به گزارش یزدفردا: پژوهش‌ها نشان می‌دهند دریافت ویتامین D با کاهش خطر سرطان روده بزرگ و پولیپ‌های روده‌ای ارتباط دارد. عواملی مانند به‌ اندازه کافی در معرض نور خورشید قرارنگرفتن و محدودیت‌های غذایی از دلایل شایع کمبود ویتامین دی هستند که بر اهمیت مصرف مکمل‌ و داشتن رژیم غذایی متعادل تأکید می‌کند.

سرطان روده بزرگ که تا حد زیادی تحت‌تأثیر سبک زندگی است، به‌سرعت میان جوانان درحال افزایش است. این افزایش نگران‌کننده می‌تواند به عواملی مانند سبک زندگی کم‌تحرک، عادات غذایی ناسالم، مصرف الکل و سیگار نسبت داده شود.

براساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، عوامل مربوط به سبک زندگی می‌توانند تا ۵۵ درصد بر خطر ابتلا به سرطان کولورکتال تأثیر بگذارند؛ یعنی بخش عمده‌ای از خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را می‌توان با ایجاد تغییرات مناسب در روتین روزانه -چه در رژیم غذایی چه در برنامه ورزشی- کاهش داد.

بی‌شک رژیم غذایی نقش مهمی در پیشگیری از سرطان روده بزرگ دارد. غذاهای سرشار از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند از بدن در برابر سرطان محافظت کنند اما غذاهای کم‌فیبر، فراوری‌شده و چرب می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند.

مطالعه‌ای جدید که آوریل ۲۰۲۵ در نشریه Nutrients منتشر شده، نقش ویتامین مهمی در پیشگیری از سرطان کولورکتال را برجسته می‌کند.

در مروری بر پژوهش‌های گذشته، دانشمندان داده‌های پژوهش‌هایی را که درباره سرطان کولورکتال و ویتامین D انجام شده بود، بررسی و نتایج حدود ۵۰ مطالعه انسانی را تحلیل کردند. کسانی در این پژوهش‌ها، شرکت‌ کرده بودند که یا مبتلا به سرطان کولورکتال بودند یا کمبود ویتامین D در آنها ثبت شده بود.

مواردی که در آن به افراد مکمل ویتامین D داده شده بود نیز در این بررسی گنجانده شدند.

یافته‌های مطالعه

پژوهشگران به نقش مهم ویتامین دی در بدن توجه کردند؛ ازجمله ارتباط سلول‌های عصبی، تنظیم فشار خون و پیشگیری از عفونت‌های تنفسی. همچنین این ویتامین به حفظ سلامت دستگاه گوارش، تنظیم هورمون‌های تیروئیدی، کنترل سطح قند خون و کاهش اثرات زیان‌بار پیری کمک می‌کند.

ویتامین دی که با نام «ویتامین آفتاب» نیز شناخته می‌شود، در نقش آنتی‌اکسیدان عمل کرده، التهاب را کاهش می‌دهد، پاسخ‌های خودایمنی را مهار و از عملکرد سلول‌های ایمنی را پشتیبانی می‌کند.

پژوهشگران همچنین به مطالعه‌ای اشاره کردند که در آن پیشنهاد شده بود ویتامین D از رشد کنترل‌نشده سلول‌ها و تشکیل رگ‌های خونی جدید که سلول‌های سرطانی را تغذیه می‌کنند (فرایندی به نام «رگ‌زایی»)، جلوگیری می‌کند و مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول‌های غیرطبیعی (آپوپتوز) را تقویت می‌کند.

نقش ویتامینD در پیشگیری از سرطان روده بزرگ

باوجود برخی شواهد ضدونقیض، مشخص شده کمبود ویتامین D ارتباطی قوی با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ دارد؛ زیرا نبود این ویتامین می‌تواند منجر به التهاب روده‌ای شود و این التهاب خودش ممکن است به پیشرفت سرطان روده بزرگ کمک کند.

دانشمندان به یک متا آنالیز از ۳۱ مطالعه اصلی اشاره می‌کنند که در آن کمترین میزان دریافت ویتامین D از رژیم غذایی (۱۰ ng/mL) و بیشترین میزان آن (۸۰ ng/mL) مقایسه‌ شد که نشان داد بالاترین میزان مصرف ویتامین D باعث کاهش ۲۵ درصدی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ می‌شود.

برای مثال، مطالعه Nurses' Health Study نشان داد زنانی که بالاترین میزان ویتامین D را دریافت می‌کردند، خطر ابتلا به سرطان کولورکتال (CRC) در آنها ۵۸ درصد کمتر بود. به طور مشابه، مطالعه Iowa Women's Health Study نشان داد دریافت بالای کلسیم و ویتامین D باعث کاهش حدود ۵۰ درصدی خطر سرطان روده بزرگ می‌شود.

همچنین پژوشهی اسپانیایی PREDIMED و آزمایش‌هایی که از مکمل‌های ویتامین D استفاده کرده‌اند، نتایج مشابهی گزارش کردند. پژوهشگران دریافتند یکی دیگر از راه‌هایی که ویتامین D به پیشگیری از سرطان کولورکتال کمک می‌کند، جلوگیری از تشکیل پولیپ‌هاست.

مطالعه‌ای کانادایی که در آن ۱۴۰۹ نفر شرکت کردند، نشان داد مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را تا ۳۳ درصد و خطر پولیپ‌های آدنومایی پرخطر را تا ۴۳ درصد کاهش دهد.

بسیاری از افراد به‌دلیل اینکه به‌ اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار نگرفتند، به‌ویژه در مناطق سردسیری یا میان افرادی که بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانند، دچار کمبود ویتامین D هستند.

علاوه‌براین، افراد با پوست تیره‌تر ویتامین D کمتری از نور خورشید تولید می‌کنند و توانایی بدن در تولید این ویتامین با افزایش سن کاهش می‌یابد.

ازآنجایی‌که بیشتر رژیم‌های غذایی مقادیر کافی ویتامین D را تأمین نمی‌کنند، معمولاً استفاده از مکمل‌ها یا قرارگرفتن منظم در معرض نور خورشید برای حفظ سطوح سالم ویتامین D ضروری است.

همچنین گیاه‌خواران ممکن است گزینه‌های محدودتری برای دریافت غذاهای سرشار از ویتامین D داشته باشند؛ زیرا بیشتر منابع آن از مواد غذایی حیوانی به دست می‌آید.

چگونه از کمبود ویتامین D جلوگیری کنیم؟

این پژوهش به ما کمک می‌کند یکی از عوامل خطر برای سرطان روده بزرگ، کمبود ویتامین D، را درک کنیم اما چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟

این مطالعه همچنین به الگوهای تغذیه سالم مانند رژیم مدیترانه‌ای اشاره می‌کند که سرشار از ویتامین D و سایر مواد مغذی ضدالتهابی است. غذاهای موجود در این رژیم شامل میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، دانه‌ها، غلات کامل، ماهی، لبنیات و چربی‌های سالم هستند.

افرادی که می‌خواهند میزان ویتامین D خود را افزایش دهند، باید زرده تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن و قارچ‌ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنند. گیاه‌خوارانی که ممکن است گزینه‌های محدودی داشته باشند، باید از لبنیات غنی‌شده و آب‌ پرتقال استفاده کنند.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا