بقعه ملا اسماعیل یزد

بقعه ملا اسماعیل شماره ثبت ملي: _____

موقعيت مكاني

بقعه ملا اسماعیل با مساحت تقریبی 400 متر مربع در جنوب میدان خان ، جنب مسجد ملااسماعیل واقع شده است .

منابع تاریخی

آخوند ملا اسماعیل بن عبدالملک عقدایی متولد 1153 ازعلمای یزد وفقهای مشهور قرن سیزدهم بوده است که در اواخر عهد زندیه و اوایل عهد قاجاریه می زیست وی درسال 1230 درعهد فتحعلی شاه قاجار وفات کرد و در مقبرۀ جوار مسجد ملااسماعیل مدفون گردید. بانی بقعه، میرزا سلیمان حسن طباطبایی می باشد که در عهد قاجاریه (1253هجری) می زیست وخودش هم در این زیارتگاه به خاک سپرده شد .

از جمله احداثات ملا اسماعیل عقدایی را می توان به بازار، مدرسه، آب انبار ملااسماعیل ، مرمت مدرسه محسنیه 1218قمری ، احداث قنات و مزرعه نجف آباد مشهور به مزرعه آخوند ، ساخت مسجد شاه یحیی و احداث مسجدی بزرگ در 1222هجری قمری که بعدها به نام وی شهرت یافت، نام برد.

از خاندان اومی توان به بزرگانی چون آیت الله محمد تقی ابن ابی طالب اردکانی و فاظل اردکانی اشاره کرد.

مشخصات

مزار ملااسماعیل از سه درب قابل دسترسی است . دو تا ازورودی ها به کوچه راه دارد و ورودی دیگر به شبستان مسجد ملااسماعیل راه می یابد . پوشش سقف تاق وتویزه با قد پای کوتاه می باشد همچنین داخل آن سه صفه و آن چند طاقچه به چشم می خورد .و در بالای بقعه مابین دوپای تویزه های تاق ،طاقچه ای تعبیه شده است. پوشش سقف داخلی زیارتگاه با گچ اندود شده و کف آن با موزائیک پوشیده است . سه درآهنی داخل بقعه از الحاقات آن به شمار می رود . صورت قبری دربنادیده می شود که اطراف آن را با ضریح آهنی گرفته اند . این قبر منصوب به ملا اسماعیل است که نام بقعه نیز به ایشان منسوب می شود.

كتيبه هاي تاريخي

آثار تاریخی این مزار عبارت است از :

1ـ کتیبه قلمی به مرکب وخط نسخ خوش بر سه ضلع صفه جنوبی که سورۀ جمعه است ورقمی دارد بدین عبارت :

کتیبه محمد حسین الشریف حسب الخواهش بقعه سلیمانی وخادم عالم علوم ربانی حبیب الله الطباطبائی اتمام یافت(( فی شهر ذی قعده الحرام 1253)) .

2ـ سنگ قبر ملااسماعیل که به خط نستعلیق این اشعار بر آن نقرشده :

هوالباقی

به عهد آصف دوران سمی حضرت موسی به انجام آمد این مسجد ، چه مسجد بانی سینا

اساس رفعتش خوشتر زطرح طارم خضرا ( کذا ) حضیض گنبدش برتر ز اوج گنبد خضرا

مقرنس سطح زیرش مثل ...............................گردون مکوکب پایۀ بستش ازین هفت اختر نورا

از آن خورشید گه دراوج گاهی درحضیض آمد که هم برشمسه هم بر ...گردد جبین آسا

بهشتی این بنا وخشتش از مه باشد وازخور بلی جنت ز خشتی وز خشتی زربود زیبا

ملا یک را مطاف وقدیسان را مقصد ومعبد ندانم بیت معمورست این یا مسجد اقصی