پایگاه خبری یزدفردا"اینترنت با مغز ما چه می‌کند؟/نویسنده «کم‌عمق‌ها» تلاش می‌کند نشان دهد که چرا عموم مردم قرن بیست و یکم، سطحی‌تر از گذشته مطالعه می‌کنند و با اینکه حجم بیشتری از اطلاعات در دسترس‌شان است، «کم‌عمق»تر شده‌اند.

مهر گزارش داد: در مغز کتاب‌خوانان ناحیه‌هایی اختصاصی برای رمزگشایی سریع متن ایجاد می‌شود. این نواحی چنان مداربندی شده‌اند که نماینده اطلاعات بصری، آواشناختی و دستور زبانی مهم باشند و بتوانند این اطلاعات را با سرعت برق‌آسایی بازیابی کنند. برای مثال در قشر بینایی مغز «کلاژی واقعی» از تشکل‌های نورونی‌ای تشکیل می‌شود که وظیفه‌شان این است که در کسری از میلی‌ثانیه «تصویر بصری حروف، الگوی حروف و کلمات» را شناسایی کنند. مغز با زبردست‌تر شدن در رمزگشایی متن و تبدیل آن از یک فعالیت حل مسئله طاقت‌فرا به فرآیندی که در اساس خودکار انجام می‌شود، می‌تواند منابع بیشتری را به تفسیر معنا اختصاص بدهد. در نتیجه، آن‌چه امروزه مطالعه عمیق (ژرف‌خوانی) می‌خوانیم ممکن می‌شود.

جیکوب نیلسن در سال 2006 دست به آزمایشی بر روی ردگیری چشم وب‌گردان زد. او از 232 نفر خواست که دوربین کوچکی را سرشان کنند. کار این دوربین تعقیب حرکات چشم افراد در زمان مطالعه صفحات متن بود. وی دریافت که تقریبا هیچ یک از شرکت‌کنندگان متن برخط را به صورت سنتی خط به خط - مثل مطالعه یک صفحه از کتاب - نمی‌خوانند. بیشترشان انگار به سرعت سرشیر متن را می‌گرفتند و چشم‌شان با الگویی تا حدودی شبیه به حرف F روی صفحه حرکت می‌کرد. در آغاز، سر تا ته دو سه خط اول را از نظر می‌گذراندند، بعد چشم‌شان کمی پایین می‌آمد و چند خط دیگر را تقریبا تا نصف می‌خواندند. سپس می‌گذاشتند که چشم‌شان به سرعت به سمت چپ پایین صفحه بلغزد.

در بخشی از یک مطالعه پنج‌ساله، یک تیم تحقیقاتی به بررسی سوابق روی کامپیوترها پرداختند که رفتار بازدیدکنندگان از دو وب‌سایت تحقیقاتی محبوب را مستند می‌کرد. هر دو سایت دسترسی به مقالات نشریات و کتاب‌های الکترونیکی را برای کابران فراهم می‌کردند. محققان دریافتند که کاربران این وب‌سایت‌ها مشخصا رفتاری به صورت یک فعالیت سطحی‌خوانی از خود نشان می‌دهند؛ به طوری که از یک منبع به دیگری می‌جهند و به ندرت به منبعی که قبلا دیده بودند، برمی‌گردند. اغلب، یک یا دو صفحه از مطلبی را می‌خوانند و بعد بیرون می‌پرند و سراغ منبع دیگری می‌روند.

حال زمان پرسش حیاتی فرارسیده است: دانش در مورد تأثیر واقعی‌ای که استفاده از اینترنت بر شیوه کارکرد ذهن ما می‌گذارد، چه حرفی برای گفتن دارد؟ شکی نیست که این سوال موضوع پژوهش‌های بسیاری در سال‌های آینده خواهد بود. همین الان هم چیزهای زیادی می‌دانیم یا می‌توانیم حدس بزنیم. اما اخبار نگران‌کننده‌تر از آنی است که گمان می‌کرده‌ایم. ده‌ها پژوهش صورت‌گرفته توسط روان‌شناسان، عصب زیست‌شناسان، مدرسان و طراحان وب، همگی به نتیجه مشابهی رسیده‌اند: وقتی بر خط می‌شویم، وارد محیطی شده‌ایم که تشویق به مطالعه سرسری، تفکر عجولانه و بی‌حواس و یادگیری سطحی می‌کند. هر چند، در گشت‌وگذار در اینترنت هم می‌توان ژرف‌خوانی کرد، همان‌طور که کتاب را هم می‌توان سطحی خواند، اما ژرف‌اندیشی شیوه‌ای نیست که این فناوری کسی را به آن ترغیب کند.

کتاب «کم‌عمق‌ها» نوشته نیکلاس کار، در واقع نتیجه یک تحقیق گسترده و میان‌رشته‌ای در باب تاثیر فناوری اطلاعات به ویژه اینترنت و دیگر فناوری‌های وابسته به ساختار و شیوه تفکر بشر و در نتیجه شیوه مطالعه، نگارش و تعاملش با دیگران است. نویسنده در بخش‌های مختلف به فیزیولوژی مغز، کارکرد حافظه، تاریخچه فناوری‌های فکری، نقش موتورهای جستجوی وبی و به خصوص شرکت گوگل و دیگر موارد مرتبط می‌پردازد تا بتواند دلیل و نحوه تاثیر این فناوری را بر تفکر بشر نشان دهد تا در نهایت ریشه این بی‌حوصلگی در مطالعه را بیابد و نشان دهد که چرا عموم مردم قرن بیست و یکم، سطحی‌تر از گذشته مطالعه می‌کنند و با اینکه حجم بیشتری از اطلاعات در دسترشان است، «کم‌عمق»تر شده‌اند.

