(قسمت اول) /(قسمت دوم) -

قسمت سوم

* فعالیت این شرکت ها در چه حوزه ای بود؟
– واردات و صادرات. حتی یادم هست یک مقطعی آدامس «خروس نشان» را معامله کردم. از محل «سالامبور»فروشی این سرمایه ها را فراهم می کردم.
* چه شرکت هایی در آن مقطع خریدید؟
– به طور مثال شرکت «تاتونگ» را خریدم. که مانیتور تولید می کرد. آدامس «خروس نشان» را خریدم. شرکت واردات و صادرات «سورینت» را ایجاد کردم. یادم هست خمیردندان «کلگیت»، نسکافه، آبجوی ژور، شکلات «هوبی»، شامپوی «هر، اند، شولدرز» و محصولات «اوکر» را وارد می کردم. شاید در این زمینه در ایران همتا نداشتیم. تنها کسی بودم که کانتینرهای بزرگ کالا در ترکیه می آوردم. یادم هست در بازار تاجر اینطوری وجود نداشت تا قبل از اینکه خمیردندان «کلگیت» را به ایران بیاورم کسی این برند را نمی شناخت. همه زندگی ام این بود که از ترکیه کالا بیاورم و در ایران بفروشم.
* درس تان را به انتها رساندید؟
– بله. دو سال و نیمه مدرک لیسانس مدیریت بحران گرفتم اما مهندسی برق را نصفه رها کردم. دو ترم تا پایانش مانده بود. بعد از مدتی که دیدم محصولاتی که وارد می کنم سود خوبی دارد تصمیم گرفتم در کیش کارخانه ای ایجاد کنم که همان جا این محصولات را تولید کنم.
* چه سالی؟
– اولین کارخانه ای که احداث کردم، سال ۸۰ بود. در این سال کارخانه لوازم آرایشی «سورنیت» را درست کردم. وقتی می خواستم از بانک ها برای این کارخانه تسهیلات بگیرم همه مرا مسخره کردند. بانک ها استعلام می گرفتند و می گفتند چون چک هایت برگشت خورده است نه دست چک می دهیم نه تسهیلات. همش سرکوفت می زدند. می گفتند بازداشتی داشتی. این برایم خیلی آزاردهنده بود. کسی به من کمکی نمی کرد.
* دوباره به ترکیه برگشتید؟
– خیر. اما در ترکیه با یک نفر آشنا شدم که در کار بانک بود. از او خواستم که برایم تسهیلات درست کند. گفتم پول زیادی می خواهم تا شرکت هایم را سامان دهم و کارخانه هایم را احداث کنم. ایشان به من گفت که می تواند برایم «ال.سی»های مدت دار باز کند.
* این آقا کی بود؟
– یک فرد ترک بود. در یکی از بانک های ترکیه کار می کرد.
* هنوز از سیستم ها یا نهادهایی در داخل با شما تماسی گرفته نشده بود؟
– خیر. آن آقای ترک که گفتم در یکی از بانک های ترکیه کار می کرد به من گفت که می تواند برایم «ال.سی»های مدت دار باز کند تا من بتوانم کالا بخرم و کارهایم را انجام دهم. قرار شد درصدی از سود را هم به ایشان بدهم. با همدیگر یک قرارداد حدود ۱۰ میلیون دلاری نوشتیم. او هم از من یک چک خارجی گرفت و آن را بیمه کرد. بعد هم بیمه را در بانک وثیقه کرد و «ال.سی» مدت دار باز کرد. یک دفعه دیدم عجب راه خوبی باز شده است. بعد همینطور «ال.سی»های یکساله باز می کردم و کالا می آوردم.
* در خارج از کشور به شما چک می دادند؟
– وضع مالی خوبی داشتم. پول داشتم اما بانک های ایران قبول نمی کردند.
* با این «ال.سی»های یکساله چه کالایی می آورید؟
– قهوه، شکر، روغن زیتون، ماکارونی «آنکارا»، خلاصه هر چیزی که یک ساله به من می فروختند می گرفتم و وارد می کردم. جنس ها را می آوردم ایران و نقد می فروختم و یکساله پولش را برمی گرداندم تا اینکه تصمیم گرفتم من هم مثل آن فرد، مجموعه بانکی درست کنم.
* در همان ترکیه به فکر ایجاد بانک افتادید؟
– خیر. رفتم امارات. آنجا گفتند برای ایجاد بانک باید ۱۵۰ میلیون دلار پول داشته باشم. اما دیدم می توان با ۵ میلیون دلار یک موسسه مالی – اعتباری ایجاد کرد. بنابراین یک موسسه مالی – اعتباری در امارات درست کردم که مجوز «سورنیت» هم گرفت و با بانک های مختلف کار کرد. فعالیت های اقتصادی خودم، گردش مالی خیلی زیادی ایجاد کرده بود.
* منظورتان از گردش مالی خیلی زیاد چقدر است؟
– در حدود ۳۰، ۴۰ میلیون دلار.
* سهام آن موسسه مالی که در امارات ثبت کردید صددرصد برای خودتان بود؟
– بله. صددرصدش برای خودم بود.
* سیستم های امنیتی ایران روی شما حساس نشدند؟ به هر حال یک موسسه مالی در خارج درست کرده بودید و گردش مالی زیادی داشتید؟
– خیر. در ایران کسی چه کار دارد که من خارج از ایران چه می کنم. کارم خیلی خوب پیش می رفت و منابعم آنقدر خوب شده بود که با بیمه های مختلف ارتباط گرفته بودم. منابعم به حد میلیارد رسیده بود.
* متوجه نشدم که چرا منابع مالی تان یک دفعه خیلی خوب شده بود!
– وقتی موسسه مالی – اعتباری ام را در امارات باز کردم، در بانک مرکزی این کشور جسورتر شدم. وقتی برای بانکی سوئیفت یا چک می کشیدم، حسابم را بدهکار می کرد. یعنی پول به من پرداخت می شد و روزشمار بدهکار می شدم. باید سالی ۲ درصد به بانک بهره می دادم. من هم این پول ها را برمی داشتم و کاری ایجاد می کردم و بعد بهره اش را می دادم. وقتی بهره پول را می دادم بانک مرکزی و بانک های دیگر خوشحال می شدند.
* نگران نبودند پولی که به شما داده بودند بازنگردد؟
– پشت دست شان بیمه «لویدز» بود. اگر پول باز نمی گشت از بیمه می گرفتند.
* مجموعه هایتان را در امارات درست می کردید؟
– در امارات کارخانه سنگ درست کردیم. مجموعه های واردات و صادرات درست کردیم…
* آقای زنجانی، درست کردیم یعنی چه؟ با چه کسانی این مجموعه ها را درست کردید؟
– منظورم با پرسنل بود. من تا به حال با کسی شریک نشده ام. من یک شریک هم در مجموعه هایم ندارم. کارهایم خیلی خوب پیش می رفت که به سال ۸۸ رسیدیم…
* حالا به آنجا هم می رسیم. بگذارید یک سوال صریح از شما بپرسم. برخی می گویند شما آدم مشایی هستید و در حلقه دوستان ایشان قرار دارید.
– اصلا من با ایشان یک ساعت هم یک جا ننشسته ام که صحبت کنم.
* مثلا یک ربع، ۲۰ دقیقه صحبت کردید؟ آقای مشایی به شما کمک نمی کردند؟
– البته ایشان را در جاهای مختلف دیده ام اما هیچ وقت دفتر ایشان نرفته ام. آقای مشایی چه کمکی می توانست به من بکند. مثلا من شامپو می آوردم می خواست بگوید اجازه بدهید شامپویش برود!… (می خندد). یا مثلا قهوه می آورد بگوید بگذارید قهوه اش را بفروشد! (می خندد).
*خیر. اما آقای مشایی در کارگروه نفت بودند و برای مدتی رئیس آن، می توانستند بگویند به شما نفت بفروشند! خاطرم هست در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد و در زمان تحریم ها یک تز مطرح شد که یکسری افراد را معرفی کنند تا پول نفت به حساب آنها برود تا بعد به کشور منتقل شود. یادم هست آن روزها در مخالفت با این ایده در روزنامه مطلب نوشتم.
– اصلا قرار نبود بنده پول نفت بگیرم یا نفت بفروشم. چنین اتفاقی هم در سیستم من نیفتاده است. آقای احمدی نژاد یا هر کس دیگری اگر لطفی به من کرده بودند، وقتی که نام مرا در مجلس آوردند، من نمی رفتم در تلویزیون بگویم اشتباه می گویند که آقای فاضل لاریجانی از من پول می خواسته است.
*هیچ وقت به دفتر آقای احمدی نژاد نرفته اید؟
– هیچ وقت نرفته ام.
*از آن سر طیف هم عده ای معتقدند شما به خانواده لاریجانی نزدیک هستید. مایلم نظر خودتان را بدانم.
– این هم درست نیست. نمی شود که هم با این طرف باشم هم با آن طرف. این دعوا دو جناح روبه روی هم داشت. من به جز آقای فاضل لاریجانی که ۱۰ دقیقه ایشان را دیدم هیچ کدام از آقایان لاریجانی را ندیده ام.
*دیدارتان با آقای فاضل لاریجانی که فیلم آن در مجلس پخش شد، اولین دیدارتان بود؟
– بله اولین بار بود. من اصلا نمی دانم چه اتفاقی افتاد. چون من هیچ وقت آدم سیاسی نبوده ام و کار سیاسی نمی کنم.
*شما مالک هواپیمایی قشم هستید. این شرکت بزرگ را چطور خریدید؟
– هواپیمایی قشم را سال ۱۳۸۵ خریدم. این شرکت برای یکی از نهادها بود. (اسم این نهاد را می گوید.) وقتی، یکی از هواپیماهایشان در ساری سقوط کرد و عده ای کشته شدند دستور داده شد که این نهاد (اسم نهاد را می گوید) ایرلاین داری نکند. دوستی داشتم که مالک یک شرکت هواپیمایی بود. (اسم شرکت را می گوید اما نمی خواهد نام ایرلاین و مالک آن برده شود.) ایشان به من گفت کار هواپیماداری خوب است. گفت که چون من ا ل .سی خارجی بلندمدت دارم برایشان چند فروند هواپیما بخرم.
*چند فروند هواپیما و از کجا خریدید؟
– برایشان دو فروند هواپیمای توپولف از ترکیه خریدم. اما آنها نتوانستند پول هواپیما ها را بدهند. وقتی دیدم آنها نمی توانند پول هواپیماها را بدهند به این فکر افتادم که یک ایرلاین بخرم. دنبال یک شرکت هواپیمایی گشتم که گفتند یکی از نهادها (اسم این نهاد را می گوید) شرکت هواپیمایی «قشم ایر» را می فروشد. وقتی شرکت را بررسی کردم دیدم فقط یک کاغذ دارد و پنج میلیارد تومان بدهی. ایرلاین «قشم ایر» را که خریدم هواپیماها را گذاشتم آنجا برای خودم کار کنند. کم کم بدهی اش را دادم. محض اطلاع تان هم بگویم که هیچ وقت به مالیات و بیمه بدهکار نبوده ام.
*اجازه بدهید از بحث منحرف نشویم. داشتید از فعالیت های بانکی تان در امارات می گفتید؟
– کارهایمان در امارات همینطور گسترش می یافت. یک روز در ایران بودم که با یکی از مسوولان سرمایه گذاری غدیر که از دوستانم بود صحبت کردم و به ایشان گفتم که من امکان بازکردن «ال.سی» بلندمدت در خارج از کشور را دارم تا شما بتوانید کالا بیاورید. ایشان هم استقبال کرد. گفت می خواهیم گوشت وارد کنیم. ۲، ۳ تا کار اینطوری معرفی کرد و من هم رفتم و «ال.سی»هایش را باز کردم. به آنها هم گفتم که هواپیمایی قشم ایر را خریده ام و خواستم که اگر هواپیمایی برای خریدن پیدا کردند معرفی کنند تا «ال.سی»اش را باز کنم.
*فعالیت های بانکی تان در امارات را وسیله ای قرار دادید و با شرکت سرمایه گذاری غدیر رابطه اقتصادی ایجاد کردید؟
– بله. به این ترتیب یک رابطه اقتصادی با شرکت سرمایه گذاری غدیر ایجاد کردم. یک بار وقتی در غدیر بودم، یکی از زیرمجموعه های قرارگاه سازندگی خاتم النبیاء آمده بود آنجا و می گفت ۴۰میلیون دلار پول باید حواله کند اما نمی تواند.
*این ماجرا برای چه سالی است؟
– برای سال ۱۳۸۹.
*آن موقع هنوز آقای حسن میرکاظمی را که عکسش بعدها در سایت ها با شما منتشر شده بود را ندیده بودید؟
– خیر.
*در سال ۸۸ شما کجا بودید و چه کار می کردید؟
– من در سال ۸۸ بازداشت شدم.
*به چه دلیل بازداشت شدید؟
– یکی از دوستانم چکی را به من داد از آقای… (اسمش را می گوید). این دوست من از ایشان طلب داشت. دوست من زمینی را از من خرید و چک های آن شخص را به من داد. بعد یک روز مرا برد پیش ایشان و خواست تا طلبش را به من بدهد. از آنجا با هم آشنا شدیم که یک روز هم به من گفت که کارخانه ای در کرج دارد که می خواهد بفروشد. سال ۸۸ بود اما خیابان ها هنوز شلوغ نشده بود. یک روز به دفتر ایشان در تقاطع خیابان شریعتی رفته بودم. وقتی از دفترشان خارج شدم و بازداشتم کردند. سوال و جواب کردند که این چک را بابت چه چیزی گرفته ام و اینطور حرف ها. در شلوغی های سال ۸۸ هم که بازداشت بودم و نمی دانستم. بعد از آن مرا به دادگاه فرستادند.
*مبلغ چک شما چقدر بود؟
– ۲۰ میلیارد تومان بود. بعد هم چک را به من دادند و گفتند برو به سلامت.
*یعنی در سال ۸۸، آقای حسن میرکاظمی که بعدها عکستان با ایشان منتشر شد را نمی شناختید؟
– خیر. آن موقع نمی شناختم.
*روی این نکته نمی توانم بایستم. داشتید ماجرای آشنایی تان را با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء از طریق شرکت سرمایه گذاری غدیر را تعریف می کردید.
– بله. گفتم که یک روز آمدند گفتند ۴۰ میلیون دلار می خواهند حواله کنند برای کارهایی که انجام شده بود. من هم تلفنی هماهنگ کردم و فورا این مبلغ را به حساب کسانی که می خواستند حواله کردم.
*این پول را به حساب چه کسی ریختید؟
– یک کالایی از خارج کشور خریده بودند می خواستند پولش را پرداخت کنند که نمی توانستند، این اولین کارم با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء بود. این ۴۰ میلیون دلار که رفت، تازه وارد این سیستم شدم. آن روز در جا ۴۰ میلیون دلار پولم را اینجا به من دادند.
*آن پول را از طریق موسسه مالی تان در امارات واریز کردید؟
– بله.
*آن ارتباطات دوران سربازی تان در سپاه کمک کرد به این مبادله مالی؟
– خیر. اصلا. من اصلا داخل ساختمان قرارگاه خاتم الانبیاء هم نرفتم. در همان شرکت سرمایه گذاری با هم آشنا شدیم و این کار را انجام دادم. چند روز بعد گفتند این کالایی که ما خریده ایم و شما پولش را واریز کرده ای؛ نمی توانیم وارد کنیم و خود شما باید وارد کنید. یکی، دو درصد به من دادند و رفتم آن کالا را که خیلی هم بزرگ بود وارد کردم. قرارگاه خاتم الانبیاء تحریم بود و من هنوز تحریم نبودم.
*شما چطور این مبادله را انجام دادید؟
– من تعدادی شرکت در خارج کشور داشتم. پول را به نام یکی از آن شرکت ها واریز کردیم. همان شرکت هم باید کالا را تحویل می گرفت و وارد می کرد. خلاصه کار ما با قرارگاه خاتم الانبیاء ادامه پیدا کرد. سفارش بعدی ۹۰ میلیون دلار بود و بعدی اش ۲۰ میلیون دلار. همینطور ادامه پیدا کرد تا اینکه من نفر اول این کار در قرارگاه شدم. مدام «ال.سی» باز می کردم و کالا می آوردم. اینطور که نیروهایشان می گفتند کسی به اندازه من در این کار وارد نبود.
*فقط با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء کار می کردید؟
– قرارگاه، از قرب های مختلفی تشکیل شده است. این قرب ها مساله را از همدیگر می شنیدند و می آمدند تا با هم کار کنیم. خیلی هاشان هم نگران بودند و جلو نمی آمدند.
*ماجرای آن ۲۰ میلیارد چک تان بالاخره چه شد؟
– کم کم پاس شد. یک تومان ـ دو تومان ـ سه تومان.
*واحدتان میلیارد تومان است؟!
– بله. یک میلیارد تومان، پانصد میلیون تومان ـ سه میلیارد تومان.
*احتمالا شما در زمان مسوولیت آقای رستم قاسمی در قرارگاه خاتم الانبیاء با آنها کار می کردید. ایشان را می دیدید؟
– کارهایم با قرارگاه خوب پیش می رفت تا اینکه یک روز، بچه های قرارگاه گفتند برویم پیش آقای قاسمی.
وقتی پیش آقای قاسمی رفتیم ایشان گفت این چند تا کاری که از شما دیدم را خیلی خوب کار کردید.
بحث کمبود منابع مالی که مطرح شد گفتم شما «ال.سی»های مدت دار بدهید تا من در خارج از کشور آنها را نقد کنم.
آنها «ال.سی»های یکساله از بانک های ملی و… می گرفتند و به من می دادند و من آنها را در خارج از کشور با درصدهای پایین «دیسکانت» می کردم و به آنها می دادم. آنها هم یکسال وقت داشتند که این پول را پس بدهند.
*در همان موسسه تان در امارات این کار را می کردید؟
– بله.
*شما اقامت و پاسپورت کشور امارات را هم دارید؟
– اقامت آنجا را دارم اما پاسپورت اماراتی ندارم. گذرنامه ترکیه داشتم.
*گذرنامه ترکیه را چطور گرفتید؟
– آن موقع که در ترکیه بودم پاسپورت ترک گرفتم، چون سرمایه گذاری از یک حد که می گذشت پاسپورت می دادند.
*هنوز هم پاسپورت ترکیه را دارید؟
– خیر. به خاطر تحریم هایی که اتفاق افتاد پاسپورت ابطال شد.

ادامه این مصاحبه در قسمت چهارم پیگیری کنید:

◄

301 سوال از بابک زنجانی راننده سابق رییس بانک مرکزی که کارش را «سالامبور»فروشی آغاز می گوید :فقط ۱۰ میلیارد دلار بدهکارم!(بیوگرافی بابک زنجانی به زبان خودش)(قسمت چهارم)

تمام مصاحبه را دراین خبر بخوانید:

  بابک زنجانی یا بابک مرتضی زنجانی متولد 1353 تاجر ایرانی /معمای قرن 21 که قوه قضاییه از آن پرده برداری خواهد کرد