آيا مسئولين انتقادهاي سازنده روزنامه نگاران را جدي مي‌گيرند؟

یزدفردا "انعكاس هفته نامه  آيينه یزد شماره 99:
رارسيدن نيمه دوم شهريور ماه يادآور روزهاي آغازين فعاليت همکاران هفته نامه «آيينه يزد» است. دو سال پيش چند تن از ياران همدل و همفکري که سالها در مراحل مختلف اجتماعي زندگي، همگام و هماهنگ حرکت کردند، گرد هم آمدند و اسا س يک روزنامه سياسي و اجتماعي را پي افکندند.
بيش از آنکه اولين شماره «آيينه يزد» را منتشر کنيم از خداوند منان خواستيم توفيق عنايت فرمايد جز راه حق راه ديگري نرويم و جز سخن حق سخني نگوييم و در مسير اطلاع رساني صحيح و نقد و بررسي منصفانه از رويدادها، نظرها، فعاليتها و کارهاي دولتمردان و به طور کلي هر سازماني که درسرنوشت مردم نقش دارد، راه ديگري انتخاب نکنيم.
خوشبختانه طي دو سال گذشته به گواهي مطالب، نوشته‌ها و اظهار نظرها‌ي همکاران ارجمندمان در زمينه مسايل مختلف مملکت در حد توان به پيمان خود عمل کرده ايم و باز هم در آغاز سومين سال کار دشوار و پر مسئوليت روزنامه نگاري، با خود و خوانندگان علاقه مند و نکته سنج «آيينه يزد» پيمان مي‌بنديم که درهمان مسير ناهموار و پر دردسر بر اساس وظيفه‌اي که بر عهده داريم گام برداريم ودر هيچ شرايطي از شاهراه درستي و پاکي منحرف نگرديم. طي دو سال گذشته براي آگاهي بر رخدادهاي سياسي و اجتماعي و اقتصادي جامعه به ويژه در استان يزد کوششهاي فراواني به کار برديم و بسياري از گرفتاري‌ها و مشکلات مردم را با مسئولين استان و کشور در ميان گذاشتيم.
در پيش آمدها و حرکتهاي سياسي، نظرات اقتصادي وکار شناسانه افراد صاحبنظر را ارئه داديم در مسائل اقتصادي نيز درباره گراني روز افزون کالاها، درآمد ناچيز حقوق بگيران، اجحاف و بيدادگري مال اندوزان و غارتگران اقتصادي سخن گفتيم. در زمينه مشکلات معلمان، کارمندان وبازنشستگان، همچنين معيشت آنان و بي توجهي به آينده و سرنوشت اين قشر انديشمند و سختکوش جامعه و اثرات آن بر روح و فکر دانش پژوهان آنها يعني آينده سازان جامعه به تفصيل و بارها اطلاع رساني کرديم و در مورد تبعيض‌هاي موجود در جامعه و اختلاف طبقاتي مقالاتي ارائه نموديم.
حوادث و پيش آمدها‌ي مراکز آموزشي و همچنين مراکز آموزش عالي استان را مورد تجزيه و تحليل قرارداديم و نسبت به بعضي از اقدام‌هاي ناخوشايند اين مراکز هشدار داديم.
به طورکلي در اين دو سال با پيگيري قضايا و بررسي نقاط ضعف و قوت عملکرد مسئولين ادارات و سازمانهاي مختلف دولتي و خصوصي که با منافع و سر نوشت مردم ارتباط دارند و انعکاس آن در روزنامه به منظور آگاهي دست اندرکاران به ويژه روابط عمومي‌ها به خواسته‌ها وعلل ناراحتيهاي مردم، قدم هايي برداشته ايم اگر چه در انجام اداي وظيفه روزنامه نگاري خود با اعتراض ها، نامه‌هاي اهانت آميز،طعن و سرزنش و. .. روبه رو شده ايم ولي پيوسته تنها از خداوندي که به وسيله قلم نوشتن را به بشر آموخت درخواست کرده ايم از راهي که در پيش گرفته‌ايم لحظه‌اي باز نمانيم، بلکه هر روز از روز پيش تواناتر و پر شور تر به کار خود ادامه دهيم.
يکي از عوامل مهم اين موفقيت، استقبال گسترده خوانندگان هفته نامه «آيينه يزد» است، اين مخاطبان ناشناس ولي انديشمند و گرانقدر از شهرها و ديگر استانها به ويژه استان يزد پيوسته با ما در ارتباط هستند و با نامه، تلفن، فاکس و ايميل بر شور وشوق ما براي ادامه اين کوشش ثمر بخش مي‌افزايند.
سر مقاله‌هاي «آيينه يزد» طي اين دوسال خط مشي و نظرات هيات تحريريه به صورت انتقاد، اعتراض، پيشنهاد و يا پرسش و پاسخ در چندين شماره روزنامه، خطاب به مقامات بلند پايه اجرايي کشور و استان درج گرديده است گرچه متاسفانه در بيشتر موارد از دريافت پاسخ صحيح و روشنگر مسئولين بي نصيب مانده و مردم سختکوش و صاحب حق استان را از توضيحات لازم مسئولين بي بهره گذاشته ايم.
شايد بي‌توجهي و يا عدم آشنايي عده‌اي از مديران اجرايي و بعضي از مسئولين روابط عمومي‌ها با وظايفي که بر عهده دارند موجب اين نارسايي‌ها گرديده است.
نگاهي گذرا به جايگاه سازماني روابط عمومي‌هاي کشور و آشنايي با وظايف، نقش و شيوه عملکرد مطلوب مي‌تواند براي رسيدن به اهداف عالي سازمان بسيار موثر باشد.
نظر به اينکه کيفيت رابطه مدير هر سازمان با افراد جامعه و موسساتي که با آنها سرو کار دارد و همچنين در سرنوشت و رسيدن به اهداف آن سازمان بسيار اهميت دارد ايجاد دفاتر روابط عمومي در درون سازمانها براي ياري دادن به مديران و به عنوان يک اصل اساسي پذيرفته شده است روابط عمومي فعال و توانا برنامه‌هاي خاصي براي هر يک از اقشار جامعه دارد. يکي از اين قشرها،نمايندگان فکري جامعه هستند اينان به وسيله وسايل ارتباط جمعي که دراختيار دارند، پيام‌هاي خود را به ديگر افراد جامعه انتقال مي‌دهند.
بنابراين روابط عمومي کارآمد با برقراري ارتباط مداوم با رهبران فکري جامعه و بازتاب نظرات آنها به مديران و مسئولان نظام مي‌تواند در رفع کاستي‌ها کوشيده و کانون‌هاي انتشار افکار عمومي را هدايت کند.
اگر چه اطلاع رساني از برنامه‌هاي روابط عمومي است، اما در فضاي روابط عمومي مدرن، اطلاع يابي از اهميت بيشتري برخوردار است به عبارت ديگر روابط عمومي نوين مي‌کوشد به جاي پيام دادن و اطلاع رساني از سوي مديريت سازمان، نظرات اقتصادي و شيوه برخورد مردم را با فعاليتهاي سازمان با صداقت و کارشناسانه تفسير کرده و در اختيار مديريت سازمان قراردهد بدين ترتيب بهترين شيوه اطلاع يابي سنجش و ارزيابي افکار و نظرات مردم در قشرها و طبقات مختلف مردم و انعکاس آن به مديران و دست اندرکاران است تا آنها با تقويت به نقاط قوت و کاستن از نقاط ضعف خود اقدامات جدي در مسير رفاه و آسايش مردم بردارند.
اگر بپذيريم که روابط عمومي هم يکي ديگر از رشته‌هاي علمي است بنابراين دوستداران آن بايد در مراکز آموزش عالي و در کلاسهاي درس استادان و کارشناسان مربوط حضور يابند و با فراگيري اين دانش و موفقيت در آزمون‌هاي تئوري و عملي آن و گذراندن دوره‌هاي کار آموزي زير نظر صاحب نظران اين فن، مجوز اداره روابط عمومي سازماني را بر عهده بگيرند و به صرف دوستي و داشتن رابطه با مدير سازمان و با هدف حفظ منافع و به کرسي نشاندن عقايد مديريت بدون توجه به انتقادها و اعتراض‌هاي مردم، مسئوليت اين واحد پر اهميت اجتماعي را برعهده نگيرند.
اگر روابط عمومي صرفاً نقش حمايت از مدير سازمان را بر عهده بگيرد در اين صورت رييس روابط عمومي به عامل دست نشانده‌ي مدير موسسه تبديل شده وتنها وظيفه خود را دفاع از گفتار و کردار مدير دانسته و او را از هر خطا واشتباهي مبرا مي‌داند و بدين ترتيب احياناً هر منتقدي را با خشم و اعتراض و ناسزا سر جاي خود مي‌نشاند و بدين کار نادرست بر خود مي‌بالد.
