به گزارش خبر فوری، پس از  اعلام این خبر که ترکیه آماده است با تمام قوا وارد شمال سوریه شده و از الان مقدمات این هجوم را فراهم کرده است، سازمانهای بین المللی واکنشهای شدیدی نشان داده و این اقدام را محکوم کردند. سازمان ملل متحد روز دوشنبه در واکنش به خروج نظامیان آمریکا از شمال سوریه خواستار حفاظت از جان غیرنظامیان در جریان عملیات نظامی احتمالی ترکیه در این منطقه شد.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین هم روز دوشنبه در واکنش به احتمال آغاز عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه تاکید کرد که تمامیت ارضی سوریه باید محترم شمرده شود. سخنگوی ریاست جمهوری روسیه ابراز امیدواری کرد که ترکیه در تمامی شرایط به تمامیت ارضی سوریه احترام بگذارد.

مساله مهم اما این است که ابعاد این اقدام احتمالی ترکیه چقدر است و چه تاثیراتی بر کشورهای اطراف دارد. در این گزارش سعی داریم مروری بر این موضوع داشته باشیم.

جنون ترکیه؛ کوتاهی ترامپ و احتمال بازگشت داعش

CNBC آمریکا طی گزارشی ضمن اشاره به حوادث اخیر سوریه و اقدامات مداخله جویانه اردوغان در آن، از دولت ترامپ به علت کم کاری در این منطقه به شدت انتقاد کرد.

CNBC در گزارش خود تاکید دارد که با خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه، ترکها آماده ورود به سوریه شده اند. شمال سوریه عمدتا کرد نشین است و کردها بدون شک مانعی بزرگ در راه نفوذ داعش در سالهای اخیر در این کشور بوده اند. طبق گفته این وبگاه آمریکایی، سازمانهای آمریکایی تقریبا مطمئن هستند که ترکیه علی رغم هشدار ترامپ و مصاحبه تلفنی با رجب طیب اردوغان، به زودی وارد سوریه می‌شود.

CNBC گفته که آمریکا احتمالا وارد درگیری ترکیه در سوریه نشود چرا که آن را مربوط به دفع داعش یا چیزی شبیه آن می‌داند. برت مک گرگ(مسئول سابق کمپین آمریکا در امور سوریه و مبارزه با داعش) در توییتی گفته که این حادثه بدون شک به علت اشتباه ترامپ در مورد خروج نیروهایش از سوریه بوده و هدیه ای به داعش خواهد بود. نشانه ها حاکی از این است که با شکسته شدن سد محکم کردها در شمال، داعش نفوذ و قدرت بیشتری در سوریه بیابد.

جبهه سوم؛ امپراتوری اردوغان

بسیاری از کارشناسان معتقدند که آمریکا با باز گذاشتن دست ترکیه در دخالت در سوریه عملا در حال بازگرداندن التهاب به سوریه است. حالا به جز جبهه مقاومت(ائتلاف ایران، سوریه و روسیه) و جبهه سلفی( عربستان، امارات، مخالفان تکفیری) جبهه سومی به رهبری ترکیه ایجاد شده و سعی دارد با اندیشه های بازگشت خلافت عثمانی و گرایشات نو اخوانی یک ائتلاف جدید را در سوریه ایجاد کند.

اردوغان مدتهاست به دنبال فتح سوریه به نفع خود است. طبق گزارش العالم، اردوغان در سخنرانی اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل به وضوح از توطئه آنکارا علیه تمامیت ارضی سوریه پرده برداشت؛ وی در این سخنرانی مساحت منطقه امن مورد نظر ترکیه را به طول 500 کیلومتر و عمق 30 تا 50 کیلومتر تعیین کرد.

روزنامه الاخبار چاپ بیروت به نقل از رسانه های ترکیه جزئیات بیشتری را از نقشه "منطقه امن" ترکیه به این شرح منتشر کرد: در این طرح 10 شهر ساخته می شوند و در هر روستا 30 هزار نفر اسکان می یابند. هر شهر نیز 140 روستای تابع دارد که در هر یک از آنها 5 هزار نفر ساکن هستند. در این شهرها و روستاها هم ده ها مدرسه و یک دانشگاه و چند مسجد و تعدادی بیمارستان و چند ورزشگاه و شهرک صنعتی و کشاورزی ساخته خواهد شد. هزینه ایجاد این مجموعه حدود 25 میلیارد دلار است که آنکارا آن را از کمک های بین المللی تأمین خواهد کرد.

قصد ترکیه از ورود به سوریه چیست؟

نکته جالب این است که ترکیه برای اولین بار نیست که در شمال سوریه دخالت کرده و به دنبال افزایش قدرت خود در این منطقه است. طبق گفته بی بی سی، در سال 2016 بود که ابتدا ترکیه از شورشیان داعشی شمال حمایت کرد و به آنها سلاح داد. از آن سال ترکیه از برخی نیروهای شورشی سوریه در مقابل برخی دیگر مثل نیروهای دموکراتیک سوریه حمایت کرد و سعی کرد جبهه‌ خود را تشکیل دهد.

طبق گفته رویترز، ترکیه قصد دارد تا عمق 480 کیلومتر فضای حیاتی برای خود در سوریه دست و پا کند( از رود فرات در شرق تا مرز عراق در غرب) تا بتواند هم مرزهای خود را امن نگه دارد و هم اپوزیسیونی که تابع خود باشد در سوریه ایجاد کند. تمرکز اصلی ترکیه هم احتمالا دو شهر راس العین و تل ابیض باشد. دو شهری که موقعیت استراتژیک مهمی داشته و 100 کیلومتر هم از هم فاصله دارند.  

از نظر رویترز، این دو شهر از این جهت مهمند که در منطقه شمالی کردنشین سوریه، نسبتا عرب نشین هستند و نفوذ در آنها و نفرت پراکنی نسبت به کردها در آنها آسان تر است.

واکنش ایران و روسیه چه خواهد بود؟

از گزارش اخیر رویترز درباره تحولات اخیر سوریه این بر می‌آید که روسیه و ایران از طرفی حرکت اخیر ترکیه در سوریه را نمی‌پذیرند اما از طرف دیگر، هیچکدام دوست ندارند مقابله جدی با ترکیه داشته باشند چون به نقش ترکیه در منطقه واقفند.

سخنگوی کرملین هر چند گفته که ترکیه باید به تمامیت ارضی سوریه احترام بگذارد اما بر این تاکید کرده که این کشور حق دارد از خودش دفاع کند. رویترز تاکید دارد که با خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه دست ارتش این کشور که مورد حمایت ایران و روسیه است باز می‌شود تا بار دیگر بر شمال این کشور تسلط بیابد.

نباید فراموش کرد که دولت سوریه سالها است به دنبال این است که با کردهای شمال مذاکره کرده و ائتلاف رسمی تشکیل دهد و با اقدامات ترکیه بار دیگر شرایط برای چنین اقدامی میسر خواهد شد.