یزدفردا | نسخه چاپی | پیش درآمدی بر حقوق قانونی آواز خوانان ایران (32)

بانو حمیده زابلی – وکیل پایه یک دادگستری یزد -کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری

یزد فردا : همه می دانیم خواننده کسی است که با صدای خود موسیقی ایجاد می کند و آواز می خواند . خواننده برای آثار هنری کمکی بزرگ است چرا که سرنوشت موسیقی به دست وی است و محصول فکری شاعر را اجرا می کند که در اصطلاح به وی (( هنرمند مجری )) نیز می گویند. به عبارتی دیگر خواننده , هنرمندی است که در اجرای هنر دارای خلاقیت شخصی است بنابراین منطقی می باشد وی به دلیل وجود خلاقیت شخصی دارای حقوق باشد و اثر وی مورد حمایت قانونگذار قرار گیرد.
قانون حمایت از حقوق مولفان , مصنفان و هنرمندان از اثر موسیقی که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد حمایت نموده است و پیرو ان حقوقی خاص را به خالق انها اعطا کرده که به دو دسته حقوق مادی و معنوی تقسیم می گردد.اکثر قوانین دنیا من جمله ایران برای اوازخوانان قائل به حقوق معنوی هستند . اولین حق معنوی اینست که انها حق افشا و اعلان اثر خود را دارند بطوریکه تا خود آوازخوان تمایلی برای افشا و عرضه اثرش برای اولین بار نداشته باشد, هیچ شخصی این حق را بدون اجازه وی ندارد. دومین حق معنوی انها حق رعایت نام است بدین معنی که صرفا خود وی میتواند نوار اجرای خود را با ذکر نام خود یا بدون ذکر ان منتشر کند.
سومین حق تحت عنوان رعایت حرمت اثر است که طبق آن هرگونه تغییر یا تحریف در اثر و پخش آن بدون اجازه خواننده ممنوع است.این حقوقی که ذکر شد غیرقابل فروش و کاملاً وابسته به شخص است و جالب تر آنکه این حقوق معنوی محدود به زمان و مکان نمی باشد.
قسم دوم از حقوق خواننده،حقوق مالی است که به عنوان حق انحصاری مطرح است . طبق ماده 3 قانون حمایت حقوق مولفان و هنرمندان این حق شامل حق انحصاری نشر،پخش و عرضه و اجرای اثر و حق بهره برداری مادی از نام و اثر است.خواننده حق دارد هر نوع استفاده از اثر خود را توسط هر شخصی منع نماید و یا مجوز عرضه آن را مجاناً یا بطور رایگان به دیگری اعطا نماید یعنی خواننده می تواند حق مالی خود را که شامل پخش و اجرای اثرش می باشد را طی قراردادی واگذار نماید . نکته مهم اینکه این حقوق خواننده نمی تواند ناقض حقوق شاعر یا مولف باشد. مدت استفاده از حقوق مادی از تاریخ فوت خواننده پنجاه سال می باشد. نقض حقوق انها (پخش یا عرضه اثر بدون اجازه خواننده) توسط هر شخصی اعم از حقیقی و یا حقوقی نه تنها از نظر اخلاقی محکوم می باشد بلکه از جهت حقوقی نیز جرم و قابل مجازات است. در نتیجه تجاوز به حقوق خواننده قابل تعقیب و موجب ضمانت اجرای قانونی می باشد.

مقالات مرتبط: