مرتضی محمدی نژاد - کارآفرین


رونق کسب و کار در زمان رکود
نقل شده در امتحان پایان ترم، آلبرت انشین نابغه بزرگ فیزیک، برگه سوالات در بین دانشجویان خود توزیع نمود، در همان لحظه معاون آموزشی دانشگاه سراسیمه به وی گفت: "سوالات تکراری و همان سوالات ترم قبل است"، انشتین در پاسخ گفت "بله سوالات ترم پیش است اما جوابها تغییر کرده است!!!" انشتین دقیق می گفت،  پاسخ به سوالات ترم گذشته، با پیشرفت علم، تغییر یافته بود!
اینکه "در زمان رکود چگونه میتوان فروش و سود دست یافت؟" همان سوال همیشگی است که "چگونه می توان به فروش و سود دست یافت؟!"
در دوران رونق اقتصادی،جواب مشخص ست، جرات، شهامت و قدرت ریسک پذیری داشته باشید، محل مناسبی برای کسب و کارت مهیا نموده و سپس با برنامه ریزی تلاش نمایید تا بهترین وجه ممکن محصولات یا خدمات خود را تهیه کنید و سپس آن را به مشتریان مخاطب عرضه نمایید. اما  بیشک چنین رویکردی، در روزهای رکود جوابگو نیست و پاسخ بدان متفاوت است.

مطالعه و شناخت بازار در زمان رکود
ابتدا از خودتان سوال کنید در بازار آشفته و ر کود حاکم، چطور می توان کسب و کارتان را  رونق دهید؟ چطور می‌توان در این شرایط بحرانی درآمدزایی کنید؟ چه فرصتی در تهدید و بحران وجود دارد؟ دهها سوال دیگر از این دست  که با پاسخ بدان می‌توان آینده تاریک کسب و کارتان را روشن سازید.
به عبارتی در گام اول، با مطالعه دقیق، تجزیه و تحلیل و در نهایت شناخت کامل بازار، بر اساس نقشه‌ی جامع، و برنامه ریزی استراتژیک و هوشمندانه، کسب و کارتان را برنامه ریزی و اجرایی کنید، به منظور تحقق این امر، تدوین برنامه هوشمندانه اختصاصی و براساس واقعیتهای بازار رکود، امری ضروری است، در واقع شرکتهای موفق در دوران رکود، کسب و کارهایی هستند که با به کار بردن استراتژی هوشمندانه، خود را با رفتار جدید بازار وفق می دهند و در واقع، بدین گونه از تهدیدها، فرصتهای طلایی می سازند.

رفتار شناسی مصرف کنندگان و مشتریان
فراموش نکنید در واقع شهروندان در زمان رکود، نمی توانند از خرید و فروش  حیاتی خود مانند البسه، پوشاک، غذا و دیگر خریدهای الزامی  دست بکشند،  بلکه شیوه خرج و دخل خود را تغییر و براساس واقعیت رکود اصلاح می کند و برای تطابق خود در دوران بحران اقتصادی، عادات و رفتار خود را تغییر می دهند.
به طور مثال، در زمان رکود، شهروندان به اعداد وارقام قیمتها حساس شده و به مشارکت در حراج، جشنواره های با تخفیف و طرحهای ویژه فروش، علاقه شدیدی پیدا می کنند تلاش می کنند با تخفیف، پورسانت و یا حراج عمومی، به کالا و یا خدمات بهتر اما با قیمت کمتری دست یابند.
این رفتار مشتریان موضوع مهمی است که می بایست بادقت دنبال نمود به طور مثال با کاهش هوشمندانه هزینه ها، می توان قیمت تمام شده محصولات و خدمات خود به حداقل ممکن برسانید، دقت کنید مدام، قمیت کمتر کالا و خدمات خود را با تبلیغات جنجالی و پرسر وصدا به گوش شهروندان به خصوص مشتریان خود برسانید، تخفیف، پورسانت، حراج یا طرح ویژه، به مشتری حس و تجربه دستیابی به کالا بهتر اما با قیمت کمتر می دهد که این حس شیرین به جذب مشتریان جدید منتهی می شود.

اولویت  حفظ مشتریان قدیمی و جذب مشتریان جدید
در زمان رکود اولین کاری که می‌توان انجام داد برای مشتریان خود بها و ارزش قایل شوید. اگر چنین رویکردی دنبال نمایید حتی پس رکود هم موفق خواهید بود.
البته فراموش نکنید، اولین و مهمترین گام در زمان رکود، حفظ مشتریان موجود است که نسبت به جذب مشتریان جدید به مراتب کم هزینه تر و موثرتر است. گرچه برحسب تجربه گذشته، در زمان رکود مشتریان وفادار همچنان به برند خود وفادار می مانند اما این موضوع تضمین شده نیست، می‌بایست با برنامه‌ریزی منطقی و هوشمندانه تلاش کنید مشتریان قدیمی خود را حفظ کرده  و در عین حال مشتریان جدیدی را جذب نمایید.

بازاریابی در زمان رکود
مشتری ها در دوران رکود زمان بیشتری برای خرید وانتخاب صرف می‌کنند و با وسواس تلاش می کند تا کالاهایی با کیفیت بیشتر و قیمت کمتری پیدا کند،  چانه زنی، خرید کمتر، عقب انداختن خرید و یا انصراف از خرید کالا و خدمات غیرضروری، از ویژگی های اصلی رفتار بازار در دوران رکود است. این مهم نشان می‌دهد در زمان رکود نمی‌توان از بازارسازی و بازاریابی غافل شوید و گرنه به شدت، سهم بازار از دست می دهید.
 اما در زمان رکود، مانع بزرگی  بر سرراه کسب و کار ایجاد می شود، درزمان رکود، میزان فروش، درآمد و سود افت می یابد، در نتیجه بودجه بازاریابی و تبلیغات  کاهش می‌یابد، این امرممکن است  باعث کاهش برنامه های جاری در زمینه بازارسازی، بازاریابی و اعتمادسازی در کسب‌و‌ کارمان شود، اما فراموش نکنید تعطیلی تبلیغات و بازاریابی در زمان رکود به مفهوم نابودی کسب‌و‌کارتان ست، لذا  تا حدممکن، آگاهانه و حساب شده، بازارسازی و بازاریابی را دنبال کنید ، نیل به سمت بازاریابی و تبلیغات هوشمندانه و فراگیر هم می‌تواند شاه کلیدی در دوران بحران و رکود باشد.

ارایه خدمات متمایز و برجسته نسبت به رقبا
از خودتان سوال کنید چطور میتوانید در ارایه محصولات یا خدمات، فروش و جذب مشتری از رقبا متمایزتر بوده و خدمات بهتری ارایه دهید؟چه خدماتی میتواند مشتریان فعلی‌اتان را راضی نگه دارد و مشتریان جدیدی را جذب کنید؟ دهها سوال دیگر که می‌توان راهگشا باشد؛ در مجموع در هر زمان به خصوص دوران رکود، به هر میزان از رقبا متمایزتر باشید احتمال موفقیتتان بیشتر است.
تلاش کنید در حوزه کسب و کارتان نوآور، خلاق، مبتکر و خلاق باشید، فراموش نکنید اگر در زمان رکود همچنان فعالیت، برنامه و ایده های سالها قبل تان انجام دهید دچار بحران جدی و شاید تعطیلی کسب و کارتان شوید یا حداقل به اندوحته و سود جدیدی در کسب و کارتان دست نمی یابید.
کم هزینه ترین در بحث خلاقیت نوآوری این است که از فعالان کسب و کار در شهرها و حتی کشورهای دیگر اقتباس نموده و ایده هایشان را بومی سازی نمایید.

نگاهی به تجارت الکترونیک و دیجتال امروزی
در مقطع زمانی هستیم که اقتصادی موسوم به اقتصاد بی وزن و اقتصاد  دیجیتال، در حال فراگیر شدن و جهانشمولی است، توصیه می شود در خصوص فراگیری دانش و فنون و آنگاه به کارگیری، اقتصاد بی وزن و اقتصاد دیجیتال تلاش مضاعفی داشته باشید.
قدرت رسانه های مجازی را دست کم نگیرید، بررسی و برنامه ریزی کنید تا از فضای مجازی حداکثر استفاده را ببرید. در یک کلام از تمام ابعاد فناوری اطلاعات استفاده کنید. بررسی و تحلیل کنید چطور می توانید با بهره گیری از فناوری نوین در رونق فروش و افزایش سود گام بردارید و ارتباط بهتری کسب نمایید. از گروههای مجازی و بسترهای پیام رسان نظیر تلگرام، صفحات اجتماعی مانند اینستاگرام و حتی فروشگاههای اینترنتی اختصاصی یا  فروشگاههای اینترنتی ملی  بهره ببرید.

نگاه دوستانه به کارمندان و پرسنل در زمان رکود
در زمان رکود به دلیل کاهش سود، برخی به سمت کاهش حقوق و دستمزد پرسنل رو می‌آورند، موضوعی که باعث نارضایتی داخلی می‌شود، بزرگان کسب و کار می‌گویند "مشتری پادشاه است" اما تصور می‌شود "در زمان رکود پرسنل پادشاه هستند!"، تلاش کنید در بخش نیروی انسانی، حقوق و مزایای رایج پرسنل خود کاهش ندهید تا از خسارات عمدی انتقام جویانه پرسنل و یا کم کاری و حتی خرابکاری پرسنل شاکی اتان در امان بمانید .
فراموش نکنید وضعیت عمومی حقوق و دستمزد و امنیت شغلی در زمان رکود به حداقل می رسد، اگر بتوانید بهترین وضعیت حقوق و مزایا و امنیت شغلی برای پرسنل خود فراهم کنید، می‌توانید برنامه‌ها و استراتژی کسب و کارتان را با تکیه بر پرسنل وفادار و دلسوز به سرانجام رسانید.

مطالعه، مشاوره وراهنمایی حرفه ای در زمان رکود
در زمان رکود فرصت، توان و هزینه برای تکرار و شروع دوباره نیست؛ بیشک اگر فردی راهی را پیموده با مشکل روبرو شده و ورشکست شده می توانید با بهره گیری از تجربیات آن فرد، از شکست دوباره دوری کنید لذا به جای تجربه کردن از دیگران مشاوره بگیرید.
از سوی در زمان رکود  مدیریت بر خویشتن مهمترین عامل در حوزه کسب و کار است در زمان رکود و بحران، بزرگترین سرمایه  که میتوانید انجام دهید سرمایه بر روی خودتان، مهارتها و دانش فنی در حوزه کسب و کارتان است. بیشک مهمترین نکته در  بحران اقتصادی را میتوان روحیه مشورت گیری از دیگران برشمرد. افرادی که میخواهند همه چیز را خودشان تجربه کنند شکست می خورند، با مشاوره  و مطالعه کتاب در حوزه کسب و کار و  اخذ مشاوره و راهنمایی مدیران موفق و با دانش می توانید میانبر فوق العاده در صعود به قله موفقیت در کسب و کارتان پیدا کنید.

مهندسی ارتباطات شاه کلید رکود
یکی از موضوعات مهم دوران رکود، مهندسی ارتباطات است. در زمان بحران و رکود هر میزان ارتباطات تان  بیشتر باشد درآمد بیشتر حاصل می شود، البته می بایست الگوریتم و مهندسی ارتباطات با مشتریان هم تعریف و اجرایی کنید و جامعه هدف ارتباطات مجموعه خود را تعریف و تبیین نمایید به گونه ای که مشخص کنید به دنبال کدام قشر از مشتریان هستید، هر میزان مهندسی ارتباطات مجموعه اتان شفاف تر، واضح و عملی تر باشد کسب و کارتان موفق ترید.

سخن آخر
رکود اقتصادی به سان هر تهدیدی میتواند فرصت رشد، شکوفایی و رونق کسب و کار باشد تنها کلید طلایی دوران رکود، شناخت بازار، تطبیق کسب و کارمان با وضعیت رکود و در نهایت برنامه ریزی استراتژیک و هوشمندانه مطابق با واقعیتها بازار استٰ؛ هر برنامه احساسی میتواند به عنوان نقطه پایان کسب و کارمان باشد، فراموش نکنیم در هر زمان به خصوص زمان بحران رکود، دانش فنی، اطلاعات به روز در حوزه فعالیتمان برگ برنده کسب و کار است، بیشک حرکت به سوی اقتصاد بی وزن و اقتصاد دیجیتالی و تکیه بر فناوری اطلاعات موضوعاتی است که هر فعالی می بایست در دستور کار مجموعه خود قرار دهد، فراموش نکنید بحران رکود هم یک وضعیت اقتصادی به سان وضعیتهای دیگر است  با تسلط به شرایط بازار، برنامه ریزی هوشمندانه و البته تلاش و کوشش مضاعف، می توان تهدید رکود را به فرصت تبدیل کنید و به سان بسیاری از شرکتهای بزرگ، دوران رکود، نقطه شروع و سکوی پرش کسب و کار  آینده امان باشد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا