محمد حسین تقوایی:خبرگزاری دانشجویان ایران :مسؤول بخش تاریخ پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد از بررسی سكههای ضرب یزد با هدف بهدست آوردن منابع و سندهای دست اول دربارهی تاریخ یزد خبر داد.
فاطمه دانش در گفتوگو با خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به اینكه منابع دست اول دربارهی شهر تاریخی یزد منحصر به قرن هشتم هجری قمری به بعد هستند و تاریخهایی مانند تاریخ جعفری و جامعهی مفیدی از قدیمیترین تاریخهای محلی این شهر تاریخیاند، اظهار داشت: منابع دست اول در اینباره زیاد نبودند و تصمیم به بررسی یكسری سكه بهعنوان سندهای زندهی شهر تاریخی گرفتیم تا این سندها را بهعنوان تاریخ محلی یزد و بهصورت مكتوب نگه داریم.
وی دلیل انتخاب سكه را بهعنوان یك سند زنده برای تاریخ محلی یزد، كمتر دستخوش حوادث شدن سكهها و تغییر نكردن آنها دانست و ادامه داد: برای انجام این پروژه، نخست با استعلام از همهی موزههای كشور، اقدام به جمعآوری سكههای ضربشده در یزد كردیم تا به نوعی تاریخ اقتصادی یزد را داشته باشیم.
او با بیان اینكه برخی موزهها نتوانستند در این پروژه با پایگاه میراث فرهنگی یزد همكاری كنند، گفت: در مرحلهی نخست، حدود 1500 سكهی ضرب یزد از برخی حكام محلی مانند اتابكان یا آل مظفر توانستیم تهیه كنیم. همچنین از طریق راههای ارتباطی مانند ایمیل یا سایتهای سكهشناسی در ارتباط با چند موزهی معتبر دنیا مانند موزهی سكهشناسی آمریكا، 50 سكهی دیگر به آمار سكههای ضرب یزد اضافه شدند.
این دانشجوی كارشناسی ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی در توضیح موارد بهدست آمده از سكههای جمعآوریشده تاكنون، بیان كرد: جالب بود كه از دورهی آل مظفر كه تنها سلسله در یزد بوده است، هیچ سكهای ندیدیم؛ ولی سكههای ضرب شهرهای مختلف، حوزهی منطقهیی حكومت آل مظفر مربوط به قرن هشتم هجری قمری را به ما نشان دادند یا سكههای مربوط به دورهی تیموریان، بخصوص سكههای نقره، استقلال حكومت یزد را نشان میدهند.
دانش با اشاره به اینكه ضرب سكه در حكومتهای مختلف به مثابهی استقلال حكام محلی بوده است، اظهار داشت: براساس بررسیهای انجامشده، حكومت امیرچخماق در یزد توانسته است، سكهای را به نام خودش ضرب كند.
وی نقره، طلا یا مس بودن سكهها را نشانهی استقلال مناطقی كه اینگونه سكهها را در دورهی خود ضرب میكردند، دانست و افزود: سكههای ضربشده از شاهاسماعیل اول، سكههای طلا، سكههای ضربشده در دورهی شاهتهماسب یا شاهعباس كه اوج حكومت صفوی بوده است، صرفا سكههای نقره بودهاند و از زمان شاهعباس دوم به بعد، هیچ سكهای در یزد یافت نشد كه این خود یك دلیل اجازهی ضرب سكهی طلا در زمان شاهاسماعیل است كه حكومت شیعه را وارد ایران میكند، اجازهی ضرب سكهی طلا را برای استقلال یزد میگیرد.
او با اشاره به میزان ارزش و بهایی كه در دورههای مختلف به سكه داده میشده است، گفت: از این طریق، میزان مستقل یا زیر پوشش بودن یك حكومت را در منطقهی دیگر میتوان فهمید.
مسؤول بخش تاریخ پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد تأكید كرد: با نمونههای آماری بهدست آمده، پایگاه میراث فرهنگی یزد برای نخستینبار، تاریخ محلی خود را بهدست آورد. امیدواریم پایگاههای میراث فرهنگی دیگر نیز بتوانند نمونهی این كار را برای منطقهی خود انجام دهند، تا تاریخ مكتوب دورههای خاص تاریخی همهی نقاط ایران را بهدست آوریم.
دانش اضافه كرد: این پروژهی پژوهشی از سال 1387 بهشكل جدی آغاز شده و بهدلیل روند كند كار و استعلامها و پیگیریهایی كه باید از موزههای مختلف انجام میشدند، تاكنون به طول انجامیده است. اكنون این پروژه مراحل تدوین نهایی خود را طی میكند.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
سهشنبه 04,فوریه,2025