یزدفردا" سه خواهر مجرد در منطقه نظام‌آباد تهران با استنشاق گاز به زندگی خود پایان دادند و خانواده و پلیس را در برابر یک خودکشی معمایی قرار دادند. هنوز انگیزه اصلی آنها از این اقدام تلخ مشخص نیست و پلیس همچنان درحال تحقیق روی این پرونده است.

یک جامعه‌شناس می‌گوید: خودکشیِ این سه خواهر را می‌توان با توجه به دلایلی که خودکشیِ زنان را دنبال می‌کند، به بی‌هدفی و ناکامی در زندگی اجتماعی مرتبط دانست.

 

مریم جمشیدی در گفتگو با فرارو درباره خودکشی اظهار کرد: خودکشی یک تک‌رویِ اجتماعی است. به لحاظ جامعه‌شناختی خودکشی خشونتی مخرب از جانب فرد به سمت خودش است.

 

وی در ادامه با ارائه آماری از خودکشی زنان گفت: معمولا مردان بیشتر از زنان خودکشی می‌کنند. اما تفاوت‌هایی در برخی کشورها نیز وجود دارد؛ کمااینکه در چین و ایران میزان خودکشیِ زنان بیشتر است. 

 

این پژوهش‌گر همچنین ادامه داد: همچنین درصد کمی از کل مرگ‌ومیرها در جهان به‌دلیل خودکشی است. همچنین گفته می‌شود که نیم‌درصد از کلِ مرگِ زنان به دلیل خودکشی است. 

 

عضو انجمن جامعه‌‌شناسیِ ایران گفت: البته در ایران میزان خودکشی نسبت به کشورهای دیگر کمتر است؛ دلایلی همچون معنویت، مذهب و دین در کاهش میزان خودکشی در ایران تاثیر داشته‌ و دارند. 

 

چرا زنان خودکشی می‌کنند؟
وی گفت: اما در رابطه با خودکشی زنان در ایران باید گفت که شایع‌ترین انواع خودکشی توسط زنان در کشور ما مسمومیت غذایی و همچنین خودسوزی است.

 

وی گفت: حال باید پرسید چه عواملی خودکشی زنان را موجب می‌شود. عوامل روان‌شناختی و جامعه‌شناختی زیادی هستند که ممکن است زنان را به خودکشی ترغیب کنند.

 

مریم جمشیدی با اشاره به عوامل روان‌شناختی و اجتماعی خودکشی گفت: خشونت خانوادگی، افسردگی، ناکامی در رسیدن و نیازها از عوامل روان‌شناختی هستند. ناکامی در رسیدن به اهداف اجتماعی نیز از عوامل جامعه‌شناختیِ خودکشی است. 

 

وی در ادامه تاکید کرد: مثلا ممکن است فرد در پیِ رسیدن به اهدافی که دارد متوجه شود که به دلیل ساختارهای فرهنگی و اجتماعی نمی‌تواند به آن‌ها برسد و دلیل این نرسیدن را نه به خودش که به جامعه مربوط بداند.

 

این جامعه‌شناس عوامل موثر در خودکشی زنان را برشمرده و گفت: از میان عوامل مختلفی که بر روی خودکشی زنان در ایران بیشترین تاثیر را دارد، یکی خشونت خانوادگی است که موجب جراحت جسم و روحِ آن‌ها می‌شود. دیگر عوامل نیز مانند فقر، اختلاف زناشویی، تهمت ناموسی، ازدواج تحمیلی، مشاجرات خانوادگی، عوامل محیطی و غیره است. 

 

وی همچنین ادامه داد: این عوامل در خودکشی‌هایی که توسط زنان انجام شده بیشترین تکرار و فراوانی را داشته‌اند.