کتاب «کم‌عمق‌ها» با زیر عنوان «اینترنت با مغز ما چه می کند؟» با ترجمه امیر سپهرام، در 248 صفحه و به قیمت 11500 تومان از سوی انتشارات مازیار چاپ و روانه بازار کتاب شده است.

حسین پاکدامن در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به علل بروز سکته‌های مغزی اظهار داشت: سکته‌های مغزی قطع ناگهانی جریان خون مغز است که منجر به تخریب مغز می‌شود و این تخریب بستگی به ناحیه‌ای دارد که درگیر می‌شود.

وی افزود: سکته‌های مغزی موجب اختلالات حسی - حرکتی، بینایی، هوشیاری، تعادلی و اسفنکتر می‌شود.

این نورولوژیست گفت: قطع جریان خون به 3 صورت ممکن است رخ دهد مثلاً گرفتگی رگ که منشأ آن تصلب عروق مغز است و معمولاً در افراد بالای 55 سال اتفاق می‌افتد یکی از دلایل سکته‌های مغزی است.

به گفته وی تحقیقات نشان می‌دهد سکته‌های مغزی که بر اثر گرفتگی رگ اتفاق رخ می‌دهد در ایران 10 سال زودتر از سایر کشورهای دنیا است. همچنین عوامل دیگری مانند ژنتیک، افزایش فشار خون، بیماری قند، مصرف سیگار، مواد مخدر، کم‌تحرکی، چربی بالا و چاقی جزو عواملی است که منجر به تسریع در ایجاد تصلب و گرفتگی رگ می‌شود که در نهایت سکته‌های مغزی را در پی دارد.

وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایل بروز سکته‌های مغزی حرکت لخته خون از قلب یا عروق گردن است که وارد مغز می‌شود مبتلایان به رماتیسم قلبی یا بیماران قلبی که ریتم قلبشان دچار مشکل است و کسانی که دچار سکته‌های قلبی شده‌اند یا مشکل دریچه‌ای دارند مستعد ابتلا به سکته‌های مغزی هستند.

مدیر گروه بیماری‌های مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: عامل سوم بروز سکته‌های مغزی بر اثر پارگی رگ است که در افراد مسن اتفاق می‌افتد سکته‌های مغزی که بر اثر این علت رخ می‌دهد در افرادی که فشار خون بالایی دارند رخ می‌دهد همچنین کسانی که ناهنجاری‌های عروق مغزی دارند ممکن است در سنین پایین‌تر به سکته‌های مغزی مبتلا شوند. معمولاً این افراد علایم خبرکننده‌ای مانند سردرد و تشنج دارند که منجر به پاره شدن رگ‌های مغزی می‌شود.

این متخصص مغز و اعصاب با تأکید بر کنترل فشار خون اظهار داشت: فشار خون به عنوان عامل کشنده، مزمن و بدون علامت در بروز سکته‌های مغزی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.

وی گفت: کسانی که به ناهنجاری‌های عروق مغزی مبتلا هستند معمولاً علایم خبرکننده‌ای مانند سردرد و تشنج دارند که به پاره شدن رگ‌های مغزی منجر می‌شود.

پاکدامن گفت: یکی دیگر از علایم خبرکننده نارسایی زودگذر عروق مغزی است که به صورت دوبینی، تاری دید، اشکال در صحبت، بلع، بی‌حسی حرکتی یک طرف یا دو طرف بدن، اختلالات هوشیاری زودگذر یا اختلالات ادراری خود را نشان می‌دهد این اختلالات موقتی هستند و علایم بیمار بعد از 24 ساعت از بین می‌رود که این می‌تواند زنگ خطری برای ابتلا به سکته‌های مغزی باشد.

وی افزود: توصیه می‌شود کسانی که افراد خانواده‌شان مشکلات عروقی دارند فشار خون، قند و چربی خونشان را کنترل کنند و فعالیت فیزیکی به اندازه کافی داشته باشند همچنین پرهیز از چاقی، عدم مصرف سیگار و مواد مخدر می‌تواند در کاهش ابتلا به سکته‌های مغزی مؤثر باشد.

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران تصریح کرد: در سکته‌های مغزی گلوکز و اکسیژن و ذخایر این دو دچار مشکل می‌شود، ذخایر گلوکز در مغز بسیار محدود است و مغز تا حدودی می‌تواند در برابر کاهش آنها مقاومت کند بنابراین فردی که دچار سکته مغزی شده است باید هر چه سریعتر به مراکز درمانی مجهز منتقل شود.

وی خاطرنشان کرد: به همکاران متخصص مغز و اعصاب توصیه می‌کنم در مورد علایم بیمارانی که مشکوک به سکته‌های مغزی است تصمیم فوری بگیرند تا از تخریب مغز و معلولیت او جلوگیری شود.

پایان خبر"

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا