محمدرضا نادري گيسور "نام «سيلويو برلوسكني» براي بسياري از خوانندگان نشريات و مخاطبان رسانه‌ها آشناست. نه فقط به اين خاطر كه او نخست وزير ايتاليا، متمول، رهبر حزب راست ميانه «فورزا ايتاليا» و صاحب باشگاه آث ميلان است يا اين‌كه مبالغ هنگفتي را صرف سرپا نگهداشتن و تيپ خود با انجام جراحي‌هاي زيبايي متعدد مي‌كند بلكه به اين خاطر كه چهره‌اي خبرساز است. خبرساز بودن او نيز فقط به دليل اظهارات يا رفتارهاي گاه عجيبش در عرصه سياسي و اقتصادي نيست بلكه به دليل آن است كه او صاحب يك غول رسانه‌اي و به عبارت ساده‌تر، «يك امپراتوري در عرصه رسانه» است و ساير توفيقات او در زمينه سياسي و اقتصادي نيز در واقع از طريق رسانه دار بودن او شكل گرفته است.


برلوسكني كه فرزند خانواده‌اي از طبقه متوسط در شهر ميلان ايتاليا است در سال 1974 ميلادي يعني زماني كه 38 سال داشت كانال تلويزيوني محلي «تله ميلانو» را بنيان گذاشت و چهار سال بعد، «كانال 5» را به صورت سراسري در ايتاليا راه‌اندازي كرد. برلوسكني با اين كار، پيشتاز توسعه مجموعه‌اي از شبكه‌هاي تلويزيوني ملي بود كه سرانجام به شكلي انحصارطلبانه در قالب «راي[ Rai »تلويزيون دولتي]، ظاهر شد. اين شبكه به دليل متمركز شدن بر برنامه‌هاي سرگرم كننده و مسابقه‌ها بزودي گوي سبقت را از رقيبان ربود و موجب شد برلوسكني طي سال‌هاي 84 ‌ 1983 دو شبكه «ايتاليا 1» و «رته 4» را نيز بدست آورده و با اين كار، غول رسانه‌اي «راي‌‌فينينوستFininvest Rai » ‌ در سال 1990 جان بگيرد اما برلوسكني به اين هم قانع نشد.

او در سال 1985 اولين شبكه خصوصي رايگان فرانسه را با عنوان «شبكه پنج»La Cinq« » تاسيس كرد كه به دليل فقدان مخاطب سراغ فعاليتهاي «چِين» و «سينما 5» و مانند آن رفت. برلوسكني در سال 1990 حوزه نفوذ امپراتوري خويش را از مرزهاي ايتاليا و فرانسه به اسپانيا نيز كشاند و «تله سينكو» يا همان «شبكه 5‌‌»Telecinco را در اين كشور اروپايي همسايه تاسيس كرد. او اكنون همچنين صاحب بزرگترين شركت تبليغاتي ايتاليا است و به تازگي شركت اندمول را خريداري كرده كه در زمينه فروش فرمت برنامه‌ها مطابق با سليقه هر كشور فعاليت دارد. او در دوران نخست‌وزيري خود همچنين قانوني كه او را مجبور به دادن فركانسهاي كانال تلويزيوني«رته 4» خود به كانال جديد «اروپا 7 » مي‌كرد، تغيير داد.

امپراتوري برلوسكني در زمينه رسانه‌هاي نوشتاري نيز بسط پيدا كرده است. او در سال 1976 «ايل ژورنال» را خريد و در ادامه اين راه به عنوان يك صاحب شركت رسانه‌اي در سال 1990 رياست گروه موندادوري Mondadori را بدست آورد. اين گروه در آن زمان ناشر روزنامه‌هاي معتبري همچون لارپوبليكا و هفته نامه‌هاي «ال اكسپرسو» ، اپوكا و پانوراما بود.

اندكي بعد، برلوسكني اقدام به خريد شبكه فروشگاههاي ويديويي «بلاكباستر»، پرتالهاي ورود به اينترنت و مشاركت در «اوليوتي» شركت ايتاليايي سازنده انواع رايانه، چاپگر و ديگر ماشينها و تجهيزات اداري كرد. به اين ترتيب، اكنون گروه موندادوري بيش از يك سوم بخش انتشارات را در ايتاليا كنترل مي‌كند.

برلوسكني براي آنكه بتواند بخشهاي متعدد ارتباط جمعي خود را كه در زمينه تلويزيون، مطبوعات، انتشارات، اينترنت و تبليغات فعاليت دارند گردهم جمع كند، شركتي به نام فينينوست كه اكنون «مديا ست» خوانده مي‌شود، تاسيس كرده است.