 

چرا سه خواهر خودکشی کردند؟
جمشید در ادامه به حادثه خودکشیِ سه خواهر میانسال پرداخت و اظهار کرد: اما در خبر مربوط به خودکشیِ سه‌خواهر میانسال تنها اطلاعاتِ ما مربوط به این می‌شود که آن‌ها بینِ 45 تا 50 سال سن داشته‌ و مجرد بوده‌اند. 

 

وی با ذکر این نکته که خودکشی این زنان را نباید به تجردشان مرتبط دانست تصریح کرد: با خواندن این خبر ممکن است این پیش‌فرض در ذهن بسیاری شکل بگیرد که مجرد بودن و ازدواج نکردنِ این خواهران باعث شده تا آن‌ها خودکشی کنند. 

 

جمشیدی در ادامه توضیح داد: هرچند که این مسئله نیز –با توجه به فرهنگِ خانواده آن‌ها- می‌تواند یکی از علت‌ها باشد، اما ما باید دقت کنیم که آمار خودکشی در زنان متاهل خیلی زیاد است و دلایلی همچون ازدواج تحمیلی و اختلافات دلیل آن است.

 

این پژوهشگر همچنین تشریح کرد: از نظر من احساسِ ناکامی‌داشتن در این سه خواهر به شکستِ فردی و بی‌هدف بودنشان بیشتر می‌تواند مرتبط باشد. آن‌ها ممکن است که آینده‌ای برای زندگی اجتماعی و خانوادگی‌اشان متصور نبوده باشند.

 

وی تاکید کرد: من عامل تجرد را در این خودکشی موثر نمی‌دانم. چرا که ما خانواده‌های بسیاری دیگری داریم که زنانِ مجرد و میانسال زیادی در آن‌ها با وجود همه مشکلات زندگی می‌کنند.  درنتیجه ازدواج الزاما نمی‌تواند تاثیرِ زیادی بگذارد. 

 

عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران نداشتن مهارت را دلیل خودکشیِ زنان میانسال برشمرده و گفت: به نظر من نداشتنِ مهارت‌های فردی و مهارت‌های اجتماعی منجر شده بوده که این زنان هدفی برای خود تایین نکرده باشند.

 

وی همچنین با اشاره به پژوهشی گفت: یافته‌های پژوهشگران در دانشگاه ماساچوست نشان داده که خطر خودکشی در میان زنانی که تعامل اجتماعی دارند به‌مراتب کمتر است؛ بنابراین داشتن تعاملات اجتماعی برای زنان موضوع مهمی است. شاید بتوان گفت این خواهران از این حیث دچار کمبود بوده‌اند.


راه پیشگیری

این جامعه‌شناس همچنین درباره راه‌های پیشگیری از خودکشی گفت: از آن‌جایی که خودکشی اتفاقی تلخ و قابل پیشگیری است، بنابراین می‌توان میزانِ آن را کاهش داد. ما باید سیستم بهداشتِ روانی افرادِ جامعه را تقویت کنیم. قطعا راهکارهایی برای این باید وجود داشته باشد. 

 

او ادامه داد: باید به همه افراد و در همه‌جا آموزش داد؛ آموزش در مدرسه، آموزش به زنانِ خانه‌دار، آموزش در بیمارستان‌ها و حتی دستگاه‌های غذایی در زمینه مشاوره و امید به زندگی و همچنین نحوه مواجهه با مشکلات زندگی باید انجام شود. چرا که همه افراد امکان این را دارند که به سمت ناامیدی سوق پیدا کنند.

 

 وی همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا خودکشی این سه‌خواهر می‌تواند به سالمندی زنان در ایران مرتبط باشد گفت: از نظر من خیر. چرا که زنان نسبت به مردان برای رسیدن به دوره سالمندی آماده‌ترند. 

 

مریم جمشیدی در انتها گفت: درست است که سنِ جوانی در جامعه ایران در حال حرکت به سمتِ سالمندی است اما این موضوع باعث ترسِ عمومی نشده‌است. امید به زندگی در جامعه ما افزایش هم داشته است.

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا