بشر از بدو پيدايش به فكر چاره بوده است تا به ابزاري دست يابد كه به زيستن وي كمك كند تا آسايش تن و آرامش روحش را تواماً بهمراه داشته باشد. هر آنچه را كه طي قرون و اعصار با توجه به نيروي انديشه ساخته و پرداخته است اين دو مسئله در آن لحاظ شده است: اساس آسايش جسم و آرامش روان و جلب نفع و دفع ضرر بر همين اصل استوار است. اين همه ابداعات و ابتكارات و اختراعات از ابتداي خلقت تا كنون و بويژه در سدههاي اخير ارمغان انديشه انسانهاي نخبه به جامعه بشري است كه يا حقيقتاً در جهت تامين آسايش و آرامش اوست يا حد اقل چنين ادعايي دارد.
وسايل حمل و نقل امروزي و از جمله اتومبيل، قطار، كشتي و هواپيما نيز با همين غرض در عرصه علم و فن آوري با بهترين شيوهها و تجهيزات طراحي، تدوين و ساخته ميشود. در تكنولوژي روزگار ما تحولات در جهت عرضه بهتر ابزارها و وسايل ساعت به ساعت است. از ميان مجموعه وسايل حمل و نقل، هواپيما هميشه جزء بي خطر ترين و مطمئن ترين وسايل بوده است و راههاي هوايي ويژگي خاص سرعت، دقت و امنيت را به مردم سراسر جهان اعلام كرده اند. در عصر درخشش خورشيد اسلام كه مردم كشتي و حركت بر امواج درياها و اقيانوسها را ميشناختند و خطرات مترتب بر وجود طوفانها را ميدانستند قرآن كريم حتي مشركان و غير موحدان را بهنگام سوار شدن بر كشتي مورد خطاب قرار ميدهد كه وقتي احساس خطر و ناامني ميكنند با تمام وجود و در اوج اخلاص خدا را صدا ميزنند و از او كمك و ياري ميطلبند. يعني انسان وقتي احساس كند غير از نيروي لايزال الهي پشتيبان و ياوري نيست از همه دل ميبرد و به او دل ميبندد و چون به ساحل امن ميرسد خدا را فراموش ميكنند -فاذا ركبوا في الفلك دعوا الله مخلصين له الدين فلما نجّهم الي البر اذاهم يشركون - «عنكبوت آيه 65»
معلوم ميشود انسان وقتي دامن از خاك بر كشيد و براين مركب آتشين سوار شد في نفسه دچار اضطراب است لذا به طريق اولي هواپيما بايد با مدرنترين و مجهزترين وسايل و تجهيزات تامين كننده نيازهاي روحي، رواني مسافران به هنگام سفرهاي هوايي باشند. هيچ عقل سليمي نميپذيرد كه انسان اقدام به انجام عملي بكند كه از دقايق آغاز تا ثانيههاي انجام دچار اضطراب و استرس و وحشت و نگراني و دغدغه باشد امروز متاسفانه در كشور ما و در جريان سفرهاي هوايي وضعي پيش آمده است كه فشارهاي روحي روز به روز نه بر مسافران كه بر خانوادههاي آنان مضاعف ميشود و لابد نميشود كه عطايش را به لقايش بخشيد. زيرا اقتصاد و تجارت و فرهنگ و آموزش و ارتباط و سياست و زيارت و بسياري ديگر از امور مهم زندگي انها موكول است به صرفه جويي در وقت و اغتنام فرصت كه راهي جز انتخاب مسير هوايي نميماند. لاجرم بايد راههاي هوايي امن باشد. در چند هفته اخير و درگذشته نيز گفتار و نوشتار و مقالات فراواني در پهنه مطبوعات كشور و وسايل ارتباط جمعي ديديم و شنيديم كه متخصصان و كارشناسان و صاحب نظران و مديران و مسولان در داخل و خارج هر يك بنا به ذوق و سليقه و حوزه مسووليت و وظيفه خويش اظهار نظرها كردند و ايرادها گرفتند گروهي فرسوده بودن هواپيماها و شرقي بودن آنها را عنوان كردند كه امروزه تپولوف و آنتونف وايلوشين بيست و چند ساله از رده خارجند و اينها عامل سقوط بوده است. عدهاي خلبان و كمك خلبان را مقصر دانستند و برهم زدن نظم كابين خلبان را عامل تشخيص دادند. جمعي مقرون به صرفه بودن هواپيماهاي اجارهاي را به دليل دولتي بودن بهاي بليط اصل مساله ميدانستند و شماري مسايل تخصصي ديگر را.
نميخواهيم كه در اين اظهار نظرها دخيل باشيم چرا كه هر كس كه تخصص ندارد به فرموده قرآن كريم نبايد سخني بميان آرد كه <فلاتقف ماليس لك به علم>، اما به عنوان يك ايراني و يك شهروند و يك انسان مسلمان اجازه داريم بگوييم كه نميتوان طومار زندگي خانواده هايي را بهر دليل اعم از فرسودگي هواپيماهاي روسي، خارج از رده بودن، تحريمهاي اقتصادي، عدم امكان دسترسي به قطعات هواپيماهاي غربي چون بوئينگ واير باس. اجاره هواپيماهاي دست چندم و غيره در هم پيچيد و شاهد نالهها و ضجهها و فريادهاي دردناك بازماندگان آنان بود .
پيام تسليت و جلسات بررسي و پيدا كردن جعبه سياه و امثالهم جبران مافات نميكند. تنها جايي كه علاج واقعه قبل از وقوع معني و مصداق عيني دارد همين جاست .هميشه پس از فاجعه سقوط هواپيماها در دشت يا جنگل يا كوه يا هر كجاي ديگر به بررسي و تحقيق گذرانديم و مرور زمان و گذشت ايام نيز مشكلي را حل نكرد.
اي دولتمردان، نمايندگان مجلس، وزرا، وكلا، مسوولان، مديران ارشد صنعت هواپيمايي كشوري، وزير راه و ترابري، معاونان و همهي كساني كه مسووليت داريد آيا 8درصد تلفات هوايي براي كشور ما در جهان زياد نيست. آيا علاو بر عذر خواهي مسئولان ذي ربط از مردم و مجازات مسببان اين پيش آمدها نبايد چارهاي موثر و كار ساز انديشيد كه تامين كننده آسايش و آرامش مسافران هوايي باشد آيا وقت آن نرسيده است كه اگر نميتوانيم در حد ممكن جلوي سوانح را بگيريم آن را به حداقل برسانيم.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
سهشنبه 04,فوریه,2025