اکنون سازمانهاي روابط عمومي در دنيا با مديريت علمي مجهز شده و شيوه عملکرد خود را با گذشته تغيير اساسي داده اند.
در اين زمينه توجه شما را به مطلب زير معطوف مي‌دارد:
«و اما در خصوص مديريت علمي در روابط عمومي، يک از مسايل عمده روابط عمومي در کشور، سپردن مديريت روابط عمومي به افرادي است که از شايستگي علمي برخوردار نيستند و معمولا در انتصاب مديران روابط عمومي، روابط بر ضوابط ارجحيت داشته و به عوامل ديگري چون داشتن قدرت بيان، اجتماعي بودن و... توجه بيشتري مي‌شود.
بنابراين در روابط عمومي کار آمد، مدير روابط عمومي ضمن داشتن تخصص و تبحر در شناخت افکار عمومي، علوم ارتباطات و روابط عمومي و آشنايي اجمالي با اصول علم مديريت بايستي از علوم اجتماعي همچون جامعه شناسي، روانشناسي، مردم شناسي و تاريخ معاصر ايران و جهان و پژوهشگري بهره‌اي برده باشد. داشتن-آگاهي‌هاي روز- نيز از ضرورتهاي اساسي براي مديريت روابط عمومي است.
همچنين مديريت علمي در يک روابط عمومي کارآمد ايجاب مي‌کند که جذب نيروي انساني متخصص در علوم روابط عمومي وارتباطات يا (رشته‌هاي وابسته) به عنوان يک اصل مورد توجه قرار گيرد.
اصل ديگر گماردن کارشناسان روابط عمومي در پست‌هاي تخصصي آنان است براي مثال، يک روابط عمومي کارآمد، بايستي از گماردن يک نيروي کارشناسي ارتباطات در پست امور اداري جداً پرهيز کند.
روابط عمومي کارآمد با مطالعه مستمر افکار عمومي و دخالت دادن آن در تعيين خط مشي سازمان ،نقش موثري را در عينيت بخشيدن به افکار عمومي (صداي مردم) بازي مي‌کند.
از طرف ديگر به عنوان يک گوش شنوا، کارشنود را به نحو احسن انجام داده و با چشم بينايي ضعفها و نارسايي‌ها را در مي‌يايد و با زبان گويايي، آن را به مسئولان سازمان انعکاس مي‌دهد.
توجه به اين نکته مهم است:جانبداري از مردم با عنايت لازم به سازمان است که در هر صورت اصل حقانيت مخاطب و احترام به افکار عمومي را اصل برترمي داند.
بدينسان روابط عمومي را بايد نهادي دانست که در نقش پلي بين ملت و دولت عمل مي‌کند و با حمايت از حقانيت مردم، خود را در قالب و هيات يک نهاد مدني متجلي مي‌سازد.» 1
اکنون اين پرسش مطرح است که با عنايت به انتقادهاي سازنده‌اي که طي دو سال و در ستون «انعکاس آيينه» از سازمانهاي مختلف استان و کشور به عمل آورده ايم، آيا اين انتقادها، مورد بررسي قرار گرفته و از مردم که ولي نعمتان واقعي ما هستند نظر خواهي شده و بي هيچ پيرايه‌اي به نظر مديران ارشد اجرايي و مافوق در سازمانها و وزارتخانه‌ها رسيده؟ و اقدامات انجام گرفته در رفع مشکلات، دردها ورنج‌هاي مردم ازسوي وسايل ارتباط جمعي، آنها را مطلع کرده‏اند؟
متأسفانه هفته نامه«آيينه يزد» در برابر ده‌ها نوشتار تحليلي و طرح پرسش‌هاي اساسي از سازمانهايي که مستقيماً با مردم سروکار دارند تقريباً پاسخي دريافت نکرده است و اگر هر از گاهي نامه‌اي دريافت داشته در حمايت از مدير سازمان و اعتراض به روزنامه بوده است؟
اميد است روابط عمومي سازمانها با حضور کارشناسان دلسوز و متخصص و آشنا به برقراري روابط عمومي سازنده و علمي با مردم مجهز گردد و از حالت دست نشانده و فرمانبردار بي چون و چراي مديران به فردي مستقل، صاحبنظر و آشنا به وظايف مهم خود تغيير حالت دهد و آينده درخشاني را در تاريخ روابط عمومي ايران رقم بزند.


پي‌نوشت:
1- پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا