فرهنگی دچار آسیب جدی شوند و سبکی از صنایع دستی بازار پسند رشد و از صنایع دستی فاخر کمتر آثری باقی مانده است . 

پیش داوری قطعا خالی از اشکال نیست و لی به عنوان علاقمند میراث فرهنگی و ارزش های اجتماعی به مدیران مرتبط توصیه دارم اکنون زمان ارزیابی وبازنگری در خصوص ادغام می باشد.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا