دوم اسفند ماه جاری یازدهمین دوره انتخابات به پایان رسید و افرادی که حائز اکثریت آراء شدند پس از تأیید و صحه گذاشتن شورای نگهبان و تصویب اعتبارنامه‌ها و امضای سوگندنامه از سوی نمایندگان برابر با قانون اساسی رسماً به عنوان نماینده بر کرسی نمایندگی تکیه می‌زنند. نگارنده مناسب می‌داند در این شماره نظر خوانندگان آیینه یزد را به نکاتی درباره شرکت حدود 42 درصدی شهروندان در کشور و علل عدم حضور گسترده مردم در این دوره که با کمترین آرای رای‌دهندگان تاکنون در تاریخ انتخابات به ثبت رسیده است جلب نماید.

برابر با آمار موجود، ثبت‌نام بیشتر کاندیداها در هر دوره دال بر افزایش حضور بیشتر مردم در انتخابات نبوده است. «…از دوره اول تا دهم که تعداد کاندیداها به ترتیب 1900، 1548، 1906، 3229، 5393، 6853، 8172، 8597، 5382، 12123 نفر بوده درصد شرکت‌کنندگان 52.14، 64.64، 59.72، 57.81، 71.1، 67.35، 51.21، 55.4، 64.2 و 61.83 ثبت گردیده و در دوم اسفند ماه امسال که آمار ثبت‌نام‌کنندگان نسبت به دوره گذشته 29 درصد نیز افزایش داشته و بیش از 57،918،000 نفر واجد شرایط در کشور شناسایی شده‌اند وزیر کشور اظهار می‌دارد:… 42.57 از هم‌وطنان ایران که در ایران زندگی می‌کنند در انتخابات شرکت کرده‌اند…»(1)

به یقین درج علل کاهش آمار شرکت‌کنندگان در انتخابات دوره یازدهم در این ستون صرفاً نظر نویسنده این سطور می‌باشد و بیان دیدگاه‌های احزاب و گروه‌ها و انجمن‌ها اعم از اصولگرا، اصلاح‌طلب، اعتدالگرا، چپ یا راست و وابستگان به این یا آن فعال سیاسی نمی‌باشد و بحثی از شکست یا پیروزی حزب خاصی در این مقاله مطرح نیست «در سال 1394، سی نفر لیست امید تهران با آرای از 1.608.926 تا 1.078.817 رای و در این دوره اصولگرایان با آرای 1.265.287 تا 642.214 رای و با اختلاف کمتر از چهارصد هزار رای توانستند آرای مردم را به دست آورند و افرادی چون آیت‌ا… مصباح یزدی و آیت‌ا… محمد یزدی که در دور گذشته برای ورود به مجلس خبرگان اکثریت لازم را به دست نیاوردند دوم اسفند ماه در میان دوره‌ای با آرای کمتر به مجلس خبرگان راه یافتند…»(2)

بعضی از نمایندگان مجلس دهم درباره تغییر هشتاد درصدی نمایندگان در دور یازدهم نظراتی ابراز نموده‌اند که به یک مورد از آنها در این ستون اشاره می‌گردد. شهاب‌الدین بی‌مقدار نماینده اصلاح‌طلب مردم تبریز می‌گوید: «…البته خوش‌بین هستم که اگر مجلس یکدست اصولگرا شود، شاید به سمت حل کردن مشکلات کشور و مذاکره با کدخدا بروند و در این صورت ممکن است مردم روی آرامش را ببینند. درست است که این گروه و جریان سیاسی اعتقادی به مذاکره و تعامل با دنیا ندارند، ولی این را هم می‌دانند که مردم ایران، مردم کره‌شمالی نیستند و به این تعاملات معتقد و نیازمندند. بی‌مقدار در عین حال با ابراز نگرانی از روابط مجلس یازدهم تمام اصولگرا با دولت دوازدهم گفت: البته در مجلس دهم برخی تندروها از ابتدا دنبال عدم کفایت رئیس‌جمهوری و استیضاح او بودند و این خطر در مجلس یکدست اصولگرای یازدهم تقویت می‌شود. اما بعید است رهبری اجازه چنین کاری را به آنها بدهند؛ اما دولت در مواجهه با مجلس شرایط سختی خواهد داشت. نماینده اصلاح‌طلب مردم تبریز در مجلس ادامه داد: با توجه به شناختی که از برخی منتخبان مجلس یازدهم دارم، بعید است تعاملی با دولت داشته باشند. همچنین با ورود برخی مدیران احمدی‌نژادی به مجلس، پیش‌بینی می‌کنم همان پروژه و برنامه‌های پوپولیستی و شیوه عملکرد احمدی‌نژاد را در مجلس یازدهم در پیش گیرند. عضو فراکسیون امید مجلس همچنین توضیح داد: البته برخی نمایندگان فعلی بر این عقیده‌اند که همه مشکلات کشور تقصیر دولت است. ولی واقعیت این است که دولت و مجلس در سیاست خارجی کاره‌ای نیستند مگر اینکه به مجلس یازدهم اعتماد شود و دست‌شان را باز بگذارند، به شرطی که آنها هم اعتقادی به تعامل و مذاکره با دنیا داشته باشند. هرچند شعارهای آنها بیشتر در حدود مقاومت و نابودی اسرائیل می‌چرخد و بعید به نظر می‌رسد به دنبال تعامل با دنیا باشند.»(3)

طبیعی است در هر دوره‌ای از انتخابات اتفاقاتی در کشور رخ می‌دهد که سبب تغییر نمایندگان مجلس می‌گردد و عده‌ای جای خود را به افراد دیگر می‌دهند اما پیش‌آمدهایی نیز باعث کاهش مشارکت مردم در انتخابات می‌گردد که در این شماره به بخش‌هایی از آن اشاره می‌شود.

افزایش قیمت بنزین در موقعیتی نامناسب، نارضایتی مردم از وضعیت معیشتی و مشکلات اقتصادی، عدم ورود به FATF که سبب گردید بعضی معاملات بین‌المللی کشور تحت تاثیر قرار گیرد. اتفاقاتی که در سال 96 به وقوع پیوست و آنچه که در 25 آبان ماه امسال رخ داد، سقوط هواپیمای اوکراینی، با پیش‌آمدهای رخ داده عده‌ای از مردم مجلس را در راس امور نمی‌دانند نظیر آن‌چه درباره گرانی سیصد درصدی بنزین و عکس‌العمل نمایندگان به وجود آمد.

عدم مدیریت صحیح عده‌ای از دولتمردان و مسئولان که سبب جان باختن تعداد زیادی از هم‌وطنان در تشییع جنازه سردار شهید قاسم سلیمانی در کرمان گردید، تجزیه و تحلیل این موضوع که چرا نود نفر از 248 نفر نماینده‌ای که کاندیدای دوره یازدهم مجلس می‌شوند در محلی چون مجلس شورای اسلامی عملکردشان باعث رد صلاحیت آنها شده است.

تعدادی عنوان می‌کنند آنان که به مجلس رفتند چکار کردند تا کاندیداهای دیگر توفیق خدمتگزاری و اصلاح امور داشته باشند؟ بعضی این‌گونه می‌اندیشند اگر در انتخابات شرکت کردند یعنی بر تمام سیاست‌ها و روش مسئولان صحه گذاشته‌اند، رد صلاحیت ثبت‌نام‌کنندگانی که مورد اعتماد گروهی از شهروندان هستند، عنوان این مطلب که اعلام می‌گردد در بیشتر شهرها اصلاح‌طلبان نتوانسته‌اند لیست کاندیداهای خود را عرضه کنند، عواقب پیامدهای بعضی از نامه‌هایی که افرادی نظیر آیت‌ا… محمد یزدی برای بعضی از مراجع می‌نویسند، آن‌گاه که اختلاف‌نظر بعضی از اعضای شورای نگهبان رسانه‌ای می‌شود و شهروندان از ادعاهای هریک درباره دیگری مطلع می‌گردند، اظهارات چند نفر از فقها و علما پس از گران شدن بنزین و سکوت بعدی آنها در این باره، آگاهی مردم از قضات مجرم و فاسدی که مدت‌ها بر مسند قضا حکم صادر نموده‌اند، دستگیری معاون قوه قضائیه که به قول عده‌ای دو رئیس قوه را بیچاره کرده است.

اشرافی‌گری و تجمل‌گرایی مسئولانی که در سخن، خود را خادم ملت می‌نامند اما رفتار و کردار دیگری دارند، مدیران و کارگزارانی که متکبرانه با مردم رفتار می‌کنند و دروغ می‌گویند و توان اداره اموری را که به آنها سپرده شده است ندارند، برگزاری همایش‌ها و سمینارهایی که اثربخش نیست، وجود مدیرانی که ادارات تحت مدیریت خویش را ملک طلق خود می‌دانند و خودسرانه و متکبرانه با مردم رفتار می‌کنند، وجود رانت‌خواران و مفسدانی که در اثر سوء مدیریت مسئولانی به بیت‌المال خیانت می‌کنند.

انعکاس عملکرد ناپسند محتکرانی که در اثر ضعف مدیریت ناظران و کارگزاران به آلاف و الوف رسیده‌اند، مشاهده زمین‌خوارانی که حق مردم را تضییع و میلیاردها تومان برای خود و خانواده‌شان اندوخته ذخیره می‌کنند، بعضی از نمایندگان و کارگزارانی که با دزدی و یا فساد اخلاقی بین مردم بدبینی ایجاد می‌نمایند، عده‌ای با طرح نظارت استصوابی از رفتن پای صندوق‌های رای خودداری می‌کنند و می‌گویند افرادی که بخواهند با صراحت نظریات اصلاحی خود را اظهار کنند در نهایت با رد صلاحیت روبرو می‌شوند.

عملکرد بعضی از مداحان و واعظان و نحوه زندگی آنها نقشی در پایین آوردن مشارکت مردم در انتخابات دارد، اختلافات فاحش طبقاتی و تبعیضات بسیار نگران‌کننده و نحوه زندگی گروه‌های مختلف و وجود فقر و آسیب‌های اجتماعی و حاشیه‌نشینی‌ها نیز در این زمینه بی‌تاثیر نبوده است. گرچه عده‌ای هم پیدایش بیماری کرونا را در این باره موثر می‌دانند. بدیهی است این‌گونه روش‌ها و رفتارهایی از این دست می‌تواند بخش‌هایی از شهروندان را نسبت به آمدن پای صندوق‌های رای دلسرد نماید. مناسب می‌داند با ذکر خاطره‌ای سخن را به پایان برد.

چند ماه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در مسجد حظیره پایگاه مبارزان و انقلابیون یزدی در حضور هزاران نفری که در مسجد اجتماع کرده بودند به عنوان عضو و مسئول جامعه معلمان یزد که اعتصابات، تظاهرات، بازگشایی و تعطیلی آموزشگاه‌ها را ساماندهی می‌کرد کنار منبر روبروی ساختمان استانداری سابق ایستاده و خطاب به عالی‌ترین مقام اجرایی استان اعلام نمودم ای مردم یزد! بدانید و آگاه باشید! فلان مقام پانصد برابر حقوق ماهیانه اینجانب رشوه دریافت نموده یعنی در یک نوبت مبلغی بیش از حقوق چهل سال حقیر که افتخار می‌کند به عنوان معلم انجام وظیفه می‌نماید در این کشور حق و حساب گرفته است. بعد از اتمام سخن، سومین شهید محراب آیت‌ا… صدوقی ایستادند و پیشانی اینجانب را که حقایقی از رژیم ستم‌شاهی را مطرح و افشاگری نموده بودم بوسیدند و مردم هم تکبیرگویان همگامی و همراهی خود را با روحانیت مبارز و آگاه و علیه فساد و اخذ رشوه که توسط بعضی از مسئولان و مدیران وقت صورت گرفته بود اعلام کردند.

اکنون در چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب که رانت‌خواری‌، ارتشاء، اختلاس و فسادهای فراگیر را می‌بینم و وجوه و مبالغ دزدی و رانت‌خواری را بررسی می‌کنم مشخص می‌گردد مثلاً یک نفر از اختلاس‌کنندگان و مفسدان اقتصادی و رانت‌خواران در نتیجه سوء رفتار خودش و عدم مدیریت مسئولان ذی‌ربط نه تنها حقوق 40 سال و 400 سال و 1000 سال بلکه اگر خداوند متعال دو برابر عمر و طول زندگی حضرت نوح پیامبر هم به اینجانب عطا ‌کند جمع حقوق دریافتی چند هزار ساله اینجانب به عنوان یک معلم به مراتب از مبلغ دزدی و رانت‌خواری تنها یک نفر از این گروه پر تعداد که از مفسدان اقتصادی می‌باشند کمتر است. بدان امید که یکی از کارهای مجلس یازدهم این باشد که با نظارت عالیه‌ بتواند جلوی این مفسده‌ها را نیز بگیرد که به صواب و صلاح نزدیکتر است.

رضا سلطان زاده – مدیرمسئول

پی‌نوشتها:
1- خبرآنلاین، 26/11/98 و انتخاب، 4/12/98
2- خبرآنلاین، 4/12/98
3- همان، 6/12/98

• نویسنده : رضا سلطان زاده
• منبع خبر : خبرگزاری فردا