برلوسكني در مجموع از 12 شبكه ملي ايتاليا سه شبكه خصوصي(Canal5، Italia1، Rete4 ) را در دست دارد كه مديريت دو شبكه آن بر عهده پسرش است. سه شبكه دولتي RAI TV هم تحت كنترل اوست. دختر برلوسكني نيز رئيس غير اجرايي گروه انتشاراتي Mondadori است كه ناشر كتاب و بيش از 50 عنوان مجله است.

به اين ترتيب، برلوسكني راستگرا از ناحيه در اختيارداشتن رسانه‌ها نه تنها به ميلياردري با ثروتي بالغ بر 4/9 ميليارد دلار(طبق گزارش سال 2008 مجله معتبر فوربس) تبديل شده، بلكه توانسته است در عرصه سياسي نيز به توفيقات عظيمي دست يابد كه از جمله آنها، سه بار انتخاب به عنوان نخست‌وزير ايتاليا طي سالهاي آوريل 1994 تا ژانويه 1995، ژوئن 2001 تا مي‌2006 و از مي‌2008 تاكنون بوده است. او همچنين در سال 2003 رياست شوراي وزيران اروپا را بر عهده داشت.

برلوسكني 72 ساله كه اكنون رهبر حزب «فورزا ايتاليا» و ائتلاف حاكم در ايتاليا است، به لطف قدرت رسانه‌اي، افكار عمومي كشورش را بخوبي مديريت مي‌كند به گونه‌اي كه يك استاد دانشگاه ايتاليايي به روزنامه فرانسوي «لوموند» گفت: «تلويزيون نقش مهمي در استراتژي برلوسكني بازي مي‌كند. نصف ايتاليايي‌ها شبكه‌هاي او را نگاه مي‌كنند و به او راي مي‌دهند. برلوسكني روي افكار آنها كار مي‌كند و آنها را در رويا فرو مي‌برد. اين همان مكانيسم تبليغات است.»

رسانه‌ها در تبليغات

از نظر تبليغات رسانه‌اي نيز سيلويو برلوسكني سردمدار بود. او يكي از بزرگ‌ترين فعالان رسانه‌اي در ايتالياست كه شبكه‌هاي تلويزيوني و راديويي پرشمار و همچنين تعداد زيادي روزنامه را در اختيار دارد كه در جريان تبليغات انتخاباتي از هيچ كوششي براي مطرح كردن نام نخست‌وزير سابق دريغ نكردند هر چند برلوسكني در بيانيه‌اي اعلان كرد از تمامي رسانه‌هايش درخواست كرده هيچ حركتي براي تخريب رقيبان انجام ندهند و هدف آنها تنها تبليغ باشد و نه تخريب ديگران. اما شبكه تلويزيونيRai ايتاليا نيز در يك اقدام بي‌سابقه طي چند شب از تك‌تك كانديداها دعوت كرد تا در ميزگردي با حضوركارشناسان مسائل مختلف سياسي، اجتماعي، اقتصادي و بين‌المللي از مواضع خود دفاع كنند و جالب اين‌كه اين برنامه‌ها كه پخش جهاني هم مي‌شد با استقبال زيادي از سوي مخاطبان روبه‌رو شد و باز هم برنامه سيلويو برلوسكني و والتر والتروني بيشترين آمار تماشاگران را به خود اختصاص داد تا يك بار ديگر ثابت شود رقابت اصلي ميان اين دو نفر است اما در اين برنامه‌ها هم برخلاف والتروني كه با جديت به سوالات كارشناسان پاسخ مي‌داد برلوسكني گاه از طنز و شوخي استفاده مي‌كرد تا هم از خستگي يك نطق انتخاباتي بكاهد و هم گاه از زير بار انتقادات فرار كند. به عنوان مثال وقتي يكي از كارشناسان سن بالاي او را براي در دست گرفتن قدرت زير سوال برد با لبخندي گفت: «شما با اعدادو ارقام چه كار داريد، بهتر است به حقيقت نگاه كنيد. به موهاي پرپشت و مشكي‌ام.» در حالي كه كاشت موي او همين چند سال پيش به يكي از سوژه‌هاي داغ مطبوعات تبديل شده بود. از ديگر اقدامات شبكهRai براي گرم كردن تنور انتخابات دعوت از تمامي كانديداها براي شركت در يك ميزگرد تلويزيوني در شب 12 آپريل يعني چند ساعت قبل از انتخابات بود كه البته برلوسكني و ولتروني اين دعوت را رد كردند و حاضر نشدند در اين شوي تلويزيوني حاضر شوند.

جام جم

یزدفردا

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا